Місто Познань

Po rynku kręci się facet przebrany za lwa, w knajpach tłumy turystów, artystów i karków, tu rewitalizacja kamienic, tam deweloperka w pełnej krasie. Na straganach kapitalizm monetyzuje "-izmy". Zaraz za ścisłym centrum miasteczko handlowe, galicyjskość ustępuję "postradziecji", gopnicy po swojemu realizują baciarski etos. A wszystko to w jakże bliskim naszej myśli narodowej Lwowie. O Wiedniu, Galicji i raju utraconym Rzeczpospolitej w przededniu rosyjskiej inwazji opowiada Ziemowit Szczerek w książce Wymyślone miasto Lwów.

Na amerykańskim rynku wydawniczym duże zainteresowanie wzbudza premiera kolejnej książki Adama Silvery. To pisarz znakomicie komunikujący się z czytelnikiem określanym jako "młody - dorosły" ("young adult"). Obecny w mediach społecznościowych, chętnie utrzymujący kontakt ze swoimi fanami, zaangażowany w dyskusję o problemach współczesnych nastolatków, publicznie i zwyczajnie mówiący o swojej orientacji.

Podczas gdy rakiety spadające tuż za wschodnią granicą utrzymują nas w stanie permanentnego napięcia, z cenami energii w galopie zrównuje się wyłącznie inflacja, a topniejące lodowce i wyjaławiające susze nie wróżą niczego dobrego następnym pokoleniom, Tomasz Stawiszyński stara się dokonać czegoś bezwstydnie niemożliwego. Wytłumaczyć, jak odnaleźć wewnętrzny spokój. A wszystko to w formie łatwo przyswajalnych reguł-kapsułek. Filozof i eseista, autor Reguł na czas chaosu,_, w najbliższą środę będzie gościem CK Zamek.

Choć w całej swojej powieści, konsekwentnie i do bólu, valter hugo mãe nie używa ani razu wielkiej litery, to, o czym pisze jawi się jako wielki współczesny problem. Którego nie dostrzegamy albo nie chcemy dostrzec, a gdy przypadkiem wpadnie nam w kąt oka, zgrabnie odwracamy głowę.

- Chciałam, by czytelnicy zobaczyli w Wiedźmie, Przyjaciółce, Starej Kobiecie czy Wędrowcu siebie, swoich bliskich, by Sąsiad miał twarz pana spod piątki, a może tego miłego starszego człowieka, z którym dzieliliśmy płot w dzieciństwie - mówi Agnieszka Sawicz*, autorka książki Moc czułych słów. Zapiski Wiedźmy, której początkiem był założony niemal dziesięć lat temu profil na portalu społecznościowym.

Już na pierwszej stronie pojawia się chęć prania po gębach i Spitsbergen. Toż to nowa książka Szczepana Twardocha! A w niej, nie po raz pierwszy, śląski pisarz każde nam uciekać przed totalitaryzmem i niedźwiedziami. Z nieco już oswojonego przez autora Svalbardu ruszamy jednak na Syberię i do Kołymy, gdzie w łagrach i na lodowym pustkowiu, wśród wszystkich możliwych do wymyślenia form przemocy, giną piękne hasła rewolucji proletariatu. A także człowieczeństwo.

Albo czego masz za dużo: zgiełku, kłopotów, problemów, które nie dają zasnąć lub budzą w środku nocy? Bo gdy z jednej strony brakuje pieniędzy, spokoju, poczucia stabilności, to przecież po drugiej czegoś jest zdecydowanie nadto.

Choć byli prześladowani i systemowo eksterminowani - przez lata nie przysługiwał im status ofiar. Propaganda, plotki i uprzedzenia czyniły ich rzekomo współwinnymi cierpienia innych. Mowa o homoseksualistach więzionych w nazistowskich obozach koncentracyjnych i innych placówkach penitencjarnych w Niemczech i okupowanej Europie pod rządami Hitlera. O włączenie ich do pamięci zbiorowej zabiega Joanna Ostrowska, autorka książki Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej. W najbliższy czwartek pisarka spotka się z czytelnikami w winiarni "Pod Czarnym Kotem".

Tanganika w pierwszej połowie XX wieku to tygiel kultur i narodów, w którym przenikają się, a często też walczą o dominację, wpływy afrykańskie, azjatyckie oraz europejskie. I to właśnie do niej przenosi nas laureat literackiej Nagrody Nobla w 2021, Abdulrazak Gurnah, w Powróconych. To powieść o pokoleniach naznaczonych piętnem kolonializmu, zinstytucjonalizowanym wyzysku, starciach tradycji z postępem. A także - o powrotach. Nie tylko tych pożądanych.

Dziełem prawdziwie zachwycającym jest wydana właśnie książka poświęcona płytom z muzyką Krzysztofa Komedy Trzcińskiego, urodzonego w Poznaniu wybitnego pianisty i kompozytora.

- Pierwsze lata AIDS były przemilczane i to milczenie trwa w dalszym ciągu - mówiła w wywiadzie dla "Przekroju" Rebecca Makkai - Dlatego właśnie uważam, że potrzebujemy teraz więcej książek o AIDS, zwłaszcza napisanych przez ludzi, którzy pamiętają same początki epidemii (...). Wierzyliśmy jak nikt to opowieść o losach chicagowskiej bohemy lat 80., które naznaczyła wszechobecna śmierć. A także o solidarności w obliczu najgorszego. Już w najbliższą środę jej autorka będzie gościnią CK Zamek.

W atmosferę spokoju i dobrej melancholii wprowadza najnowszy tomik Tomasza Dalasińskiego Sztuka zbierania mgły. Taka lektura, poetycki spryt, doznania, na jakie pozwala ten język, to ważne przeniesienia uwagi ze zmęczonego nowoczesnością świata w przestrzenie obserwacji, niemalże zatrzymania.

W zasadzie gra idzie dziś o to, czy to ona nas zje, czy jednak zdołamy nad nią zapanować zanim będzie za późno - takie mam refleksje wokół technologii po lekturze książki Natalii Hatalskiej Wiek paradoksów.

Chełm podarował nam Kalesony Boga Wojny, Dębica - Przyczłapy do Bulgulatora nr 6, Siedlce zaś - Dziewczynkę z Granatami. To tylko przykładowe nazwy zespołów współtworzących w latach 1975-2022 polską alternatywę muzyczną. Trud opracowania możliwie wyczerpującego spisu formacji i projektów solowych aktywnych w minionych pięciu dekadach wzięli na swoje barki Artur Sobiela i Tomasz Sikora. Narodowy spis zespołów zarówno ocala od zapomnienia setki garażowych kapel, jak i podkreśla kreatywność - jeśli nie muzyczną, to chociaż onomastyczną - naszych artystów. Ale, żeby nie było zbyt słodko, zwraca też uwagę na wiele niepokojących zjawisk ideowych powiązanych z kontrkulturą.

Paulina Korzeniewska jest poetką, ale i literaturoznawczynią, na co dzień związaną z Uniwersytetem Zielonogórskim. Jej utwory zyskały już uznanie krytyków - debiutancki zbiór z 2011 roku Usta Vivien Leigh przyniósł nominację do wrocławskiego Silesiusa. Pogodna biel dobrego samopoczucia z 2016 roku nagrodzona została Lubuskim Wawrzynem Literackim.  

Piotr Bojarski kolejny raz powraca z komisarzem Kaczmarkiem i zaprasza w podróż po tajemnicach międzywojennego Poznania.

- Szukałam w codzienności, szukałam w bliskości, w tym, co jest dostępne, co jest przeżywane. Wykluczenia są niezmiernie bliskie i właśnie codzienne. To nie jest przypadkowe - mówi Zu Witkowska*, poetka, która niedawno zadebiutowała tomikiem Fluid.

Czy w jednej książce da się zmieścić niemal wszystko, o czym rozmawia współczesny świat? Wydaje się to niemożliwe, prawda? A jednak Anthony Doerr swoim Miastem w chmurach udowadnia, że niemożliwe nie istnieje.

Skrawki dla Iriny Waldemara Bawołka to jedna z tych książek, których nie wypada oceniać na podstawie fabuły. Ta okazuje się dość pretekstowa, a zawirowania czasoprzestrzenne wydają się drwiną z czytelników rozpisujących każdy scenariusz na akty. Zamiast tego otrzymujemy dzieło, które może stać się piękną ozdobą regału z tak zwaną prozą poetycką czy refleksyjną, wciśnięte gdzieś między Siekierezadę Stachury a jedną z perełek literatury "małych ojczyzn" - Tulli, Pilcha, czy też literackiego patrona autora, Stasiuka.

Już dziś, 7 października, księgarnie zaproszą czytelników do nocnego buszowania w swoich zbiorach, urozmaiconego spotkaniami, warsztatami i specjalnymi wystawami. Poznańska Noc Księgarń startuje o godz. 17 i potrwa nawet do 3 w nocy!