W 1870 roku pewien paryski naukowiec opracowywał na zlecenie cesarza Napoleona III specjalny preparat. Jednak zamiast mikstury sprawiającej, że żołnierze stają się niezniszczalni, wyszedł specyfik wyposażający zwierzęta w zdolność mowy. Gniew francuskiego władcy był tak duży, że doprowadził do zmiany toru historii - w 1941 roku wciąż trwa "wiek pary", ludzkość nadal nie zna elektryczności, a przemysłowe wykorzystywanie węgla drzewnego zamiast ropy i gazu doprowadziło do całkowitej dewastacji środowiska. Na dodatek w tajemniczych okolicznościach znikają najlepsi uczeni z całego świata. Zadziorna nastolatka April, wraz ze swoim gadającym kotem Darwinem, próbuje odnaleźć zaginionych 10 lat wcześniej rodziców, a także dokończyć dzieła ich życia - opracować cudowny lek, który na zawsze wyeliminuje choroby i śmierć.

Parowe linobusy i retrofuturystyczne komputery

"Niesamowity świat April", zrealizowany na podstawie powieści graficznej Jacques'a Tardiego, czerpie z najlepszych tradycji nie tylko francuskiego komiksu, ale także Kina Nowej Przygody - posiada interesującą intrygę, nieprzewidywalne zwroty akcji, humor, lekkość, wdzięk i energię przywodzącą na myśl Spielbergowskie "Przygody Tintina" (2011). Akcja jest niezwykle dynamiczna, a jeśli już na chwilę spowalnia, to tylko po to, by bohaterowie mogli wchodzić ze sobą w intensywne emocjonalnie interakcje, bądź po to, by kot Darwin miał sposobność wygłoszenia paru błyskotliwych słów na temat kociej natury - w jego wydaniu jakże bliskiej ludzkiej.

Przygotowana w całości w technice 2D animacja oszałamia bogactwem szczegółów. Są tu ruchome chodniki, latające maszyny, parowe linobusy (którymi podróż z Paryża do Berlina trwa "tylko" 83 godziny), maleńkie gogle noszone przez szczury, a nawet retrofuturystyczne komputery, które nie tylko uwiarygadniają niesamowity (czyli zgodnie z tytułem filmu) steampunkowy świat, ale pozwalają się też w nim całkowicie zagłębić. W niczym nie przeszkadza to, że spora część plansz została przesycona szarościami, które dobrze oddają nieco ponurą jednak, bo pozbawioną zieleni, skąpaną w dymie i pyle, będącą skutkiem katastrofy ekologicznej rzeczywistość.

Pierwiastek kobiecy

Tytułowa April jest sercem filmu i to na kilku poziomach. Po pierwsze, jest centralną postacią fabuły, wyposażoną w złożony zestaw wad i zalet. Po drugie, jej dążenia, działania i determinacja od początku do końca napędzają całą historię. Po trzecie wreszcie, trudno nie odnieść wrażenia, że upadającemu światu przedstawionemu brakuje "pierwiastka kobiecego" - mężczyźni są tu pracoholikami i zawsze niestrudzenie dążą do celu, czego konsekwencją stało się wyeksploatowanie zasobów planety. April jest postacią niestereotypową i niezwykle złożoną - to jej inteligencja, w połączeniu z emocjonalnością, kreatywnością oraz gotowością do poświęcenia, jest w stanie przywrócić świat na odpowiednie tory. Wszystko to czyni April jedną z ciekawszych bohaterek współczesnej animacji (tym bardziej, że w ogóle nie gra ona swoją seksualnością, co w wielu amerykańskich czy japońskich produkcjach byłoby nie do pomyślenia).

Nie zabrakło morału w historii - może niezbyt odkrywczego, ale też przedstawionego nienachalnie i z polotem. "Niesamowity świat April" pokazuje bowiem, że nauka zawsze ma dwie twarze, a to, którą akurat przywdzieje, zależy wyłącznie od posługujących się nią osób. Jednak ważniejsza wydaje się konkluzja, że świat może zmieniać się na lepsze nie za sprawą cudownych specyfików, ale dzięki odwadze, determinacji i ciężkiej pracy zwyczajnych ludzi. Małymi krokami, i nie w stronę utopii, ale zawsze ku nieco lepszej przyszłości.

Adam Horowski

• 9. Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych Animator
• "Niesamowity świat April"
• reż. Christian Desmares, Franck Ekinci
• premiera na Animatorze: 10.07