Swoje przeżycia i obserwacje zawarła w książce Le quai de Ouistreham. Ponoć długo nie chciała zgodzić się na filmową adaptację, jednak przekonała ją do tego Juliette Binoche, która ostatecznie wcieliła się w główną bohaterkę.

Na potrzeby swojej nowej książki uznana pisarka Marianne Winckler wyjeżdża do Caen, miasta portowego, w którym nikt jej nie zna, i szuka zatrudnienia jako sprzątaczka. Od początku piętrzą się przed nią problemy - w pośredniaku musi nauczyć się tworzyć CV oraz prezentować z dobrej strony na rozmowach kwalifikacyjnych, musi zdobyć samochód, bo praca sprzątaczki wymaga dużej mobilności, wreszcie być całkowicie uległą wobec pracodawcy, bo najmniejsze przewinienie czy niedopatrzenie może skończyć się zwolnieniem. Mimo trudności Marianne przekonuje do siebie inne osoby ze środowiska, poznaje wielu ludzi wykonujących najgorzej opłacane zawody, a z czasem nawet zawiera przyjaźnie.

W początkowych partiach filmu reżyser Emmanuel Carrère, trochę w stylu Kena Loacha, zwraca uwagę na ekstremalnie trudną sytuację pracowników, nieprzestrzeganie podstawowych praw pracowniczych, zatrudnianie na podstawie śmieciówek, wyzysk, pracę ponad siły w zamian za minimalną płacę. Paradoksalnie w tym temacie ponosi bolesną, choć chwalebną porażkę - nawet korzystając z prawdziwych doświadczeń dziennikarki, nie jest w stanie oddać prawdziwego obrazu sytuacji bohaterów za pomocą fabuły. Na szczęście zadaje również inne pytania: czy etyczne jest uciekanie się do oszustwa i wzbudzanie zaufania tylko po to, by napisać reportaż, nawet jeśli kryją się za tym dobre intencje? Czy można wykorzystywać fragmenty czyjegoś życia we własnej książce? Czy pragnienie niesienia pomocy oraz poprawy sytuacji innych ludzi usprawiedliwia kłamstwa i nielojalność? Kwestie te wybrzmiewają u Carrèrego znacznie dobitniej i bardziej wiarygodnie.

Między dwoma światami bardzo dobrze prezentuje się też jako opowieść o przyjaźni ludzi połączonych tą samą biedą i poczuciem beznadziejności. Historia jest bowiem wypełniona wyrazistymi postaciami - jak Chrystele, która dla Marianne stała się nie tylko główną bohaterką powstającego reportażu, ale również przyjaciółką, Marilou, piękna i młoda dziewczyna, która utknęła w koszmarnym i pozbawionym perspektyw miejscu czy Cedric, ogrodnik, który przedstawia się jako agent ds. komfortu terenów zielonych, w uroczy sposób adorujący dziennikarkę. Wśród brudnych toalet i zużytych pościeli, niewypolerowanych podłóg, gumowych rękawic i zapachu detergentów bohaterowie odnajdują czas na śmiech i przyjaźnie - i na tym poziomie film autentycznie potrafi chwycić za serce.

Adam Horowski

• Między dwoma światami
• reż. Emmanuel Carrère

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022