Nie pasuje mi do Bezsenności słowo festiwal. Jego łaciński źródłosłów określa święto wesołe, radosne. Z definicji oznacza szereg imprez będących przeglądem osiągnięć w danej dziedzinie. A przecież poznańska Bezsenność, czyli wiosenny cykl nieoczywistych koncertów kameralnych, to propozycja dużo bardziej subtelna. Nie jest apoteozą, a doświadczeniem, w którym nie ma miejsca na czwartą ścianę. Oczywiście większość zapraszanych wykonawców to rozpoznawalni, uznani artyści, jednak koncertów dawanych w ramach tego wydarzenia nie sposób słuchać wyłącznie jako występów muzyków o znanych nazwiskach.

W Bezsenności - podobnie jak w bezsenności - wszystko jest bardzo osobiste, choć nie prywatne. Każdego roku już sam dobór wykonawców, którzy wypełniają muzyką kilka kolejnych późnowiosennych wieczorów, jest spójną, twórczą kompozycją. Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego w Poznaniu zaprasza na estradę znakomitych artystów, wyróżniających się szczególnie osobistym podejściem do swoich projektów muzycznych. Niejednokrotnie to wewnętrzne relacje interpersonalne w zespole stanowią ważny, niemożliwy do zastąpienia czynnik artystyczny tworzonej wspólnie muzyki.

W tym roku festiwal otworzy Messages Quartet, który świętuje dziesięciolecie swojej działalności i jest określany przez krytyków jako "jeden z najlepszych obecnie polskich kwartetów smyczkowych". Tworzące zespół artystki w interpretacjach kładą nacisk na osadzenie muzyki różnych epok we współczesności oraz na to, co w materii kwartetu smyczkowego jest z jednej strony symptomatyczne, a z drugiej - fascynująco nieuchwytne, czyli jednorodność wynikającą ze spotkania czterech artystycznych indywidualności. Messages Quartet w swoim wszechstronnym repertuarze szczególną uwagę poświęca muzyce polskiej, co znajduje odzwierciedlenie w programie koncertu. Usłyszymy kompozycje Szymona Laksa i Aleksandra Tansmana, a także Kwartet Smyczkowy a-moll Feliksa Mendelssohna.

Drugi wieczór wypełnią dźwięki klarnetów i wiolonczeli, w niepowtarzalny sposób kreowane przez członków Bastarda Trio. Jako mieszkańcy Poznania możemy czuć się naprawdę wyróżnieni - m.in. za sprawą szczególnej opieki Towarzystwa Muzycznego im. Henryka Wieniawskiego regularnie mamy okazję doświadczać kolejnych projektów tego jedynego w swoim rodzaju zespołu. Bastarda jest formacją wyjątkowo płodną - prezentowany na tegorocznej Bezsenności program to materiał z ich jubileuszowej, dziesiątej już płyty XB. Pragnienie odkrywania kolejnych obszarów muzycznych i filtrowanie tych odkryć przez wspólną wrażliwość w przypadku Bastardy każdorazowo daje wynik nowy i unikatowy, opowiedziany przy tym charakterystycznym dla tego zespołu językiem. Bastarda Trio zreinterpretuje tym razem znane tematy z historii polskiej muzyki filmowej XX wieku, m.in. Henryka Warsa, Krzysztofa Komedy, Wojciecha Kilara, Zbigniewa Preisnera czy Waldemara Kazaneckiego.

Na środkowy wieczór festiwalu zaplanowano jedyny w tej edycji koncert nie stricte instrumentalny. Liryczną kameralistykę wokalną zaprezentują w duecie Szymon Komasa (baryton) i Marcin Kozieł (fortepian), którzy wraz z pianistką Sophią Muñoz gościli już na Bezsenności w 2021 roku. W programie wieczoru znajdą się m.in. pieśni Zygmunta Krauzego oraz klasyki amerykańskiej piosenki kabaretowej.

Jedynym artystą występującym w pojedynkę podczas tegorocznej edycji będzie pianista Adam Kośmieja, który mimo to w specyficzny sposób przedstawi muzykę kameralną. Podczas czwartkowego koncertu zaprezentuje materiał ze swojego najnowszego albumu Infinity, który jest autorskim odczytaniem transowego, medytacyjnego utworu Canto Ostinato Simeona ten Holta. Kompozycja oryginalnie przeznaczona na cztery fortepiany została przez Kośmieję nagrana na fortepianie solo i zmultiplikowana w systemie Dolby Atmos. Podkreślane przez artystę przestrzenne i - jak sam przyznaje - niemal kosmiczne odczuwanie tego utworu wyraża się w nazwach kolejnych faz, które pianista wyróżnia w swojej aranżacji jako: nieskończony horyzont, fizyczność dźwięku, czas, mechanika i ruch.

Festiwal zwieńczy występ Jakuba Jakowicza (skrzypce) i Łukasza Chrzęszczyka (fortepian). Duet zaprezentuje repertuar z płyty Departures, która ukazała się w marcu tego roku. W interpretacjach tych artystów usłyszymy polską muzykę na skrzypce i fortepian komponowaną od okresu międzywojennego do lat 90. XX wieku (Malawski, Bacewicz, Górecki, Szymanowski/Kochański), wzbogaconą o sonatę Post scriptum ukraińskiego kompozytora Walentyna Silwestrowa.

Magdalena Lubocka

• Festiwal Bezsenność
• Bazar Poznański, Sala Biała
• 20-24.05
• bilety: 20 i 40 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2024