Kultura w Poznaniu

Muzyka

opublikowano:

Nowy sezon, to samo mistrzostwo

Pięćdziesiąty czwarty sezon artystyczny rozpoczęty! Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus na inaugurację przygotowała program pełen okazji do ukazania swojej wszechstronności i możliwości. Koncert zatytułowany Opowieści Szecherazady stał się opowieścią o kompozytorskiej i wykonawczej pomysłowości.

. - grafika artykułu
fot. Grzegorz Dembiński

Za pulpitem dyrygenckim stanęła założycielka i dyrektor orkiestry Agnieszka Duczmal. Gościem Amadeusa było Krakowskie Trio Stroikowe, które zaprezentowało podczas koncertu najwyższy wykonawczy kunszt. W skład zespołu z wieloletnią już tradycją wchodzą oboista Marek Mleczko, klarnecista Roman Widaszek i fagocista Paweł Solecki. To wybitni instrumentaliści i pedagodzy związani z krakowskim i katowickim środowiskiem muzycznym. Trio wraz z orkiestrą prawykonało Barocode II Macieja Zielińskiego. Utwór ten oscyluje między estetyką muzyki baroku i muzyki współczesnej. Barokowe stylizacje przeplatają się między solowymi partiami oboju, klarnetu i fagotu a orkiestrą, której powierzona została większość współczesnych brzmień. Te z kolei wywodzą się z muzyki elektronicznej, ale wykonywane są na instrumentach bez elektronicznych "wspomagaczy".

W Barocode II znajdziemy efekty przypominające szumy i trzaski starej płyty winylowej, niewielkie zmiany tempa i potężne zwolnienia, jakie można uzyskać zmieniając tempo obrotu talerza gramofonu czy przytrzymując wirującą płytę. Kilkudźwiękowe mikro-tematy są wielokrotnie powtarzane i tworzą układy przypominające sample. Nałożenie tych dwóch estetyk stworzyło pole dla nietypowych współbrzmień oraz dialogów między solistami i orkiestrą. Prowadzi też do przyjemnej refleksji: w dobie zcyfryzowanej muzyki, której ogrom powstaje przy pomocy komputerów, Zieliński zaprezentował przeciwne podejście i wpisał elektroniczność w partie tradycyjnych instrumentów. Barocode II jest ciekawą i wartą uwagi kompozycją i w wykonaniu Krakowskiego Tria Stroikowego oraz Orkiestry Amadeus zabrzmiało energicznie i wciągająco.

Następnie Amadeus wykonał suitę Szeherezada Nikołaja Rimskiego-Korsakowa w aranżacji Agnieszki Duczmal. Szeherezada czerpie z Baśni tysiąca i jednej nocy i pełną paletą orkiestrowych barw opowiada zaklęte w nich historie. Feeria kolorów wynika nie tylko z orientalnych inspiracji. Rimski-Korsakow miał wyjątkowe wyczucie orkiestry - uważa się go za jednego z największych mistrzów orkiestracji. Niech poświadczy o tym fakt, że jedna z najważniejszych rosyjskich oper, Borys Godunow Musorgskiego, grana jest zazwyczaj w orkiestracji... Rimskiego-Korsakowa. Tym bardziej niezwykły i ryzykowny wydaje się pomysł zmniejszenia zespołu wykonawczego jedynie do orkiestry smyczkowej, pozbawionej  jakże ważnych w Szecherezadzie instrumentów dętych i perkusji. Jednak bez odrobiny ryzyka nie ma sukcesów.

Agnieszka Duczmal opracowując suitę Rimskiego-Korskowa wykorzystała ogromne spektrum możliwości brzmieniowych jakie drzemią w orkiestrze smyczkowej. Jako przykład niech posłużą strukturalnie skomplikowane wejścia całej orkiestry skontrastowane duetami i solami poszczególnych instrumentów. Wśród efektów dźwiękowych można wymienić ślizgające się po dźwiękach glissanda czy przypominające werbel szybkie uderzenia smyczka. Szeherezada Agnieszki Duczmal jest fascynująca i oryginalna, nie traci kolorytu i potrafi zaskoczyć. Na nagrodzony owacją na stojąco sukces Szeherezady złożyły się również fantastyczna dyspozycja orkiestry i charyzma dyrygentki. Duczmal i jej orkiestra włożyli ogrom energii i pasji w wykonanie. Wyróżniało się ono także głębokim zrozumieniem utworu i dramatycznym napięciem oraz wirtuozerią solowych partii altówki, wiolonczeli i przede wszystkim skrzypiec.

Następna okazja by usłyszeć Amadeusa już w listopadzie. Po tak zachęcającej inauguracji sezonu pozostaje wypatrywać nadchodzącego koncertu z udziałem laureata trwającego Konkursu Chopinowskiego. A to dopiero początek nowego sezonu artystycznego poznańskiej orkiestry.

Paweł Binek

  • koncert Opowieści Szeherezady
  • Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus
  • Agnieszka Duczmal, Krakowskie Trio Stroikowe
  • Aula UAM
  • 3.10

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2021