Norweski reżyser Joachim Trier (nie mylić z Larsem von Trierem!) dał się poznać jako wnikliwy portrecista młodego pokolenia. Dużo jest w filmach Triera goryczy, młodzieńczej depresji, coraz bardziej dojmującej świadomości, że nie rzucimy do nóg świata, że to raczej on rzuci nas do swoich stóp. Najsilniej depresja ta wybrzmiewa w filmie Oslo, 31 sierpnia - opowieści o jednym, ostatnim dniu życia narkomana, który postanawia popełnić samobójstwo.

Wchodzący właśnie na nasze ekrany Najgorszy człowiek na świecie to jak na razie największy sukces Norwega. Zaświadczają o tym dwie nominacje do Oscara i wiele innych nagród. Bohaterka filmu, Julie (nagrodzona na festiwalu w Cannes Renate Reinsve), kończy właśnie 30 lat, ale tak naprawdę nie zaczęła jeszcze dorosłego życia. Na własne życzenie zalicza kolejne falstarty, kręci się w kółko. Nie może się zdecydować, kim ani z kim chciałaby być. Za dużo możliwości, za dużo okazji, za dużo pokus. Brakuje jej cierpliwości, wytrwałości, także odpowiedzialności.

Trier pokazuje jej perypetie w wyrafinowany formalnie sposób - film został podzielony na 12 rozdziałów z prologiem i epilogiem, a całość spaja narracja z offu snuta przez kobietę, którą niekoniecznie musimy utożsamiać z bohaterką. Lekki ton współczesnej przypowiastki skrywa prawdziwe dramaty kryjące się pod powierzchnią zdarzeń. Trier traktuje Julie bez moralizatorskiej intencji, wbija szpile także starszemu pokoleniu, które uwielbia pouczać młodszych od siebie, choć też nie ma na swoim koncie zbyt wielu sukcesów. Istotnym kontekstem tej historii jest zamożne norweskie społeczeństwo, w którym brak materialnych trosk sprzyja niestety życiowej inercji.

Bartosz Żurawiecki

• Najgorszy człowiek na świecie
• reż. Joachim Trier
• premiera: 11.03

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022