Organizator festiwalu, fundacja Dobrostan, wspiera integralny rozwój człowieka, obejmujący wszystkie sfery naszej egzystencji - duchową, cielesną, umysłową i emocjonalną. - Piękne używanie polskiego języka, umiejętność dobrej komunikacji na pewno wspiera nasz dobrostan psychiczny. Idea Festiwalu Dobrego Słowa wynikła z moich osobistych "umiłowań" do słowa pisanego, opowiadanego, do literatury - przyznaje Chromińska, prezeska zarządu fundacji. Organizacja festiwalu jest odpowiedzią na takie zjawiska związane ze współczesnym językiem polskim jak ubóstwo językowe, niedbałość i bylejakość, agresja językowa (w tym słynny "hejt") czy zanik etykiety językowej. - Mam wrażenie, że ciągle powinniśmy się uczyć pięknej polszczyzny. Jesteśmy w szczególnym miejscu - mieszkamy przecież w Wielkopolsce, w Poznaniu, gdzie rodziła się nasza państwowość, w kraju Polan, od którego nazwę wziął nasz język i państwo. Wydaje mi się, że szczególnie tutaj powinniśmy starać się pięknie mówić - przekonuje Natalia Chromińska.

Powszechność negatywnych zjawisk w polszczyźnie to jej zdaniem głównie negatywny wpływ szybkiego stylu życia, rewolucji technologicznej i nowych mediów. - Posługując się nimi tracimy nasze umiejętności językowe. W komunikatorach piszemy głównie półsłówkami. Tego rodzaju komunikaty są krótkie i niedbałe. Podobnie jest w mejlach, które sobie wzajemnie przesyłamy. Niby są one nieformalne, ale można je przecież pisać z odpowiednią etykietą językową, a przy tym poprawnie i bezbłędnie. Innym z powodów jest zanik czytelnictwa. Według badań Biblioteki Narodowej z ubiegłego roku tylko 37% badanych przeczytało jedną książkę w roku - mówi Chromińska, która z powodu doświadczenia z korektą i redakcją książek stała się bardzo wyczulona na poprawność językową.

Z planem realizacji Festiwalu Dobrego Słowa na przestrzeni wielu lat wiąże się podejmowanie w programie takich aspektów języka i słowa jak poprawność językowa, dbałość o język ojczysty, sztuka mówienia, dobra książka czy komunikacja. Tegoroczna edycja dotyczyć będzie poprawności i czystości językowej, a skierowana została głównie do dzieci ze szkół podstawowych. Większość wydarzeń festiwalu miało odbyć się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. - Od dwudziestu lat jestem współpracowniczką kolejnych rektorów uczelni. Pomagam im w warstwie słownej przy redagowaniu czy pisaniu tekstów. W tym roku mamy nową panią rektor, która jest polonistką i świetnie sobie z tym radzi, więc moje obowiązki będą teraz zapewne inne. W przeszłości pomagałam biologom czy chemikom, stąd naturalnie pomyślałam o współpracy z uniwersytetem jako moim środowiskiem pracy. Od wielu lat rozwija on zresztą tzw. trzecią misję, czyli społeczną odpowiedzialność. Nie tylko prowadzi badania naukowe i edukuje studentów, ale zajmuje się również oddziaływaniem na całe społeczeństwo, m.in. włącza się w inicjatywy skierowane do różnych grup - w ramach Kolorowego Uniwersytetu do dzieci, a Trzeciego Uniwersytetu - do seniorów - tłumaczy Natalia Chromińska. - Współpracujemy też ze szkołami podstawowymi, a szczególnie sportową "trzynastką".

W poniedziałek o godz. 12 (transmisja online) festiwal otworzy spotkanie z ambasadorką polszczyzny literatury dziecięcej i młodzieżowej Agnieszką Frączek Fikołki ze słowami, czyli co ukrywa się w języku, które jest skierowane do dzieci z klas I-III. - Agnieszka Frączek jest doktorem habilitowanym językoznawstwa, leksykografką i germanistką, a także autorką bardzo wielu książek edukacyjnych dla dzieci. Są one  niezwykle poczytne, a przy tym pięknie wydawane - mówi Chromińska.

We wtorek o godz. 12 (transmisja online) zaplanowany jest happening Czyścimy języki skierowany do dzieci z klas I-III. Odbędzie się on w formie 30-minutowej zabawy, którą poprowadzi Małgorzata Swędrowska - pedagożka, wykładowczyni i twórczyni koncepcji czytania wrażeniowego. W czwartek o godz. 10 w Auli Lubrańskiego UAM odbędzie się spotkanie z Michałem Rusinkiem dla dzieci z klas I-III Sztuka mówienia, czyli o regionalizmach i zapożyczeniach na wesoło. Drugie spotkanie z pisarzem w Auli Lubrańskiego o godz. 12:30, Sztuka mówienia, czyli co to jest retoryka?, jest skierowane do starszych dzieci z klas IV-VI. Rozmowy poprowadzi profesor Jarosław Liberek - językoznawca, kierownik Pracowni Leksykograficznej Instytutu Filologii Polskiej UAM i Telefonicznej Poradni Językowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Oba spotkania będą rejestrowane i transmitowane online.

- Mam córkę, która kocha książki dla dzieci Michała Rusinka. Ciekawie i humorystycznie pokazuje on nasze językowe zawiłości - nie tylko zapożyczenia i regionalizmy, ale i nawet przekleństwa. Uznałam, że będzie on wspaniałym gościem na naszym festiwalu - przyznaje Natalia Chromińska. Festiwal zakończy w piątek Sportowa arena dobrego słowa - pojedynki na dobre słowa współorganizowana przez Szkołę Podstawową nr 13 dla dzieci z klas IV-VI. "Młodzież wcieli się w rolę surowego arbitra, a przy okazji selekcjonera, który wypełniając kartę oceny zawodników, zdecyduje, kto był najbardziej przekonujący. Na wirtualne boisko wybiegną ubrani w słowa specjalnie dobrani na tę okazję gracze. Nie zabraknie retorycznych popisów i naprawdę dobrych językowych zagrań. To będą niezapomniane emocje! Zwycięzca otrzyma Puchar Dobrego Słowa" - piszą organizatorzy.

- Początkowo te pojedynki planowaliśmy zorganizować na hali sportowej, a sędzia miał gwizdkiem odgwizdywać poszczególne rundy. W ich trakcie przedstawiciele różnych stanów i zawodów przekonują dzieci, że warto mówić dobrym słowem - pozytywnym, wspierającym i kulturalnym. Dzieci za pomocą aplikacji w telefonie miały głosować, kto je najbardziej przekonał. Ze względu na zmianę formuły na online, postanowiliśmy nagrać jedenastkę osób, które "wyjdą" na wirtualny ring. Będą to przedstawiciele świata nauki i kultury, w tym śpiewak operowy, muzyk popowy, duszpasterz, znany sportowiec, raper, młody polityk, społecznik, aktywista. Udało się nam też nagrać szewca pana Przemysława. Powie on do dzieci, że nie warto kląć jak szewc, a nawet przy szewskiej pasji lepiej jest powściągnąć język i używać dobrych słów. Mamy nadzieję, że wśród "graczy" znajdzie się też prezydent Jaśkowiak, którego namawiamy do występu - zapowiada Chromińska.

Wszystkie wydarzenia będą rejestrowane i transmitowane. - Informacje zamieszczane na naszym kanale Youtube (Festiwal Dobrego Słowa) będą dystrybuowane do wszystkich szkół podstawowych miasta Poznania poprzez Wydział Oświaty naszego magistratu. Będziemy publikować gotowe scenariusze lekcji, sfilmowane spotkania z naszymi gośćmi. Mam nadzieję, że te wydarzenia dotrą do szerszego grona niż w przypadku, gdyby festiwal odbywał się wyłącznie stacjonarnie - wyraża nadzieję Chromińska. Organizatorzy planują w nadchodzących latach rozwijać festiwal, aby w przyszłości realizować na nim kolejne moduły związane z językiem i słowem. - Początkowo liczyłam na to, że dotrzemy nie tylko do dzieci, ale i młodzieży ze szkół średnich i studentów. Jak wszystkim twórcom i animatorom kultury również i nam pandemia koronawirusa pokrzyżowała jednak plany. Musieliśmy więc zawęzić grupę odbiorców, gdyż studenci po przerwie nie powrócili jeszcze do Poznania - mówi Natalia Chromińska. 

Marek S. Bochniarz

• Festiwal Dobrego Słowa
• produkcja: Fundacja na rzecz wspierania integralnego rozwoju człowieka "Dobrostan"
• współpraca: UAM i SP nr 13 w Poznaniu
• 12-16.10
• online

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020