Kultura w Poznaniu

Aktualności

opublikowano:

Ósemki świętują!

Rozpoczyna się 60. sezon działalności poznańskiego Teatru Ósmego Dnia. Wydarzenia w ramach "roku jubileuszowego" będą trwały cały rok. W programie są nowe i stare spektakle, spotkania z ciekawymi ludźmi oraz premiera książki. Pierwsze przedstawienia już w najbliższy weekend (4 i 5 października).

Czterech aktorów w szeregu, w ruchu, unoszą nogi, jakby maszerowali - grafika artykułu
Spektakl Teatru Ósmego Dnia, fot. Joanna Helander

Zespół Teatru Ósmego dnia przedstawił w poniedziałek plan działań z okazji "roku jubileuszowego", czyli sezonu 2024/2024. Aktorzy z najdłuższym stażem: Ewa Wójciak, Marcin Kęszycki, Tadeusz Janiszewski i Adam Borowski zastrzegli przy tej okazji, że nie są związani z teatrem od samego początku, ale i tak bardzo długo. Żeby udowodnić, że "ciągle dają radę" wszyscy wykonali skłon w przód z dotknięciem palcami rąk czubków butów. Nie ma wątpliwości, że to zespół w sile wieku!

Pierwszą premierę pokazali w grudniu 1964 roku. W latach 60. zespół był częścią zjawiska, nazywanego teatrem studenckim, ale szybko zaczął szukać nowych dróg, odkrywać najnowsze techniki aktorskie i nowe teorie teatru, spotykając się z Jerzym Grotowskim i jego uczniami.

W latach 70. uważnie obserwowali rzeczywistość i polemizowali z nią. Jak pisał Lech Raczak, jeden z założycieli teatru, praca artystyczna polegała na: budzeniu nieufności, kwestionowaniu schematów myślowych i stereotypów kulturowych. W latach 80. Ósemki stały się teatrem profesjonalnym, a aktorzy otrzymali etaty w Estradzie Poznańskiej. Jednak współpraca z KOR, podziemną Solidarnością oraz odważna, polityczna wymowa spektakli wywołały reakcję i represje ze strony władzy komunistycznej, które zmusiły zespół do przymusowej emigracji i przeniesienia działalności do krajów Europy Zachodniej.

W ostatniej dekadzie XX wieku zespół wrócił do Poznania, by w wywalczonej przez siebie siedzibie przy ul. Ratajczaka 44 stworzyć ośrodek teatralny, miejsce dyskusji i spotkań z ciekawymi ludźmi. Ósemki były w tym okresie pionierem w tworzeniu widowiskowych spektakli ulicznych.

W nowy wiek teatr wszedł z prezentacjami swoich spektakli w wielu krajach świata. Monumentalna Arka przyciągała tłumy na ulicach miast w wielu krajach świata, takich jak: Niemcy, Szwecja, Francja, Wielka Brytania, Rumunia, Chorwacja, Włochy, Hiszpania, Meksyk, Chile, Kolumbia, Wenezuela, Kostaryka, Korea Południowa czy Singapur.

Aktorzy mierzyli się z historią w ogólnym sensie, ale też w wymiarze prywatnym - po przeczytaniu dokumentów archiwalnych na swój temat zgromadzonych w IPN-ie stworzyli spektakl "Teczki", który był wielokrotnie pokazywany w USA i innych krajach świata. Od ponad 30 lat Teatr Ósmego Dnia jest miejską instytucją kultury. Jak zapewniają, otwartą na innych i gościnną. Tworzą i współtworzą spektakle z młodzieżą, dorosłymi, seniorami, osobami z niepełnosprawnością.

W roku jubileuszowym przygotowali wiele wydarzeń, które trwać będą cały rok. Rozpoczną się jeszcze w październiku. W tym miesiącu zobaczymy: Teczki (4-5 października), Paragraf 196 kk (ćwiczenia z terroru) (11-12 października), Do władzy wielkiej i sprawiedliwej (18-19 października) i Allegro Agitate (utwór, który musi być wykonywany z niespokojną, udręczoną miną) (25-26 października).          

W listopadzie poznamy efekty pracy grup warsztatowych działających przy teatrze. Swoje przedstawienia prezentować będą grupy młodzieżowe oraz złożone z dorosłych. Wyjątkowo zapowiada się czytanie performatywne osobistych listów, które aktorzy Ósemek pisali do siebie w czasie przymusowej emigracji w latach 80. (premiera 15 listopada). Wtedy też zobaczymy okolicznościowy mural w budynku Arkadii, którego autorką jest poznańska artystka Nina Budzyńska.

6 i 7 grudnia swoją premierę będzie mieć spektakl Nic nie wiemy na pewno... pełen impresji i reminiscencji z ostatnich kilkudziesięciu lat działalności Teatru Ósmego Dnia. W tym sezonie zobaczymy prezentacje zaprzyjaźnionych grup teatralnych, a ich zwieńczeniem będzie przegląd alternatywnych teatrów plenerowych na ulicach Poznania. W kwietniu 2025 roku będziemy mieli okazję do zapoznania się z historią teatru w wersji autorskiej. W książce, przygotowywanej we współpracy z Wydawnictwem Miejskim Posnania, prześledzimy drogę, którą przebyła w Teatrze Ósmego Dnia Ewa Wójciak.

Zespół Ósemek zapewnia, że obchody 60. rocznicy powstania będą całorocznym świętem:  artystów, ich przyjaciół i widzów - bo Teatr Ósmego Dnia to teatr dla ludzi.

opr. SZYM

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2024 

Szymon Mazur