Kultura w Poznaniu

Sztuka

opublikowano:

Czwarta Enigma i "Szyfrodziewczyny"

Centrum Szyfrów Enigma im. Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego zaprezentowało kolejny egzemplarz maszyny szyfrującej Enigma.

. - grafika artykułu
Czwarta Enigma, fot. Szymon Mazur

Enigma nr A1192, którą od piątku można oglądać w Centrum Szyfrów Enigma, to model pochodzący z 1932 roku. Maszyna jest w bardzo dobrym stanie, chociaż w czasie użytkowania była kilkakrotnie modyfikowana. Całe wyposażenie jest oryginalne, odtworzona została jedynie skrzynia transportowa. - Maszyna będzie prezentowana w powstającym w Cytadeli Warszawskiej Muzeum Historii Polski. Zanim nasza siedziba będzie gotowa, prezentujemy najcenniejsze eksponaty w różnych miastach Polski. Z radością i dumą przyjęliśmy propozycję poznańskiego Centrum Szyfrów, by zaprezentować tu jedną z dwóch maszyn szyfrujących Enigma, które są w naszej kolekcji - powiedziała Anna Piekarska, zastępca dyrektora ds. merytorycznych w Muzeum Historii Polski. Zapewniła też, że wypożyczona maszyna jest całkowicie sprawna i gotowa do szyfrowania.

To czwarta Enigma prezentowana w CSE, a druga ze zbiorów Muzeum Historii Polski. Każda była inna od poprzedniej i każda miała tajemniczą, niezwykle skomplikowaną historię. Enigmę A1192 będzie można w Poznaniu oglądać do końca lipca. Później CSE zaskoczy zwiedzających kolejnym egzemplarzem najsłynniejszej maszyny szyfrującej na świecie.

Prezentacja Enigmy była też okazją do otwarcia nowego projektu edukacyjno-wystawienniczego pt. Szyfrodziewczyny. Jest poświęcony kobietom działającym w obszarze nauk matematycznych, filozoficznych, informatycznych, a także w kryptologii i w służbach wywiadowczych w okresie II wojny światowej oraz prekursorkom rewolucji cyfrowej. Jednym z elementów projektu jest wystawa prezentująca życiorysy trzynastu kobiet, których odkrycia i czyny zapisały się historii kryptologii i wywiadu.

W ramach projektu odbędzie się m.in oprowadzenie tematyczne pt. Prekursorki. Opowieść o Szyfrodziewczynach (26 maja, g. 16, wstęp wolny). Z kolei już 8 maja o g. 17 będzie można posłuchać, zapowiadającego się ciekawie, wykładu Aleksandry Pietrowicz pt. Poznańska babska siatka, poświęconego kobiecej grupie wywiadowczej działającej w okresie II wojny światowej w okupowanej przez Niemców Wielkopolsce. Była to ekspozytura wywiadowcza Wojskowej Służby Kobiet ZWZ-AK. Jedną z kurierek "babskiej siatki" była słynna Elżbieta Zawacka ps. ZO, jedyna kobieta w gronie "Cichociemnych", późniejsza generał brygady Wojska Polskiego. W ramach projektu Szyfrodziewczyny planowana jest rezydencja artystyczna w Centrum Szyfrów Enigma. Nabór już się rozpoczął.

Szymon Mazur

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023