Współczesne barwy wiosny

Bohaterowie tego wieczoru to laureaci licznych konkursów pianistycznych w Polsce i za granicą. Podczas koncertu odbywającego się w ramach trzeciego dnia Poznańskiej Wiosny Muzycznej małżeństwo Julii Wizjan oraz Mateusza Wizjana wykonało trzy utwory fortepianowe współczesnych kompozytorów: Grażyny Bacewicz, Alexandra Vladigerova oraz Moniki Kędziory.

To właśnie spektakularna kompozycja Grażyny Bacewicz, II sonata fortepianowa w wykonaniu Mateusza Wizjana, otworzyła koncert poznańskiego duetu. Pianista doskonale poradził sobie z tym niezwykle efektownym, a przede wszystkim bardzo wymagającym technicznie utworem. Zmiany dynamiczne oraz pojawianie się opozycyjnych elementów kompozycji: spokojnych oddechów, jak i dramaturgicznych kulminacji sprawiało, że utworu słuchało się jednym tchem. Mimo całej palety emocji, a także rozbudowanej faktury kompozycji, w wykonaniu pianisty próżno było szukać chaosu wykonawczego. Pośród intensywności wyrazu przekazywanej przez artystę, czuło się spójność emocji, które stopniowo osiągały swoje apogeum, by zaraz rozproszyć się wśród ciszy i ładu panującego wśród publiczności.

Drugim utworem wykonanym podczas tego spotkania były Wariacje na temat bułgarskiej pieśni ludowej "Dilmano, dilbero" op. 3 Alexandra Vladigerova. Temat zaczerpnięty z bałkańskiej pieśni ludowej stanowił główny temat wariacji i motyw nadrzędny całości. Zmianie uległa z pewnością rytmizacja, artykulacja, a przede wszystkim instrumentacja utworu, gdyż trudno spotkać się z sytuacją, by tradycyjna muzyka ludowa była wykonywana na fortepianie. Przy instrumencie tym razem zaprezentowała się Julia Wizjan, która rewelacyjnie oddała charakter kompozycji implementującej elementy folkloru bułgarskiego do nurtu muzyki klasycznej. Mimo współczesnego charakteru i reinterpretacji przez kompozytora bałkańskiej pieśni ludowej, w wykonaniu pianistki utwór posiadał elementy taneczne tak bliskie folklorowi bałkańskiemu. Gęsta faktura akordowa i jednoczesna subtelność kaskad dźwiękowych sprawiały wrażenie wciąż narastającej narracji muzycznej, rozbudowywanej przez świetne wykonawstwo Julii Wizjan.

To co najlepsze zostało pozostawione na koniec, bowiem cały kalejdoskop muzycznych barw wiosny można było usłyszeć w prawykonaniu utworu poznańskiej kompozytorki Moniki Kędziory  Liber arborum na cztery ręce na fortepian. Utwór ten powstał na przełomie 2018 i 2019 roku, a dedykowany został właśnie duetowi Wizjan Piano Duo. Cykl sześciu miniatur, które składały się na pełnoprawny utwór Liber Arborum, czyli Księga drzew, stanowiło różne ścieżki kompozycyjne, którymi poruszali się artyści duetu. Wśród drzewostanu tej kompozycji należy wyróżnić miniatury o następujących tytułach: Pinus cembra (Limba), Betula (Brzoza), Tilia (Lipa), Aesculus hippocastanum (Kasztanowiec), Robinia pseudoacacia (Akacja) i Quercus (Dąb). Jednak kluczem do interpretacji kompozycji nie były nazwy gatunkowe drzew i dosłowna ich ilustracja. Kreacja brzmieniowa każdej z miniatur miała raczej na celu onomatopeiczną prezentację postrzegania lub wrażenia danego drzewa. Szczególnie piękna w całym kalejdoskopie zabawy barwą, rytmiką i artykulacją jawiła się Betula (Brzoza) wyróżniona przez kompozytorkę subtelną melodyjnością, rewelacyjnie podkreśloną przez Julię Wizjan.

Prezentowane podczas tego koncertu utwory były z pewnością wyrazem poszukiwania przez kompozytorów innych, a zarazem nowych brzmień. Ta mozaika brzmieniowa: od klasycznej sonaty fortepianowej Grażyny Bacewicz, poprzez kompozycję noszącą reminiscencję folkloru bułgarskiego Alexandra Vladigerova, aż do subtelnego muzycznego obrazu księgi drzew Moniki Kędziory świadczy o tym, że poznańska wiosna mieni się różnymi barwami dźwiękowymi. Oby każdego kolejnego dnia festiwalu, jak i kolejnych edycji Poznańskiej Wiosny Muzycznej, rozkwitała chociażby tak pięknie, jak podczas koncertu Wizjan Piano Duo.

Katarzyna Nowicka

• koncert Wizjan Piano Duo w ramach 48. Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Poznańska Wiosna Muzyczna
• Akademia Muzyczna, sala Kameralna
• 30.03

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2019