Ta edycja Festiwalu Słuchowisk wyrasta z obserwacji środowiska twórczego, zajmującego się produkcją dźwiękowych form dramatycznych. Słuchowiska czy seriale audio przeżywają obecnie renesans, ogromną popularnością wśród słuchaczy cieszą się też podcasty powstające obecnie niemal na każdy temat. Ten nie do końca nowy, ale dynamicznie rozwijający się dziś obszar działalności artystycznej potrzebuje według organizatorów festiwalu systematyzacji i umocnienia teoretycznego. Tym bardziej że na polu produkcji dźwiękowych zachodzi wiele zmian. Przykładowo, forma słuchowiska radiowego funkcjonuje już poza swoim pierwotnym medium, przenosząc się najczęściej do sieci, gdzie prężnie rozwijają się komercyjne serwisy streamingowe. To właśnie stąd wziął się pomysł na powołanie konkursu oraz cyklu warsztatów krytycznych z obszaru słuchowisk, skierowanych w dużej mierze do studentek i studentów oraz krytyczek i krytyków teatralnych i muzycznych. Festiwal Słuchowisk staje się przy tym przestrzenią dialogu twórców słuchowisk z różnych obszarów (Polskie Radio, akademie teatralne, szkoły filmowe, serwisy streamingowe, instytucje kultury, twórcy niezależni).

Jednym z ważniejszych punktów tegorocznego programu będzie Konkurs na Słuchowisko 2020/21 skierowany do twórczyń i twórców słuchowisk zrealizowanych w 2020 i 2021 roku. - Festiwal Słuchowisk zawsze starał się poszerzać definicje gatunkowe, więc w szranki mogły stanąć tu zarówno słuchowiska teatralne i dokumentalne, jak i formy eksperymentalne, narracyjne podcasty i seriale. Tematyka zgłaszanych do konkursu słuchowisk była dowolna, czas trwania do 90 minut. Przyjmowano przy tym zarówno słuchowiska, które miały już swoją premierę, jak również te nigdy niepublikowane. Warunek był jeden - organizatorzy szukali produkcji będących utworami dramatycznymi lub słowno-dźwiękowymi, opartymi na autorskich materiałach muzycznych, tekstowych i reżyserskich. Nabór słuchowisk odbywał się w sierpniu i wrześniu, zwycięzców konkursu poznamy 10 października, a ich produkcje zostaną zaprezentowane podczas głównej części festiwalu w dniach 20-24 października. Jury w składzie: Anna Róża Burzyńska, Michał Mendyk i Piotr Skotnicki wyłoni trzy najciekawsze słuchowiska i przyzna nagrody w wysokości 1,5 tys., 1 tys. i 500 zł. - Wieczór prezentacji konkursowych będzie niezwykły, trzy różne słuchowiska, różne formy i tematy - zapowiadają organizatorzy, Fundacja Axis Cactus.

Twórcy festiwalu szczególnie zapraszają również na poznańską premierę słuchowiska Norwid' Elipsa, poświęconego postaci Cypriana Kamila Norwida z okazji 200. rocznicy urodzin poety. Warstwę elektroniczną przygotowała inicjatorka przedsięwzięcia, Elżbieta Sikora, z udziałem aktorów oraz instrumentalistów (Rafał Łuc - akordeon i Tomasz Januchta - kontrabas). Dzieło zostało zrealizowane w języku polskim i francuskim, we współpracy ze Zbigniewem Najliwajkiem - profesorem romanistyki Instytutu Romanistyki UW oraz z warstwą dźwiękową w postaci nagrań głosów aktorów, nagrań terenowych, dźwięków elektronicznych i instrumentalnych.

- Tematyka dotyka wykluczenia społecznego, nawiązując do biografii Norwida. Twórcy zadadzą sobie pytanie, ilu Norwidów współcześnie żyje na marginesie, tak jak polski poeta, który umarł w paryskim przytułku. W Paryżu zrealizowane zostały nagrania terenowe, całe dzieło zostało oplecione w warstwę elektroniczną w czasie rezydencji Elżbiety Sikory w studiu Musiques et Recherches pod Brukselą - zdradza Anna Szamotuła, rzeczniczka festiwalu. W Poznaniu usłyszymy zapis słuchowiska w specjalnie przygotowanej przestrzeni, a wśród głosów rozpoznamy Andrzeja i Marię Seweryn oraz Jerzego Radziwiłowicza.

Wspomniane wcześniej warsztaty z krytyki słuchowisk skierowane będą do studentek i studentów, a także osób piszących o kulturze, sztuce, filmie. Ich celem jest wypracowanie narzędzi do merytorycznej oceny i krytyki słuchowisk i narracyjnych form dźwiękowych. Poprowadzi je prof. Jacek Kopciński z Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, krytyk teatralny i redaktor naczelny miesięcznika "Teatr". Z kolei do najmłodszych odbiorców skierowany będzie audiospacer Redukcja hałasu, podczas którego dzieci dowiedzą się więcej o naturze dźwięku i o tym, czym tak naprawdę jest hałas. Kuratorzy festiwalu, Maria Marcinkiewicz-Górna, Anna Szamotuła i Patryk Lichota zapowiadają również: - Od samego początku główną osią naszych działań było tworzenie nowych, współczesnych słuchowisk, które, oderwane od swojego pierwotnego medium, miały szansę zaistnieć w przestrzeni fizycznej. I choć ta edycja w dużym stopniu poszerza działania Festiwalu Słuchowisk, tradycyjnie zaprosimy publiczność do najróżniejszych przestrzeni na tegoroczne premiery - dwie dla osób dorosłych i jedną dla dzieci.

Tuż po poznańskiej odsłonie festiwal tradycyjnie ruszy w Wielkopolskę, by w czterech miejscowościach regionu zaprezentować tegoroczne słuchowiska ze specjalną oprawą. Szczegółowy program będzie można znaleźć na www.festiwalsluchowisk.pl oraz Facebooku: www.facebook.com/festiwal.sluchowisk. Warto też zaglądać na kanał Festiwal Słuchowisk na YouTubie.

Anna Solak

• 6. Festiwal Słuchowisk
• 20-24.10
• więcej na www.festiwalsluchowisk.pl

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2021