Z ogólnopolskiego raportu o zdrowiu psychicznym Polaków "Polska na kozetce 2025" wynika, że w ciągu ostatnich pięciu lat z pomocy psychoterapeuty skorzystało niemal 22%, czyli 6,5 miliona, dorosłych Polaków. Dla kolejnych 3 milionów przeszkodą do podjęcia psychoterapii były niewystarczające środki finansowe. Wśród powodów, dla których ankietowane osoby udały się do gabinetu psychoterapeutycznego najczęściej wymieniano problemy emocjonalne, rodzinne i stres wywołany przez pracę zawodową. Dbanie o zdrowie psychiczne stopniowo przestaje być traktowane jako kwestia drugorzędna albo wyraz słabości i powód do wstydu.

Korzystamy nie tylko z klasycznej psychoterapii, ale i terapii przez dźwięk (audioterapia), zapach (aromaterapia), ruch i taniec (choreoterapia) albo sztukę (arteterapia). Podejmujemy terapię samodzielnie, w parze, rodzinie, środowisku zawodowym. Próbujemy naprawić te trybiki, które funkcjonują w nas nieco gorzej albo przekroczyć własne ograniczenia, jak w rozwoju osobistym.

Mnożą się też sposoby, w jakich mówi się o terapii i językiem terapeutycznym. W mediach tradycyjnych i społecznościowych, licznych podkastach, wywiadach, w artykułach prasowych czy książkach - poradnikowych, naukowych, a nawet beletrystycznych. Dobrze, gdy robią to specjaliści, nieco gorzej, kiedy słuchamy laików. Bardzo krzywdzące może być pochopne diagnozowanie narcyzmu, syndromu stresu pourazowego czy paranoi na podstawie oceny izolowanego zachowania albo udzielanie absurdalnych wskazówek w leczeniu depresji. Mówienie na ten temat bezsprzecznie wpływa jednak korzystnie na ogólną świadomość społeczeństwa, poszerzenie naszej wiedzy, wyostrzenie czujności (by nie użyć słowa: uważność) oraz zwiększenie wyrozumiałości dla siebie. Czy może mieć także ujemne strony?

Podczas spotkania z cyklu "Zamek rozmawia" dyskutanci spróbują krytycznie przyjrzeć się konsekwencjom rosnącej popularności terapii. Czy sprawia ona, że przenosimy uwagę z tego, co posiadamy, na to, czego nam brakuje? Czy terapeutyzacja pobudza nasz egotyzm zamiast troski o innych i kolektywizmu? W jaki sposób dyskurs terapeutyczny opisuje nierówności społeczne? Odpowiedzi na te i inne pytania poszukają goście CK Zamek.

Bogdan De Barbaro - profesor zwyczajny Uniwersytetu Jagiellońskiego, psychiatra, psychoterapeuta i superwizor psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Jest autorem i współautorem licznych publikacji poświęconych psychiatrii, psychoterapii, terapii rodzin, wsparciu osób w kryzysie egzystencjalnym, m.in. "Pacjent w swojej rodzinie", "Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny", "Postmodernistyczne inspiracje w psychoterapii", "Psychoterapia między wiedzeniem a niewiedzeniem", "Po co światu psychoterapia", "Swoją drogą... Bogdan De Barbaro w rozmowie z Justyną Dąbrowską".

Przemysław Czapliński - profesor zwyczajny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, pracownik Instytutu Filologii Polskiej. W swoich badaniach nad literaturą polską i europejską XX i XXI wieku łączy kompetencje historyka i socjologa literatury. Jest dyrektorem Centrum Humanistyki Otwartej. Prof. Czapliński to autor, współautor i redaktor wielu publikacji, m.in. "Polska do wymiany. Późna nowoczesność i nasze wielkie narracje", "Prognozowanie teraźniejszości. Myślenie z wnętrza kryzysu", "Poruszona mapa", "Rozbieżne emancypacje. Przewodnik po prozie 1976-2020". Za osiągnięcia literaturoznawcze i krytyczne otrzymał liczne wyróżnienia, takie jak: Nagroda Kościelskich, Nagroda im. Kazimierza Wyki i Nagroda im. Jana Długosza za najlepszą publikację z dziedziny humanistyki.

Agnieszka Graff - profesorka w Ośrodku Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego, publicystka, kulturoznawczyni, tłumaczka. Jej zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zagadnień związanych feminizmem i antyfeminizmem. Publikowała w m.in. w takich czasopismach jak "Signs", "Public Culture", "East European Politics and Societies", "Feminist Studies", "Czas Kultury" i "Teksty Drugie". Autorka nominowanej do Nagrody Literackiej Nike książki "Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym". Wydała też m.in. "Rykoszetem. Rzecz o płci, seksualności i narodzie", "Magma", "Matka feministka", "Graff. Jestem stąd" (rozmowa z Michałem Sutowskim).

Mirella Kryś

• "Polska na terapii" - dyskusja z udziałem Bogdana De Barbaro, Przemysława Czaplińskiego i Agnieszki Graff
• 13.03., g. 18
• CK Zamek, Sala Wielka
• bilety: 7 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2025