Choć premiera Carmen przyjęta została chłodno, późniejsze powodzenie wywindowało ją na pozycję jednej z najczęściej grywanych i słuchanych oper. To, co w 1875 roku raziło paryską publiczność - wyjście poza dotychczasowe schematy, przemieszanie elementów tragicznych i komicznych i osobowość głównej bohaterki - stanowi dzisiaj o powodzeniu utworu i stwarza płaszczyznę do coraz to nowych interpretacji. Ostatnią poznańską produkcją Carmen była premiera z 2014 roku w reżyserii Denisa Kriefa. Nie oznacza to, że postać z dzieła Bizeta nie pojawiała się w spektaklach Teatru Wielkiego. W listopadzie 2021 zadebiutował spektakl Carmen. Toutjour la mort w reżyserii Krzysztofa Cicheńskiego, oparty na fragmentach tekstów Michela Leirisa i Susan Sontag, na numerach z opery Bizeta i zamówionej na premierę kompozycji Teoniki Rożynek. U Cicheńskiego Carmen była fantazją, w którą uciec można od codziennych problemów i bólu.

W zapowiedzi koncertu kameralnego Oblicza Carmen Teatr stawia pytanie, czy bohaterka Bizeta to sprytna uwodzicielka, czy świadoma własnej wartości kobieta. Odpowiedzi na nie postarają udzielić soliści poznańskiej Opery, którzy zmierzą się z najważniejszymi ariami i duetami opery. Mezzosopranistka Magdalena Wilczyńska-Goś otworzy koncert habanerą L'amour est un oiseau rebelle, swoistym miłosnym credo bohaterki. Chwilę później Piotr Friebe jako Don Jose wyzna miłość arią La fleur que tu m'avais jetée. Wilczyńska-Goś zaprezentuje także seguidillę Près des remparts de Séville, a na koniec, razem z Friebe, wykona finałowy duet Carmen i Don Jose. W programie nie zabraknie dwóch innych ważnych elementów tej historii - słynnych kupletów torreadora Escamillo (Jaromir Trafankowski) oraz arii Michaeli Je dis que rien ne m'épouvante (Monika Mych-Nowicka).

Odmianą dla operowych głosów, a jednocześnie przykładem jak opera Bizeta inspirowała innych kompozytorów będzie Fantazja Carmen op. 25 hiszpańskiego skrzypka, kompozytora i dyrygenta epoki romantyzmu Pablo de Sarasete. De Sarasete zapisał się w historii przede wszystkim jako wybitny wirtuoz skrzypiec i twórca popisowej muzyki na ten instrument. Fantazja Carmen ukazała się w 1882 roku i stała się jednym z najpopularniejszych dzieł Hiszpana. Kompozytor jako źródłowy materiał fantazji wykorzystał m.in. preludiom do czwartego aktu, seguidillę i habanerę. Partię skrzypiec wykona Eliza Schubert, a całości koncertu na fortepianie towarzyszyć będzie Olena Skrok.

Kamil Zofiński

• Koncert kameralny Oblicza Carmen
• 14.02, g. 19
• Teatr Wielki, Sala Drabowicza
• bilety: 33-40 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023