Jan Garbarek ma jedną cechę, którą chciałby mieć chyba każdy muzykujący artysta na świecie, nie tylko pośród tych improwizujących, a mianowicie: własny, charakterystyczny, rozpoznawalny ton. Ciepłe, melodyjne brzmienie jego saksofonu (choć grywał też na fletach, instrumentach klawiszowych i perkusyjnych) jest najlepszym wyrazem jego oryginalności. Jest on - niejako przy okazji - jednym z symboli nie tylko skandynawskiego, ale i europejskiego jazzu, a wreszcie jednym z tych twórców, którzy są współodpowiedzialni za wielki sukces i wykreowanie specyficznego, niepowtarzalnego brzmienia typowego dla słynnej monachijskiej oficyny ECM. To dla niej dokonywał swych epokowych nagrań w składzie wielkiego tzw. skandynawskiego kwartetu Keitha Jarretta (słynne płyty "Belonging", "Personal Mountains", "My Song" czy "Nude Ants"). W tym samym czasie był już - od początku lat siedemdziesiątych - związany z wytwórnią ECM dzięki własnym autorskim dokonaniom. Nagrał dla niej mnóstwo świetnych płyt, na czele z takimi krążkami jak "Afric Pepperbird", "Witchi-Tai-To", "It's OK to Listen to the Grey Voice", "Legend of Seven Dreams", "I Took Up The Runes", "Twelve Moons".  

Garbarek we wspaniały sposób asymilował do swej twórczości elementy muzyki tradycyjnej - i to nie tylko norweskiej i nie tylko skandynawskiej, ale też z innych stron świata. Wystarczy tu wspomnieć tak znakomite płyty jak z jednej strony "Rosensfole" nagraną z Agnes Buen Garnas, na której sięgał do średniowiecznej tradycji  norweskiej, z drugiej "Ragas And Sagas" zrealizowaną wspólnie z muzykami pakistańskimi.

Saksofonista ma na koncie również współpracę z innymi głośnymi artystami podczas realizacji ważnych albumów. Grał m.in. w trio z Egberto Gismontim i Charlie Hadenem (na płytach "Magico" i "Folk Songs"), z samym Gismontim na świetnym "Sol Do Meio Dia", grał u Zakira Hussaina na "Making Music", u L. Shankara na "Song For Everyone", u Gary'ego Peacocka, Ralpha Townera, Eberharda Webera i wielu innych.

W Polsce jest szalenie lubiany również z uwagi na niezwykłą szlachetność jego muzyki, która nie przestając być propozycją bardzo wyrafinowaną jest jednocześnie niezwykle przystępna; która poza znakomitymi rozwiązaniami stricte muzycznymi niesie w sobie też potężny pozytywny pierwiastek duchowy. Oczywiście, dla naszej publiczności istotne są również polskie korzenie artysty.

Garbarek gościł w Poznaniu kilkukrotnie - zarówno na czele swego jazzowego kwartetu, jak i wspólnie ze słynnym kwartetem wokalnym Hilliard Ensemble, z którym w latach 90. dokonał sensacyjnych nagrań na krążku "Officium". Artyści kontynuowali współpracę jeszcze na dwóch późniejszych płytach i podczas licznych koncertów (w Poznaniu w różnych latach występowali w katedrze, farze i u dominikanów). Swój jazzowy wizerunek artysta prezentował w naszym mieście m.in. podczas festiwalu Poznań Jazz Fair w 1996 roku (grając w jednej z hal targowych na MTP), a parę lat później w Auli UAM.

Tym razem Garbarek przybywa do Poznania z autorskim kwartetem, którego drugą gwiazdą - poza liderem - jest pochodzący z Indii słynny mistrz instrumentów perkusyjnych Trilok Gurtu. Poza nimi w składzie zespołu jest wieloletni partner Garbarka, grający na instrumentach klawiszowych Reiner Bruninghaus oraz basista Yuri Daniel.

Tomasz Janas

• Koncert Jana Garbarka
• Sala Ziemi MTP
• 30.06, g. 20

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2019