Kultura w Poznaniu

Historia

opublikowano:

W księgach boskich i ludzkich

Wybitna postać i wszechstronna działalność biskupa Jana Lubrańskiego, którego 500. rocznica śmierci przypada w maju tego roku, wciąż pozostają mało znane bądź istnieją w świadomości wielu mieszkańców Poznania jako zbiór kilku ogólników. Na wystawę W księgach boskich i ludzkich. Świat Jana Lubrańskiego zaprasza od 7 marca Brama Poznania.

. - grafika artykułu
Herb Jana Lubrańskiego na ścianie Akademii Lubrańskiego, fot. Łukasz Gdak

Wystawa czasowa poświęcona temu najwybitniejszemu poznańskiemu biskupowi ma przedstawić jego sylwetkę i osiągnięcia, ale także przybliżyć czasy, w których przyszło mu działać. Jan Lubrański żył w szczególnym momencie historii - na przełomie średniowiecza i renesansu. Jego biografia doskonale pokazuje, jak splatały się ze sobą idee obydwu epok. Uświadamia ona również, że wyznaczane z perspektywy czasu cezury nie zawsze odzwierciedlają długotrwałość procesów historycznych i przemian myśli ludzkiej.

Jana Lubrańskiego można określić jako znakomitego reprezentanta intelektualistów tamtych czasów. Świetnie wykształcony, zainteresowany kulturowymi nowinkami, zdecydował się wybrać tradycyjną karierę duchownego. Miał świadomość, że wzniosłe fundacje sakralne i inwestycje w dziedzinie kultury i edukacji muszą iść w parze z dbałością o sprawy przyziemne. - Ciało i duch, doczesność i wieczność, przeszłość i przyszłość oraz jednostka i społeczeństwo to hasła przewodnie wystawy. Ma ona pokazać, że Lubrański, człowiek wielkich idei, dbał także o sprawy mniejszej wagi, np. tworząc Kolegium Psałterzystów, zadbał o to, by muzycy mieli co jeść i gdzie spać. W tym czasie aż 200 muzyków dbało o oprawę liturgii na Ostrowie Tumskim - mówi Anna Pikuła, koordynator wystawy.

Lubrański zamawiał cenne dzieła sztuki i zlecał remonty świątyń, ale jednocześnie fundował szpitale, wodociągi, remontował mosty i bruki uliczne. Starał się, aby jego działania miały trwałe podstawy - zarówno ideowe, jak i materialne. Na rzeczywistość patrzył wieloaspektowo, nie zapominając o sprawach wzniosłych i przyziemnych, co podkreślono w dedykacji na jego nagrobku, określając Lubrańskiego jako biegłego w DIVINIS ET HUMANIS LITERIS - [w] księgach boskich i ludzkich.

Na wystawie zobaczymy cyfrowe reprodukcje dokumentów, ekslibrisów, dedykacji z ksiąg, płytę nagrobkową, ufundowany przez niego ołtarz. Uzupełnieniem wystawy będą spacery tematyczne po Ostrowie Tumskim śladami dokonań biskupa Jana Lubrańskiego.

Jan Lubrański urodził się w 1456 roku. Dzieciństwo spędził na Kujawach, studiował na uniwersytetach w Krakowie, Bolonii i Rzymie. W 1484 roku objął kanonię gnieźnieńską, potem był kanonikiem krakowskim i poznańskim. W 1498 roku został biskupem poznańskim. Zasłynął inicjatywami fundacyjnymi, m.in. Akademią, przebudową katedry, budową murów obronnych na Ostrowie Tumskim. Zmarł nagle w nocy z 22 na 23 maja 1520 roku w Buku. Pochowano go w katedrze poznańskiej.

oprac. red.

  • wystawa W księgach boskich i ludzkich. Świat Jana Lubrańskiego w Bramie Poznania
  • wernisaż: 7.03, g. 16,  wstęp wolny
  • Brama Poznania
  • czynna do 7.06

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020