Grudzień jest dla poznaniaków miesiącem szczególnym, m.in. ze względu na kolejną rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiego. Każdego roku przypominamy o jego przebiegu oraz postaciach, które odegrały w nim znaczącą rolę. Jednym z najważniejszych nazwisk, jakie należałoby tu wymienić, jest oczywiście Ignacy Jan Paderewski, którego przyjazd do Poznania 26 grudnia 1918 roku i jego następstwa stały się bodźcem do rozpoczęcia powstania. Chociaż na ten temat powstało wiele opracowań i wiedza o nim jest szeroko propagowana, a biografia wybitnego pianisty, działacza i polityka jest powszechnie znana, okazuje się, że jeszcze niejedno może nas w tej materii zaskoczyć.

Jedną z takich niezwykłych niespodzianek było na pewno odkrycie albumu z dotąd niepublikowanymi 138 fotografiami Paderewskiego z lat 1919-1936. Album został zakupiony przez Muzeum Powstania Wielkopolskiego, stając się jednym z najciekawszych i wciąż skrywających w sobie wiele tajemnic eksponatów w zbiorach tej instytucji. Sama droga pozyskania tego obiektu jest ciekawa i uświadamia, jak ważne jest nieustanne śledzenie rynku antykwarycznego, na którym wciąż znaleźć można wiele perełek. Odkrycie tego albumu i pozyskanie go do kolekcji było głośno komentowane i - co nie dziwi - wyzwoliło ciekawość zarówno historyków, jak i miłośników historii miasta oraz lokalnych patriotów.

Na stronie internetowej Muzeum Powstania Wielkopolskiego publikowane były zdjęcia znajdujące się w albumie, który jako taki miał być prezentowany na wystawie stałej. W tym bardzo specyficznym roku zapadła decyzja, by z okazji 102. rocznicy wybuchu powstania fotografie zaprezentować w formie wystawy plenerowej, która stanie przed budynkiem muzeum. Będziemy ją mogli oglądać na Starym Rynku od 19 grudnia. Kuratorem pokazu jest Olaf Bergmann.

Nie wiadomo, kto jest autorem fotografii, choć przypuszczenia wskazują na jednego z sekretarzy Paderewskiego. Najpewniej autor był równocześnie posiadaczem albumu. Czarno-białe lub w sepii zdjęcia zachowały się w bardzo dobrym stanie. Można je podzielić na cztery kategorie zgodne z tym, jakich sfer życia kompozytora dotyczą. Mamy tu grupę zdjęć związaną z jego działalnością polityczną, podróże oraz udział w międzynarodowych konferencjach), a także fotografie, które ukazywały życie prywatne Paderewskiego i jego żony Heleny w posiadłości Riond-Bosson w szwajcarskim Morges.

Świadomość, że zdjęcia zrobione zostały przez kogoś z bliskiego otoczenia muzyka, sprawia, że pozwalają spojrzeć na niego z innej, nieco bliższej perspektywy. Niektóre wydają się robione z przypadku, spontanicznie lub zwyczajnie na pamiątkę. Wystawie towarzyszyć będzie koncert Teatru Muzycznego Paddyamania z piosenkami z musicalu Virtuoso, który miał premierę 12 września i w całości poświęcony był Paderewskiemu.

Justyna Żarczyńska

• Ignacy Jan Paderewski na nieznanych fotografiach z zapomnianego albumu
• otwarcie: 22.12
• Stary Rynek, przed Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919
• wstęp wolny

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020