Wystawa jest jednym z wydarzeń w ramach obchodów 1000-lecia koronacji Bolesława Chrobrego i Mieszka II Lamberta. Przypomina także o innej koronacji, z 26 czerwca 1295 roku, kiedy koronę nałożono na głowę Przemysła II, najbardziej poznańskiego spośród polskich władców. To za jego czasów jako znaku królestwa zaczęto używać znaku Orła Białego. Były to narodziny herbu państwowego.

Pracownicy Muzeum Narodowego w Poznaniu dokładnie przeszukali muzealne magazyny. Zbiory przejrzeli także muzealnicy z oddziałów MNP: Muzeum Sztuk Użytkowych, Ratusza - Muzeum Poznania i Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. Znaleźli ponad 100 przedmiotów, na których umieszczono znak orła. Są to monety, medale, odznaki, ordery, sztandary, plakaty, obrazy, ryciny i dokumenty.

Wystawa jest prezentowana w symbolicznym miejscu - w Sali Przemysła II w Muzeum Sztuk Użytkowych. Jednym z najciekawszych obiektów jest pieczęć majestatowa Przemysła II. Na jej awersie widać króla siedzącego na tronie, a na rewersie wizerunek Orła Białego. Pieczęć była dołączona do dokumentu z 15 sierpnia 1295 roku, wystawionego dla klasztoru w Żukowie. Z perspektywy poznańskiej i wielkopolskiej szczególnie cenna jest powstańcza chorągiew 1 Kompanii Średzkiej, od 1921 roku należąca do Towarzystwa Uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 ze Środy Wielkopolskiej.

Na wystawie pokazywane są także znaki i symbole Królestwa Polskiego z różnych epok, orły z czasów powstań narodowych, a także monety, banknoty i plakaty z okresu międzywojennego, kiedy w Polsce, po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, przywracano znak orła na dokumentach, pieniądzach, pieczęciach, plakatach i tablicach umieszczanych na ścianach urzędów, słupach granicznych, szkołach czy uczelniach.

Wystawę można oglądać od 13 czerwca do 8 lutego przyszłego roku (data śmierci króla Przemysła II). 25 czerwca, w 730. rocznicę koronacji Przemysła II, odbędą się wydarzenia specjalne m.in. msza rocznicowa w katedrze. Muzeum ogłosi wkrótce bogaty program wydarzeń towarzyszących. Pierwszym z nich będzie wykład pt. "Orzeł Królowej Jadwigi w symbolice Powstania Wielkopolskiego 1918-1919", który odbędzie się w sobotę 14 czerwca o godz. 13. Kuratorami wystawy są Renata Sobczak-Jaskulska i Michał Błaszczyński.

Szymon Mazur

• Wystawa "Znak Zwycięstwa - wizerunki Orła Białego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Poznaniu"
• wernisaż: 12.06, czynna do 8.02.2026
• Muzeum Sztuk Użytkowych
• bilety: 1, 13 i 20 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2025