"Wycinanki polskie" Alicji Białej wciąż wzbudzają niemałą sensację i pozostają niezwykle aktualnym w świetle ostatnich wydarzeń dziełem. Tymczasem artystka przygotowuje właśnie najnowszą instalację pod mistyczną nazwą "Totemy". Współautorem koncepcji i projektu jest Iwo Borkowicz, laureat nagrody YTAA2016 za najlepszy projekt magisterski z dziedziny architektury, urbanistyki i projektowania krajobrazu w Europie, przyznawanej przez Fundację Mies Van Der Rohe oraz EAAE Prize, nadawanej przez Europejski Komitet Medali Architektonicznych.
Gra pozorów
"Totemy" to ponad 8-metrowe rzeźby, które zostały wkomponowane w architektoniczną przestrzeń Przystani Sztuki. Okalając istniejące już filary, zdają się podtrzymywać całą konstrukcję i pełnić rolę fundamentów, dzięki którym mogą powstawać kolejne realizacje. Rzeźby zwracają uwagę nie tylko rozmiarem - ich poszczególne części przyciągają wzrok przechodniów za sprawą barwnych kompozycji skrupulatnie pokrytych kolorowymi, drobnymi wzorami. Tak niecodzienna instalacja ma za zadanie prowokować, dla wielu z pewnością stanie się przykładem idealnego tła dla instagramowych zdjęć. Przekaz wizualny to jednak dopiero początek. O czym tak naprawdę opowiadają?
Człowiek vs natura
Totemy funkcjonowały niegdyś jako symbole łączące człowieka z mitycznymi przodkami zwierzęcymi lub roślinnymi, były swoistym mostem spajającym świat ludzki ze światem przyrody. Otaczane czcią, mogły pełnić funkcję sztandarów wojennych czy być wykorzystywane w trakcie sakralnych uroczystości. Poznańskie totemy mają jednak nieco inne znaczenie, nie opowiadają bowiem o unii człowieka z naturą - wręcz przeciwnie. Snują dramatyczną opowieść o konsekwencjach naszych codziennych wyborów, które - z pozoru niewinne - stają się podstawą kolejnych katastrof naturalnych. Każda rzeźba opowiada o innym zjawisku - deforestacji, produkcji żywności, syntetycznym plastiku, smogu, rybołówstwie i wymieraniu populacji dzikich zwierząt. Kolorowe wzory pokrywające "Totemy" to w istocie wizualne odzwierciedlenie informacji statystycznych przedstawiających skalę konkretnych zjawisk. Na każdej rzeźbie umieszczono kod QR, który po zeskanowaniu wyjaśnia odbiorcy sens poszczególnych "Totemów".
Idea otwartej pracowni
Alicja Biała rzeźby przygotowywała z pomocą widzów. Pracownia artystki mieszcząca się przy Marcelińskiej przez ostatnie miesiące była otwarta dla każdej zainteresowanej projektem osoby. Można było wspólnie malować, rozmawiać, a w niektóre weekendy oglądać filmy dotyczące zmian klimatycznych, masowej produkcji żywności czy skutków konkretnych działań człowieka pogarszających stan środowiska naturalnego. "Totemy" to także kontynuacja edukacyjnej misji, którą artystka zapoczątkowała w social mediach - od kilku miesięcy podkreśla znaczenie naszych codziennych działań w kontekście zmian klimatycznych. Rzeźby zostaną w Poznaniu na stałe, będą współgrać z miejską architekturą i nadadzą nowego znaczenia Przystani Sztuki. Czy w świadomości mieszkańców będą jednak czymś więcej niż kolorową instalacją?
Klaudia Strzyżewska
- "Totemy" - Alicja Biała (autorka dzieła), Iwo Borkowicz (współautor koncepcji i projektu)
- Przystań Sztuki
- otwarcie instalacji: 16.05, g. 18, hol Bałtyku
© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2019