Janusz Korpal (1925-2010) to artysta fotograf, znany głównie z dokumentowania życia w Poznaniu w okresie PRL, pracę zaczął już jako nastolatek w słynnym Atelier Rubens w okresie II Wojny Światowej. Za życia był znany głównie z fotografowania wydarzeń na Międzynarodowych Targach Poznańskich. Jego fotografia przyczyniła się do promocji miasta Poznania i innych miejscowości wielkopolskich, za co został odznaczony za zasługi dla Województwa Wielkopolskiego.

W październiku ten mistrz tematów miejskich i krajobrazu zostanie przypomniany poznańskiej publiczności na wystawie Janusz Korpal. Organizmy. Miejsce ekspozycji nie jest przypadkowe - Stowarzyszenie Łazęga Poznańska mieści się w zabytkowym pawilonie niegdysiejszego atelier fotograficznego Braci Czarneckich FOTOWimar, w miejscu w którym pracował Korpal.

Wystawa przedstawi wybrane oryginalne odbitki fotograficzne, które rodzina Górnowiczów odnalazła w domu, gdzie niegdyś Korpal mieszkał i pracował. Duże zbiory fotografii przedstawiają architekturę Poznania, wydarzenia miejskie, zwyczajne, powojenne życie oraz wyprawy małżeństwa Korpalów, chcących oderwać się na chwilę od marazmu życia w PRL, do Nowego Jorku i Norwegii. W zbiorze odnalazł się też cykl fotografii Dębów Rogalińskich, do których artysta często powracał.

Z inicjatywy prof. Piotra Korduby odnalezione dzieła przekazano do Archiwum Audiowizualnego Wydziału Nauk o Sztuce, a zatrudnieni tam Julia Stachura, Zuzanna Wagner, Edward Kanarecki podjęli się zorganizowania wystawy. To tam zaprezentowanych zostanie pięćdziesiąt prac, zarówno wielkoformatowych, jak i małych formatów czarno-białych autorskich odbitek oraz rysunki dębów i karykatura przedstawiającą Korpala autorstwa Stanisława Mrowińskiego, przyjaciela Janusza Korpala, które udostępnił ze swojej kolekcji prywatnej dyrektor Stowarzyszenia Łazęgi Poznańskiej, Maciej Krajewski.

Kuratorzy postanowili pokazać na wystawie także zdjęcia nowojorskich wieżowców i pomnikowych dębów z Rogalina. - Koncepcja wystawy narodziła się z połączenia tych kontrastujących, ale jednocześnie, gdzieś nam przypominających siebie struktur, które nazwaliśmy organizmami ponieważ odnoszą się zarówno do tkanki miejskiej, jak i tkanki drzewa, kory - tak tłumaczy zamysł Julia Stachura.

Zestawienia fotograficzne ukazywać mają, że twory natury, jakimi są dęby oraz twory ludzkie, jakimi są wieżowce na Manhattanie posiadają formalne analogie: zdjęcia obu tematów przedstawiają bogate faktury kory i skomplikowanej struktury architektonicznej wieżowców i wertykalne kompozycje. Jednocześnie, surowa geometria masywnych brył przeciwstawia się wybujałej organiczności pomnikowych drzew.

- Chodziło nam o wskazanie wizualnych analogii i przeciwieństw, ale nie tylko. Zależy nam, by, zestawiając ze sobą te dwa tematy, stworzyć grę napięć wizualno-treściowych - podkreśla Edward Kanarecki. - Zarówno wieżowce, jak i wiekowe drzewa mieszczą w sobie życie wielu organizmów, wewnątrz tętni życie. Lecz co ciekawe, Korpal robił zdjęcia wieżowcom tak, by nie pokazywać w kadrze ludzi - zauważa z kolei Zuzanna Wagner. - Eksponowane na wystawie fotografie Korpala wyzwalają grę znaczeń oscylująca wokół dwóch stanów organizmu: żywotności i postępującej martwoty.

Dr Kamila Kłudkiewicz, dyrektorka Archiwum Audiowizualnego Wydziału Nauk o Sztuce zapowiada, że niedługo wystawione fotografie Korpala będą do obejrzenia także online.

Jan Matusewicz

• wystawa Janusz Korpal. Organizmy
• zespół kuratorski: Julia Stachura, Zuzanna Wagner, Edward Kanarecki
• wernisaż: 4.10, g. 18.30
• Łazęga Poznańska
• czynna do 17.10
• wstęp wolny

@ Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022