Na początek na wzburzone wody klasyków i odkryć queerowej sztuki popchnie widzów marynarz, przemytnik i morderca Georges Querelle ze spektaklu Piotra Pacześniaka. Jego barwna, targana namiętnościami postać otworzy sezon pełen wielkich emocji, poszukiwań tożsamości, kłopotliwych pytań o stan współczesnego świata i nieszablonowych odpowiedzi.

Nie jest zaskoczeniem, że właśnie w Poznaniu, nazywanym już wcześniej queerową stolicą Polski, będziemy gościć niewidziane dotąd u nas spektakle próbujące opisywać i nazywać to, co bywa w kulturze nieuchwytne, trudne do określenia, balansujące na obrzeżach i granicach. Queerowi nieznajomi zaproszeni na festiwal opowiedzą o bohaterach bardziej i mniej znanych, czerpiąc przy tym ze światowej tradycji literackiej i teatralnej (nie zabraknie Szekspira ani francuskiej klasyki), a także odniesień filmowych, na przykład w spektaklu TR Warszawa Tom na wsi w reżyserii Wojtka Rodaka na podstawie dramatu Michela Marka Boucharda, znanego dziś przede wszystkim z filmu Xaviera Dolana. Będzie też okazja do poznania twórczości kanadyjskiej, ukraińskiej, a nawet kubańskiej (Clara w reżyserii Liliany Lam Hernandez).

Widzowie mogą liczyć na bogactwo teatralnych form, nie zabraknie tańca, gry ciał, a nawet... trupy cyrkowej. W Very Funny Dominika Knapik, Patrycja Kowańska, czyli, jak same się przedstawiają, Gruba i Głupia, igrają z klasyką, jednocześnie stawiając pytania o status współczesnej artystki freelancerki. Ukraińsko-polska grupa Bliadski Circus Queelektyw wystawi spektakl Rozy Sarkisian Fucking Truffaut, łączący w sobie cechy kabaretu i widowiska cyrkowego, którymi stara się wyłamać z ciasnych ram mieszczańskiego gustu w obliczu walącego się pod ciężarem wojny w Ukrainie świata. Queer zawsze staje w opozycji do tego, co znane, zasiedziałe, uznawane za normę, patriarchalne, dzięki czemu staje się doskonałym narzędziem do wyrażania niezgody i stawiania oporu różnym formom opresji.

Istotną rolą queerowej sztuki jest też odkrywanie na nowo biografii bardziej i mniej znanych, co umożliwi nam między innymi spektakl Stella Walsh. Najszybsza osoba świata (reż. Jan Jeliński, Teatr Polski Bydgoszcz), opowiadający historię interpłciowej ikony sportu, która po tragicznej śmierci padła ofiarą medialnego śledztwa. Nie zabraknie historii Freddiego Mercury'ego opowiedzianej w widowiskowej Królowej w reżyserii Piotra Siekluckiego z Teatru Proxima Kraków. Natomiast Threesome/ Trzy w reżyserii Wojciecha Grudzińskiego z Nowego Teatru w Warszawie ukaże skomplikowane losy trzech tancerzy baletowych żyjących w komunistycznej Polsce - Stanisława Szymańskiego, Wojciecha Wiesiołłowskiego i Gerarda Wilka.

Twórcy festiwalu zapewnią widzom narzędzia do poznawania tego bogatego, barwnego, choć często niewidzialnego i naznaczonego cierpieniem świata osób queer. Prócz spektakli i queerowego pokazu mody przygotowanego przez Jolantę Łobacz, Konrada Parola, a wyreżyserowanego przez Konrada Cichonia, odbędzie się też konferencja pod naukową opieką prof. Błażeja Warkockiego, podczas której pojawią się najciekawsze wątki wypływające z obcowania z prezentowanymi sztukami.

Formuła festiwalu Bliscy Nieznajomi, skupiająca się zawsze na tym, co jednocześnie bliskie, lecz inne, czasem niezrozumiałe, wydaje się doskonałą okazją do rozmów o queerze. Twórcy tegorocznej, nieco odmienionej i odmiennej edycji usiłują podsumować ten obecny już od kilku lat teatralny trend, w którym Inny okazuje się po prostu queer. Pod tym pojęciem kryje się tak wiele różnorodności i znaczeń, że tematy na pewno nie wyczerpią się jeszcze przez kilka kolejnych (i już zapowiadanych) edycji QueerFestu.  

Anna Tomczyk

• Premiera Querelle z Brestu
• reż. Piotr Pacześniak
• premiera: 18.10
• Teatr Polski, 18.10

.

• Festiwal Bliscy Nieznajomi. QueerFest
• 20-27.10
• Teatr Polski

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2024