Joseph Haydn, autor Stworzenia świata, dzieła, o którym mowa, był najstarszym z trójki klasyków wiedeńskich, obok Wolfganga Amadeusa Mozarta i Ludwika van Beethovena. Komponowaniu oratorium poświęcił prawie dwa lata swojego życia. Podstawę jego libretta stanowiły parafrazy psalmów, I rozdział Księgi Rodzaju ze Starego Testamentu oraz Raj utracony, dwunastoksięgowy poemat epicki autorstwa angielskiego poety i pisarza, Johna Miltona. Oratorium składa się z trzech części: dwie pierwsze odpowiadają sześciu dniom, podczas których stwarzany był wszechświat, a ostatnia z nich jest swego rodzaju pochwalnym hymnem wdzięczności, kierowanej do Stwórcy w siódmy dzień, dzień odpoczynku. Haydn każdego dnia twojej pracy modlił się do Boga o siłę i talent. Źródła potwierdzają jednoznacznie, że modlitwy te zostały wysłuchane.

Koncert jest częścią świętowania jubileuszu 80 urodzin Paula Esswooda, który stanie tego wieczoru za dyrygenckim pulpitem. Urodzony w 1942 roku, jest jednym z wiodących światowych kontratenorów i pierwszym, który wystąpił w legendarnej, mediolańskiej La Scali. Przez ponad 60 lat swojej artystycznej działalności pracował w europejskich i azjatyckich teatrach operowych, był częścią historycznego wystawienia cyklu Monteverdiego w operze w Zurychu, występował między innymi w oratoriach Handla i wspomnianego już Monteverdiego, wykonywał dzieła Brittena, Bacha, Purcella, Mozarta, Schuberta i Schumanna, a to nadal zaledwie część jego dokonań. Przeskakując do czasów bliższych, Philip Glass skomponował dla Esswooda operę, w której wcielił się w tytułową rolę Akhnaten, Krzysztof Penderecki zaś napisał dla niego Raj utracony, w którym odegrał rolę Śmierci.

Jego dyrygenckie dokonania również budzą podziw; poprowadził wykonania oper Purcella, oratoria Handla (w których występował wcześniej jako solista; praca nad dziełem z więcej niż jednej perspektywy jest niezwykle cenna!), Mszy Bacha i Requiem Mozarta. I znów - to zaledwie kilka z kilkuset dyrygowanych przez niego wykonań. Jeśli chodzi o polski grunt, Paul Eswood dyrygował między innymi krakowskim zespołem Capella Cracoviensis, Krakowskim Chórem Radiowym i orkiestrą kameralną Fresco Sonare.

Esswood poprowadzi chór i orkiestrę Teatru Wielkiego w Poznaniu oraz solistów: Monikę Mych-Nowicką (sopran), Piotra Kalinę (tenor) oraz Jarosława Bręka (bas).

Myślę, że tyle informacji wystarczy, by przekonać tych jeszcze niezdecydowanych do spędzenia poniedziałkowego wieczoru w towarzystwie artystów Teatru Wielkiego. W kanonie muzyki klasycznej są dzieła, których po prostu trzeba posłuchać na żywo, których siły trzeba doświadczyć na własnej skórze. I choć dla każdego ta lista "must hear" może zawierać inne kompozycje, mam nadzieję, że Stworzenie świata pojawia się na większości z nich.

Marta Szostak

• koncert Stworzenie Świata
• 20.06, g. 19
  
• Aula UAM
• bilety: 65 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022