Pomysł na stworzenie kompozycji, jak w przypadku wielu genialnych przedsięwzięć, wziął się... z czystego przypadku. Podobno Orff natrafił kiedyś na zbiór średniowiecznych tekstów, które zaciekawiły go i zauroczyły. Chociaż niektóre z utworów posiadają oryginalny zapis muzyczny, kompozytor zdecydował stworzyć zupełnie nową oprawę dźwiękową do wybranych tekstów. Oryginalnie poezja ta była zebrana i przechowywana w opactwie w Benediktbeuern, stąd też zbiór nazwany został Carmina Burana - Pieśni z Benediktbeuern.

Kantata jest podzielona na trzy części - motywem przewodnim pierwszej jest wiosna i rodząca się przyroda, druga to uciechy w karczmie, natomiast trzecia opiewa miłość (niekoniecznie tę, której spodziewalibyśmy się po pozornie cnotliwym średniowieczu). Całość jest spięta hymnem, którego złowrogi wręcz przekaz o marności człowieka w obliczu fortuny wybrzmiewa najbardziej znanymi dźwiękami muzyki klasycznej (konkurować z nimi mogą chyba tylko pierwsze takty Also sprach Zarathustra Richarda Straussa). Przeważają zatem w tekście tematy bliskie człowiekowi, wręcz pierwotne. Właśnie do tej pierwotności odwoływał się Orff tworząc muzykę silnie zrytmizowaną, z tekstem sylabizującym, czasem wręcz skandowanym przez chór. Zabiegi kompozytora wypływają z organicznej percepcji dźwięków tak silnie, że słuchacz bez trudu jest w stanie zapamiętać całe melodie po jednokrotnym ich wysłuchaniu.

Wykonania tej głośnej kantaty Carla Orffa podejmie się Chór i Orkiestra Symfoniczna Teatru Wielkiego w Poznaniu poprowadzona przez maestro Aleksandra Grefa wieczorem 30 kwietnia. Jako soliści wystąpią dobrze znani w Poznaniu Małgorzata Olejniczak-Worobiej (sopran), Jaromir Trafankowski (baryton) oraz okazjonalnie występujący z poznańską operą Rafał Tomkiewicz (kontratenor). Obok Chóru Teatru Wielkiego wystąpi również Dziecięcy Chór Operowy, przygotowane odpowiednio przez Mariusza Otto i Michała Sergiusza Mierzejewskiego.

Już w XII wieku filozof i teolog Hugon od Św. Wiktora zachęcał do zachwytu nad powabem, wdziękiem i blaskiem otaczającego świata i życia. Anonimowi twórcy Pieśni z Benediktbeuern wzięli sobie tę radę głęboko do serca, a Carl Orff w swojej muzyce zdaje się zgadzać całkowicie z tym podejściem. Czy artyści Teatru Wielkiego sprostają gigantycznej witalności płynącej z Carmina Burana? Tego dowiemy się w najbliższą sobotę.

Kamil Zofiński

• Carmina Burana Teatru Wielkiego
• 30.04, g. 19
• Aula UAM
• bilety: 40-80 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022