Kultura w Poznaniu

Muzyka

opublikowano:

Miłość i wino

Chociaż od Walentynek minęło już trochę czasu i kwiaty zdążyły zwiędnąć, to najbliższy koncert w Akademii Muzycznej zapowiada się dość miłośnie. Niech nie tracą nadziei ci, którzy mają przesyt świętem zakochanych - uczucie w koncertowym wydaniu nie będzie ani przesłodzone, ani kiczowate.

. - grafika artykułu
Orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej, fot. materiały prasowe

Już same nazwiska wykonawców zachęcają, by czwartkowy wieczór spędzić właśnie koncertowo - zwłaszcza, że to dobra okazja, by wyjść wreszcie z domu! Podczas koncertu symfonicznego wysłuchamy solistów - Barbarę Kubiak i Jarosława Bręka. Znana poznaniakom sopranistka jest absolwentką Akademii Muzycznej w Poznaniu. Wielokrotnie mogliśmy i wciąż możemy podziwiać ją na deskach Teatru Wielkiego, gdzie debiutowała partią Pierwszej Damy w Czarodziejskim Flecie Mozarta. W czwartek usłyszymy w jej wykonaniu arię koncertową Ah! Perfido op. 65 Ludwiga van Beethovena.

Prawykonanie utworu odbyło się w Lipsku w 1805 roku. Partię solową śpiewała Josepha Duše. Do historii przeszła jednak trzy lata późniejsza prezentacja kompozycji. Jak pisze Marcin Gmys: "Wykonawczynią Ah! Perfido miała być wówczas Anna Milder - charyzmatyczna odtwórczyni partii Leonory, którą z powodu konfliktu z Beethovenem zastąpiła niedoświadczona Josephine Killitschgy. Występ stremowanej śpiewaczki balansującej na granicy ataku nerwowego został uznany za jedną z najbardziej spektakularnych katastrof w dziejach wokalistyki i rzecz jasna nie przysłużył się popularyzacji dzieła." Aria koncertowa Ah! Perfido jest wczesnym dziełem Beethovena. Odnajdziemy w nim nawiązania do retoryki i afektacji barokowej. Aria przedstawia historię porzuconej przez Achillesa Deidamii. Odtrącona, zrozpaczona kochanka wyśpiewuje swoje burzliwe emocje, chwilami wyraża pogardę do ukochanego, by następnie przejść do pełnego bólu lamentu.

Emocjonalna (i muzyczna) niestabilność będą charakterystyczne dla tego utworu, zaskakując nas kontrastami i fluktuacją. Zupełnie inną opowieść o miłości usłyszymy w Czterech sonetach miłosnych do słów Williama Szekspira Tadeusza Bairda, które wykona Jarosław Bręk - bardzo ceniony interpretator pieśni. Sam kompozytor pisał o swoich Sonetach tak: "Te okazjonalne utwory cieszą się istotnie o wiele trwalszym życiem niż wiele innych, do których przywiązywałem większą wagę. Pocieszam się, że nie jestem pierwszym kompozytorem ani artystą, któremu się to przytrafiło. Mógłbym tu wymienić szereg czcigodnych nazwisk, tak że w tej przygodzie byłbym w dobrym towarzystwie. Utwory te były dla mnie jednak czymś więcej... może chwilą ładu, spokoju i czystości gatunku, potrzebne mi po to, by zyskać trochę wytchnienia i wewnętrznej równowagi. Może pragnieniem dania sobie folgi, chęcią skrycia się za kostium teatralny...? Były też niewątpliwie wyrazem mojego szacunku i mojej miłości dla sztuki dawnych epok, dowodem mego wiecznie żywego zainteresowania dla literatury, dla teatru i może właśnie ta miłość w nich zaowocowała?"

Sonety Bairda są opowieścią o różnych etapach miłości - od wyznania uczucia (Sonet 23), przez niewinne, beztroskie zakochanie (Sonet 91), krótkotrwałe rozstanie (Sonet 23), aż po rozłąkę (Sonet 97). Tekstom w przekładzie Macieja Słomczyńskiego towarzyszy idealnie oddająca ich charakter muzyka. Baird, pisząc je w 1956 roku, dał się poznać jako mistrz stylizacji - wskrzesił w tych utworach ducha angielskiego, renesansowego dworu, zawarł w nich tęsknotę za uniwersalnym pięknem, przeszłością. Prosta instrumentacja, dominacja linii melodycznej, pastelowe brzmienia... Cztery Sonety są jednym z najpiękniejszych w historii muzyki przykładów nurtu archaizującego.

Na koniec usłyszymy VII Symfonię A-dur op. 92 Beethovena, która, zgodnie ze słowami Beethovena zawiera odniesienia do bachanaliów: "Muzyka jest winem, które inspiruje nas do tworzenia, ja jestem Bachusem, który daje to wspaniałe wino, aby uczynić ludzi duchowo pijanymi".

Obok wspomnianych solistów na scenie wystąpi Orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu pod batutą Antoniego Wita - jednego z najzdolniejszych, najbardziej charyzmatycznych i znanych polskich dyrygentów.

Aleksandra Kujawiak

  • Koncert symfoniczny
  • 25.02, g. 19
  • Akademia Muzyczna

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2021