Barok był wojną. Wojną między dwoma odmiennymi sposobami tworzenia i wykonywania muzyki: włoskim i francuskim. Włoski, jak pisał legendarny interpretator muzyki dawnej Nikolaus Harnoncourt, odbijał żywiołowość Południa swobodą improwizacji, ogólnikowością zapisu, wolnością wykonawców w trakcie grania. Francuzi przeciwstawili się porządkiem, ścisłym notowaniem kompozytorskich pomysłów i rygorem - tamtejsza muzyka przypominała geometryczne uporządkowanie francuskich ogrodów. Europa chłonęła obydwa nurty, a mimo większego powodzenia szkoły włoskiej muzyka francuska odcisnęła swoje piętno na kulturze innych narodów.

Samą Francję kilkukrotnie toczyły spory o istotę jej muzyki. Twórcą francuskiego stylu barokowego był Jean Baptiste Lully (z pochodzenia... Włoch), który z poparciem króla Ludwika XIV stał się najważniejszym muzykiem w kraju. Miał pełną kontrolę nad życiem muzycznym: decydował, czyja muzyka będzie wykonywana i jak powinna być napisana. Sam stworzył jedyną akceptowalną formę opery francuskiej. Kilkadziesiąt lat później, gdy Jean-Philippe Rameau wprowadzał w tę formę innowacje, kraj podzielił się na zwolenników nowości i tradycji Lully'ego. Chwilę później wybuchła "wojna buffonistów". Zwolennicy tradycji francuskiej, skupieni wokół... potępionego wcześniej Rameau, żywo protestowali przeciwko włoskiej trupie teatralnej, która we Francji wystawiała La serva padrona - krótkie sceniczne dzieło, które dało we Włoszech początek operze komicznej (z wł. "opera buffa").

W Muzeum Narodowym w Poznaniu będziemy mieli okazję wysłuchać muzyki tamtych czasów. Obok utworów Lully'ego i Rameau usłyszymy dzieła Blaveta, Daquina Marais'go, Rebbela i M.A. Charpentiera. Opera tego ostatniego, Les Arts Florissants, nie bez powodu daje tytuł temu wydarzeniu. Powstała dla mecenaski Charpentiera, księżnej de Guise, i wychwala rozwój sztuki pod opieką Ludwika XIV. W ten fascynujący świat opowieścią wprowadzi słuchaczy pianista i pedagog Jakub Dera, a wystąpią muzycy specjalizujący się w wykonawstwie muzyki barokowej oraz uczniowie poznańskich szkół muzycznych.

Paweł Binek

• Les Artes Florissants - koncert muzyki francuskiego baroku
• organizator: Towarzystwo Muzyczne im. H. Wieniawskiego
• 18.12, g. 18
• Muzeum Narodowe
  
• wstęp wolny

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023