Kultura w Poznaniu

Film

opublikowano:

Kino, wojna, natura

Od 18 do 23 października w Centrum Kultury Zamek organizatorzy, twórcy kina dokumentalnego, zaproszeni goście oraz filmoznawcy będą opowiadać o dynamicznie zachodzących w świecie przemianach - społecznych, geopolitycznych, środowiskowych. Po raz 26. w Poznaniu odbędzie się Festiwal Filmów Dokumentalnych OFF CINEMA.

. - grafika artykułu
"Syndrom Hamleta", fot. materiały dystrybutora

Skoro o współczesnych przemianach mowa, wśród ośmiu sekcji tematycznych nie mogło zabraknąć tej, która koncentruje się na wydarzeniach dziejących się za naszą wschodnią granicą. Bardzo Bliski Wschód to sekcja, która w sposób możliwie szeroki przedstawi perspektywę osób mieszkających na terenach dotkniętych rosyjską agresją - ich perspektywę, przeżycia, lęki, nadzieje, a przy okazji również zagrożoną kulturę. Trzonem sekcji będą oczywiście filmy twórców realizujących swoje filmy w Ukrainie. Wśród nich znajdzie się wyjątkowa dylogia Mariupol i Mariupol 2 - opowieść o trudach codzienności w położonym w obwodzie donieckim mieście, obleganym i częściowo zniszczonym podczas działań wojennych. Pochodzący z Litwy reżyser Mantas Kvedaravičius zginął 30 marca bieżącego roku w Mariupolu podczas ostrzału Rosjan, w trakcie realizacji zdjęć do drugiej części filmu.

Sekcję dopełnią dokumenty z Polski (Syndrom Hamleta Elwiry Niewiery i Piotra Rosołowskiego) oraz Białorusi. Białoruski filmowiec Andrei Kutsila osobiście opowie widzom festiwalu o tworzeniu dokumentu Gdy kwiaty nie milczą, którym zamknął sobie drogę powrotną do własnej ojczyzny. Gościem specjalnym będzie także Yuliia Antypova, kierowniczka kijowskiego kina Zvohten, która podczas spotkania przedstawi słuchaczom szczegóły działalności i pracy w kinie w czasie trwającej wojny.

Jedną z palących kwestii współczesności jest wpływ działań podejmowanych przez człowieka na środowisko i kondycję naszej planety, co znajdzie swoje odzwierciedlenie w sekcji skupionej wokół tematu natury i ekologii. W Eco Doc twórcy opowiedzą nie tylko o zagrożeniach, ale także o sposobach na zrozumienie ekosystemu, którego jesteśmy częścią, o możliwościach życia w zgodzie z otaczającą nas przyrodą. Na uwagę zasługuje choćby wielokrotnie nagradzany dokument Krowa Andrei Arnold (po seansie o życiu tych łaciatych stworzeń opowie fotograf Maciej Fiszer) oraz Simona w reżyserii Natalii Korynckiej-Gruz, film przedstawiający życie zmarłej w 2007 roku Simony Kossak, słynącej z wyjątkowej wrażliwości, związanej z Białowieżą bezkompromisowej działaczki na rzecz ochrony przyrody.

Swego rodzaju dopełnieniem i rozszerzeniem tematyki będą Dokumenty górskie. Góry - ich tajemnice, majestat, niedostępność - fascynują i przyciągają ludzi od wieków. Najsłynniejsze szczyty górskie wyzwalają w człowieku pragnienie przygody i chęć ryzyka, stanowią mikroświat, w którym niczym w soczewce, skupiają się sprawy ważne z punktu widzenia człowieczeństwa - marzenia, pasje, cele, doświadczenia, ale również strach, ból, cierpienie, porażki i tragedie. Będziemy więc mieli okazję poznać m.in. historię wspinacza Toma Ballarda, którego życie w 2019 roku pochłonęła góra Nanga Parbat (The Last Mountain Chrisa Terrilla), a także opowieść o Quinn Brett, która u szczytu swojej wspinaczkowej kariery przeżyła wypadek, przez co została sparaliżowana od pasa w dół, a następnie stanęła przed wyzwaniem nie tylko powrotu do zdrowia, ale i zredefiniowania własnej tożsamości (An Accidental Life Henny Taylor).

Jak zwykle ważnym punktem festiwalu będzie Klasyka dokumentu, czyli filmy docenione, przełomowe, najważniejsze. Tym razem w tej sekcji znajdą się pozycje skupione wokół Stanów Zjednoczonych, a centralną postacią stanie się Godfrey Reggio - niegdyś mnich, potem działacz społeczny zajmujący się niesieniem pomocy ubogim oraz reedukacją młodzieży żyjącej na ulicach opanowanych przez gangi, wreszcie scenarzysta i reżyser. Organizatorzy Off Cinema przypomną jego słynną, realizowaną przez ćwierć wieku trylogię Qatsi, czyli Koyaanisqatsi (życie, które oszalało), Poyanisqatsi (życie w zmianach) i Naqoyqatsi (życie jak wojna) - unikatowe dokumenty obywające się bez słów, opowiadające o współczesnym świecie, mediach i globalizacji, z wyjątkową ścieżką dźwiękową Philipa Glassa.

Sekcja Filmy o filmach pozwoli widzom poznać ciekawostki i tajemnice przemysłu filmowego. Peter Middleton i James Spinney w Prawdziwym Charliem Chaplinie przedstawią znane i mniej znane fakty z życia komika wszech czasów, zatwardziałego wroga kina dialogowego, twórcę Świateł wielkiego miasta i Dyktatora. Po sukcesie adaptacji autorstwa Denisa Villeneuve'a warto też będzie wrócić do Diuny Jodorowskiego Franka Pavicha, dokumentu o realizacji być może najsłynniejszego filmu w dziejach kina spośród tych, które ostatecznie nigdy nie powstały. Nie lada gratką dla festiwalowiczów będzie dokument Giuseppe Tornatorego o legendzie muzyki filmowej Enniu Morricone, twórcy ścieżki dźwiękowej do ponad 500 filmów, kompozytorze związanym między innymi z Sergiem Leone, Bernardem Bertoluccim, Brianem De Palmą czy Quentinem Tarantino. Pokaz Ennia odbędzie się w poznańskiej Akademii Muzycznej.

Dla tych, dla których warstwa audialna w filmie jest równie ważna jak wizualna, przygotowana została sekcja Dźwięki dokumentu. Wart szczególnej uwagi jest Cały ten dźwięk - dokument Norwega Gunnara Halla Jensena o fascynującym świecie, który możemy usłyszeć. A w nim m.in. o częstotliwości dźwięku, która pozwalała nazistom manipulować ludźmi, o perkusistce, która mimo utraty słuchu nie zrezygnowała ze swojej pasji, czy o naukowcu przepisującym dźwięki na matematyczne wzory.

Poza sekcjami tematycznymi podczas OFF CINEMA wyświetlone zostaną najważniejsze dokumenty sezonu, które znalazły się w dystrybucji kinowej, odbędą się pokazy specjalne i towarzyszące filmom spotkania literackie. Festiwal będzie dostępny dla wszystkich - nie zabraknie pokazów z audiodeskrypcją, a spotkania będą tłumaczone na język migowy.

Adam Horowski

  • 26. Festiwal Filmów Dokumentalnych OFF CINEMA
  • 18-23.10
  • więcej

@ Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022