To już 40. edycja Ale Kino! Towarzyszy jej wizerunek pawia. Jesteś dumny?

Jestem dumny jak paw z tego, że od 31 lat mogę współtworzyć takie niezwykłe wydarzenie kulturalne. Ale paw to również ptak rzucający się w oczy, czarowny, wielobarwny. Według niektórych może ostrzegać przed niebezpieczeństwem. Filmy na tym festiwalu na pewno mówią o sprawach ważnych, są piękne i chcą być dostrzegane. Paw jest też bardzo głośny. A my chcemy, żeby o naszych filmach było głośno.

Co jest najcenniejsze w tym festiwalu z Twojej perspektywy?

To 40. edycja, ale historia festiwalu sięga 1963 roku. Dla mnie jedną z najważniejszych rzeczy w myśleniu o niej jest rozwój. Od małego przeglądu, przez wydarzenie krajowe, po międzynarodowy festiwal Ale Kino! To jest przedsięwzięcie wciąż żywe, zmieniające się, tak jak samo kino reagujące na swój czas. Repertuar festiwalu jest tego świadectwem, ale też jest naszym dialogiem z widownią. Ale Kino! to festiwal rozmowy z widzami.

To rozmowa poza głównym nurtem...

To próba wzbogacenia świata filmu, do którego mają dostęp młodzi widzowie. Odkąd pracuję nad festiwalem, mam świadomość, że to, co na co dzień można zobaczyć w kinie, tworzy obraz dość jednobarwny. Naszym obowiązkiem jest pokazywać inne aspekty kultury filmowej na świecie. Dlatego staramy się, żeby filmy były różnorodne, jeżeli chodzi o tematy, kraje pochodzenia, języki filmowe, odmienne od filmów mainstreamowych. 

Co zatem znajdziemy w tegorocznym programie?

W selekcji mieliśmy 3321 filmów, w programie jest ich 107, w tym 36 pełnometrażowych. Pochodzą z 33 krajów. Program będzie wielobarwny jak ogon pawia, żeby każdy coś dla siebie znalazł. Sięgamy także i po kino rozrywkowe, pod warunkiem że to mądra rozrywka. Te filmy zawsze niosą ze sobą jakąś opowieść o wartościach.

Które są szczególnie ciekawe?

Wszystkie, ale wspomnę tylko o kilku. Słońce i córka Cataliny Razzini - pierwszy raz pokazujemy film z Boliwii. To dziejąca się w nad jeziorem Titicaca historia dziewczynki, której tata wyjechał w poszukiwaniu pracy - niezwykłe kino o dziecięcej wyobraźni i miłości między rodzicem a dzieckiem. Po raz pierwszy pokazujemy też film z Wietnamu. Maika to połączenie azjatyckiej narracji z fantastyczną, dziejącą się w zwariowanym tempie przygodówką. W sekcji młodzieżowej mamy dwa filmy z gatunku anime. Magiczny dom na przylądku, w którym w postapokaliptycznej rzeczywistości pojawiają się duchy i starsza pani, która potrafi z nimi rozmawiać, ogląda się jednym tchem. Dla młodzieży mamy także Miss Viborg o relacji zbuntowanej nastolatki z niekonwencjonalną starszą panią. Są filmy uznane i nagradzane. Dwa filmy z nagrodami z Berlinale: szwedzka Comedy Queen o trzynastolatce, która po śmierci mamy próbuje się odnaleźć w świecie stand-upu, oraz Moja mała ojczyzna Emmy Kawawady o losach uchodźców kurdyjskich w Japonii.

Macie zawsze świetnie ułożony program, dzięki któremu rodzice mogą wyszukać film dostosowany do wieku dziecka.

Rzeczywiście, nasze filmy uporządkowane są także wg kategorii wiekowych. I tak mamy filmy dla najnajów, czyli od 3 lat, ale także jeden seans filmów krótkometrażowych, który ze względu na treści jest dozwolony od 18 lat. A pomiędzy tymi wiekowymi skrajnościami bogaty repertuar. Znajduje się w nim m.in. Valentina o dziewczynce z zespołem Downa, która pragnie być tancerką na trapezie. To animacja dla dzieci od 6 lat. Są Perlimpy Brazylijczyka Alê Abreu. Polecam też Mecz o wszystko o sparaliżowanym po wypadku chłopcu, który wcześniej był piłkarzem i marzy o tym, by dalej grać. Moim ulubionym filmem jest Lato, kiedy nauczyłam się latać. Słoneczny jak Chorwacja, zabawny, choć ma poważne tło. Mamy też w tym roku światową premierę. To Eryk kamienne serce w reżyserii Ilmara Raaga, wybitnego twórcy z Estonii.

Pomocą w odbiorze tych filmów są pedagodzy, których zapraszacie na Ale Kino! Industry/Education Pro.

W tym roku forum prawie w całości podporządkowane jest edukacji. Hasłem jest "Moc obrazu". Będzie także sesja "Nowe polskie firmy na horyzoncie" - rozmowa, w której filmowcy opowiedzą o nowych projektach, a nauczyciele merytorycznie się do nich odniosą. Zakładamy, że nauczyciele to osoby, które znają dzieci i wiedzą, czy film odpowiada na ich potrzeby, czy wzbudzi zainteresowanie. Będzie też prezentacja dwóch projektów edukacyjnych. Jeden przedstawi Europejskie Stowarzyszenie Filmu dla Dzieci, drugi Jitendra Mishra - dyrektor festiwalu Smile z Delhi w Indiach. Niestety wszystkie miejsca na te sesje są już zajęte.

Polskie filmy na ekranach pojawiają się również dzięki Ale Kino! Będą jakieś w tym roku?

Mam wrażenie, że jakiś związek między inicjatywą Ale Kino! Industry/Education Pro a tym, że powstaje coraz więcej ciekawych polskich filmów dla dzieci, istnieje. Mamy w programie aż trzy polskie filmy pełnometrażowe. W konkursie są Detektyw Bruno Magdaleny Nieć i Mariusza Paleja oraz Za duży na bajki Kristoffera Rusa. Trzeci film to Pisklaki Lidii Dudy - niezwykły dokument opowiadający o niewidomych dzieciach z domu w Laskach.

A co z krótkim metrażem?

Na festiwalu jest dużo znakomitych filmów krótkometrażowych, wybranych spośród ponad 2500 tytułów. Zachęcam do chodzenia te seanse, bo tych filmów prawie nigdzie nie da się zobaczyć. Składamy je w ciekawe zestawy. Będzie też specjalny seans świętującego 40-lecie pracy twórczej wybitnego poznańskiego animatora Jacka Adamczaka.

Nietypowe będą pokazy Teatroteki - sfilmowanych z inicjatywy WFDiF w Warszawie dramatów. Trzy takie spektakle dla trzech kategorii wiekowych pokażemy w Scenie Wspólnej. Będzie to Jaś i tajemnicza melodia w reżyserii Roberta Jarosza, Smuta Królewna, którą wystawił Michał Walczak, oraz Inne kaczątko poznanianki Agi Błaszczak. Po każdym pokazie odbędzie się spotkanie z twórcami.

A co z Platynowymi Koziołkami?

Koziołki łączą się z otwarciem i zamknięciem festiwalu. Na otwarciu Platynowe Koziołki wręczymy firmie produkcyjnej Animoon i pokażemy ich pełnometrażową animację Przytul mnie. Drugie Platynowe Koziołki otrzyma Feliks Vanginderhuysen, sekretarz generalny Europejskiego Stowarzyszenia Filmu dla Dzieci ECFA. Odbierze nagrodę podczas zamknięcia festiwalu.

Rozmawiała Agnieszka Nawrocka 

*Jerzy Moszkowicz - dyrektor artystyczny festiwalu Ale Kino!, reżyser, juror festiwali, były dyrektor Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu.

• 40. Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino!
• 1-7.10 (Multikino, Kino Pałacowe i Scena Wspólna)
• 30.11-4.12 (online)

@ Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022