Festiwal odbędzie się w tym roku w wersji hybrydowej: od 13 do 22 maja w kinach w siedmiu miastach Polski  (Warszawa, Wrocław, Gdynia, Poznań, Katowice, Lublin i Bydgoszcz), a od 24 maja do 5 czerwca - online. Hasło przewodnie festiwalu - "Rethink everything" -  zaczerpnięto z filmu Wymyślić świat na nowo Richarda Dale'a i Nigela Walka. Organizatorzy pragną, by festiwal niósł nadzieję i był impulsem do działania. Twórcy Millennium Docs Against Gravity po raz kolejny zachowają  parytet - wszystkie prezentowane w programie filmy zostały wyreżyserowane równo przez 90 kobiet i 90 mężczyzn. Millennium Docs Against Gravity wspiera też młodych filmowców z Białorusi i Ukrainy. Po raz pierwszy na festiwalu zagości program Młoda Europa -  pomoc dla filmowców na każdym etapie produkcji, od scenariusza do zwiastuna. Uczestnicy programu  mogą również liczyć na pomoc w pozyskiwaniu środków na produkcję oraz wsparcie gotowych filmów w ich promocji i dystrybucji. Miasto Poznań przyzna też Nagrodę Wolności (3 tys. euro) dla reżysera, który najwierniej broni fundamentów wolności, walcząc w swoim dokumentalnym przekazie o godność i prawa człowieka. Ogłoszenie wyników i wręczenie statuetki nastąpi w czwartek 19 maja.

Solidarność z Ukrainą

Dokumenty ukraińskich twórców czy opowiadające o Ukrainie filmy są w repertuarze festiwalu od pierwszych edycji. W tym roku zobaczymy m.in. dzieło Siergieja Łoźnicy Babi Jar. Konteksty o tragedii ukraińskich Żydów w 1941 roku, wyróżniony na festiwalu w Cannes. Z kolei Simon Lereng Wilmon został nagrodzony za najlepszą reżyserię na festiwalu Sundance za swój Dom z drzazg, opowieść o budowanym przez wolontariuszy we wschodniej Ukrainie domu dziecka dla ofiar wojny i przemocy domowej. Bohater filmu Roma w reż. Olhy Zhurby  jako trzynastolatek stał się jedną z twarzy ukraińskiej rewolucji na Majdanie. Pięć lat później Roma staje na życiowym rozdrożu zafascynowany światem przestępczym. Produkcja niderlandzka Skarby Krymu (reż. Oeke Hoogendijk) opowiada o wystawie z 2014 roku w amsterdamskim muzeum skarbów krymskiej archeologii, w czasie, w którym Rosja najechała Krym. Komu należy zwrócić dzieła - muzeom na Krymie, które je wypożyczyły, czy jednak Ukrainie? Na koniec filmowy portret artystycznego geniusza, ukraińskiego artysty i architekta Floriana Juriewa, Nieskończoność według Floriana, zaprezentuje reżyser Oleksij Radyński.

Historie intymne

Twórcy dokumentów czasami  przyglądają się swoim bohaterom z tak bliska, jak robi to Helena Třeštíkova w filmie René. Klątwa wolności. Reżyserka powraca do bohatera swojego filmu René z roku 2008, który zdobył wiele nagród na festiwalach. Po emisji filmu opowiadającego o życiu René w więzieniu i poza kratami publiczność wręcz pokochała kryminalistę, a tytułowy bohater stał się swoistym celebrytą w Czechach, co jednak nie ułatwiło mu prowadzenia uczciwego życia.

Autorzy filmu Anamneza. Kim jest morderca próbują wyjaśnić, co dzieje się w głowie seryjnego mordercy kobiet. Jak to możliwe, że cichy i spokojny  mężczyzna Stefan S. zamienił się w seksualnego predatora. Skazany należy do grupy terapeutycznej "Męskość i tożsamość", pomagającej w leczeniu brutalnych przestępców seksualnych, ale nie chce pokazać twarzy. Terapia, która stanowi kanwę filmu, odbywa się w formie teatru lalkowego, w którym marionetka przemawia głosem Stefana S. odsiadującego ostatnie lata wyroku w brandenburskim więzieniu.

W filmie Jak wychować nastoletniego mordercę poznajemy natomiast troje rodziców nastoletnich morderców, którzy opowiadają o życiu po przerażającym i niezrozumiałym czynie, jakiego dopuściły się ich dzieci. Kolejny zapis traumy w sekcji Historie intymne to film Domokaust w reż. Oeke Hoogendijk - portret matki reżyserki, Lous Hoogendijk-De Jong, ocalałej z nazistowskiego obozu, która od dekad nie opuszcza mieszkania. Ma powracający koszmar, w którym nie wie, jak wrócić do domu, tak jak w dniu, kiedy została deportowana jako młoda żydowska dziewczyna.

Miejsca

W filmie Lombard reżyser Łukasz Kowalski towarzyszy bohaterom z Bytomia, którzy prowadzą prawdopodobnie największy lombard w Europie. Niestety czas jego świetności minął. Na wycieczkę po nieznanym Neapolu zaprasza Victoria Fiore swoim filmem W chowanego, gdzie za przewodnika wybiera 12-letniego rozrabiakę Entonia. Z kolei  Psychodeliczny klasztor zabierze widzów w podróż pełną mistycznych objawień za sprawą magicznych grzybów i medytacji. Psychiatra Franz Vollenweider i mistrz zen Vanja Palmers z klasztoru położonego na majestatycznej górze Rigi w Szwajcarii postanowili sprawdzić, co się stanie, kiedy doświadczonym w medytacji mnichom podamy psylocybinę.

Bohaterowie są wśród nas

Podwodne życie Jacques'a Cousteau to filmowy portret francuskiego podwodnego naukowca, odkrywcy, pisarza i reżysera, który staje się okazją, by usłyszeć jego przestrogi o kryzysie klimatycznym. W swoim filmie Terytorium Alex Pritz zabierze nas do serca brazylijskiej Amazonii, gdzie reżyser przez trzy lata towarzyszył plemieniu Uru-eu-wau-wau w walce o ziemię i przetrwanie w starciu z prezydentem Bolsonaro. Film Na ratunek przybliża kulisy akcji ratunkowej, dzięki której udało się uratować uwięzionych w jaskini w północnej Tajlandii chłopców i ich trenera, a dzięki Instagramowej rodzinie festiwalowa publiczność pozna nastoletnią influencerkę z Berlina, której życie złożone jest z reklamowanych postów, negocjacji z markami i presji obserwatorów.

Przemysław Toboła

• 19. Millennium Docs Against Gravity
• 13-22.05
• kino Muza
• bilety: 14 i 17 zł
• więcej tutaj
• 24.05-5.06 seanse online na mdag.pl

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022