Dawna wieś Wilda ma za sobą długą i bogatą historię sięgającą XIII wieku. W 1900 roku wraz z innymi podpoznańskimi osadami, Jeżycami i Łazarzem, została przyłączona do Poznania. Podobnie jak pozostałe wsie, długo zachowała elementy autonomii - miała swój rynek, lokalne sklepy i wyjątkową atmosferę. Wkrótce, dzięki ulokowaniu na jej obrzeżach fabryki Hipolita Cegielskiego, zyskała miano dzielnicy przemysłowej i taką pozostała w świadomości poznaniaków przez kolejne dziesięciolecia.

Pierwszy ze spacerów (5.10), Wsi spokojna, wsi wesoła, to trasa m.in. pełnymi zabytkowych kamienic ulicami Różaną czy św. Czesława oraz wokół Rynku Wildeckiego, wokół którego życie tętniło dawniej jeszcze bardziej niż dziś. Drugi spacer (13.10), Ile jeszcze Cegielskiego na Wildzie?, będzie skoncentrowany na przemysłowej historii dzielnicy oraz Poznańskiego Czerwca 1956, a trasa powiedzie ulicami Fabryczną, Hetmańską aż do Wspólnej.

Wystawa w Fotoplastykonie będzie doskonałym uzupełnieniem opowieści usłyszanych na spacerach. Większość zaprezentowanych na niej zdjęć została wykonana w latach 60. i 70. XX wieku. Sercem dzielnicy jest wówczas rynek, nad którym dominuje kościół z okazałą wieżą, dawniej ewangelicki, a po II wojnie światowej przejęty przez katolików. Niedaleko, na pl. Skłodowskiej-Curie, wśród drzew stoją dawne pruskie gmachy Wyższej Szkoły Budowy Maszyn, szkoły gminnej i domu starców, w których funkcjonują wydziały i rektorat Politechniki Poznańskiej. Nieopodal rynku, przy ówczesnej ul. Gwardii Ludowej (dzisiaj Wierzbięcice), w 1962 roku otwarto kultowe później kino Wilda z charakterystycznym neonem nad wejściem. Wybudowane na początku XX wieku, okazałe, często bogato zdobione kamienice nadal sąsiadują tu z niewielkimi, fachwerkowymi domami osadników sprowadzonych z Bambergu w 1747 roku.

Na ukrytych za fasadami domów wildeckich podwórzach - z rozpadającymi się, drewnianymi szopami, małymi zakładami rzemieślniczymi i warsztatami, przydomowymi ogródkami i praniem suszącym się na rozciągniętych między budynkami sznurach - toczy się zwyczajne, codzienne życie. Senna atmosfera wildeckich podwórek w latach 60. i 70. bardziej przypomina krajobraz małomiasteczkowy niż wielkomiejską dzielnicę. Jak wiele z tego obrazu zachowało się do dziś.

Z imponującej kolekcji fotografii dostępnej na portalu cyryl.poznan.pl wybrano te, na których widać, jak bardzo zmieniła się Wilda w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Ich dopełnieniem są zdjęcia wykonane współcześnie przez Grzegorza Dembińskiego.

oprac. red.

• wystawa Poznań, jakiego już nie ma. Wilda
• Fotoplastykon
• czynna do 1.02.2025
• bilety: 3-6 zł

.

• spacer Wsi spokojna, wsi wesoła
• zbiórka: ul. Niedziałkowskiego, przed wjazdem na teren Zespołu Szkół nr 5
• 5.10, g. 11
• wstęp wolny

.

• spacer Ile jeszcze Cegielskiego w Wildzie?
• zbiórka: narożnik ul. 28 Czerwca i Kilińskiego (pod drzewem)
• 13.10, g. 11
• wstęp wolny