Kultura w Poznaniu

Kalendarium

Logo Muzeum Uzbrojenia (będącego częścią Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości).

Oprowadzanie kuratorskie po wystawie czasowej - Wierni przysiędze - EPILOG

16.11.2024
11:00

Oprowadzanie kuratorskie po wystawnie.

"Wierni przysiędze - EPILOG", to wystawa nawiązująca do tematu ekspozycji stałej w Muzeum Armii "Poznań" na Cytadeli. Stanowi jej rozwinięcie, a zarazem uzupełnienie o opowieść o powrześniowych losach wielkopolskich żołnierzy, których mobilizacyjny przydział, bieg wojennych wydarzeń, a wreszcie czysty przypadek rzucił w okowy niemieckiej i sowieckiej niewoli - dał szansę na przeżycie lub w dramatycznych okolicznościach tej szansy pozbawił.

Ograniczenia przestrzenne wystawy nie pozwalają na wystarczające rozwinięcie podjętego tematu, a jedynie zasygnalizowanie wątków, które wybraliśmy spośród innych, nie mniej ważnych i ciekawych. Sprowadzając warstwę faktograficzną do najniezbędniejszych danych, skupiliśmy się w dużej mierze na emocjach i przeżyciach bohaterów omawianych wydarzeń, oraz refleksji - czym był obóz jeniecki i niewola. Aby przynajmniej częściowo odpowiedzieć na te pytania uznaliśmy za stosowne, komentarz historyczny bądź encyklopedyczną w charakterze informację, w wielu miejscach zastąpić odwołaniami do tekstów kultury, będących niejednokrotnie wytworem twórczej refleksji samych jeńców.

Narracja prowadzona będzie dwutorowo, za pomocą wizualnie i merytorycznie przeciwstawionych sobie bloków tematycznych. Pierwszy to:

Niewola sowiecka

  1. Wrzesień 1939 - Ośrodki Zapasowe jednostek Armii "Poznań", ich sytuacja w pierwszych dniach wojny, marsz na wschód, konsekwencje wkroczenia Armii Czerwonej do Polski, walka na dwóch frontach.
  • Niewola
  • Jeńcy Starobielska, Kozielska i Ostaszkowa
  • Odkrycie w Lesie Katyńskim, 1943 rok
  • Niemiecka propaganda o Katyniu
  • Armia Andersa

Jakkolwiek w zamierzeniu szczególny nacisk postanowiliśmy położyć na pierwsze miesiące niewoli, tzn. przełom 1939/40 roku, jednak uznaliśmy, że przekaz musi być uzupełniony o wydarzenia roku 1941 i 1943, ze względu na ich wagę, a jednocześnie bezpośredni związek ze zdarzeniami wcześniejszymi. Abstrahując od zasadności obszerniejszego omówienia prac komisji niemieckiej, równie ważne wydało nam się zaakcentowanie sytuacji polskich jeńców po ataku Niemiec na ZSRR i wzmianka o powstaniu Armii Andersa. Stanowi to, według nas,  jeden z momentów istotnie różnicujących charakterystykę niewoli sowieckiej i niemieckiej, a wskazanie podobieństw oraz różnic stanowi jeden z celów wystawy, przy zdecydowanym poniechaniu prób porównywania wartościującego ("kto miał gorzej").

Drugi blok skupia się na temacie:

Niewola niemiecka

  1. Wrzesień 1939  - upadek Warszawy, gehenna jenieckich obozów przejściowych;  kadra dowódcza Armii "Poznań" - oflagi, żołnierze- stalagi, komanda robocze, "zwalnianie" z niewoli oznaczające zmianę statusu jeńca, kwestia przestrzegania przez Niemcy konwencji genewskiej, wojskowa zwierzchność nad obozami jenieckimi
  • Realia codzienności w obozach jenieckich
  • Historia prawdziwa kapitana Edwarda Mammunowa w filmie Munka "Eroica"
  • Walka o przetrwanie
  • Obozowa propaganda niemiecka

Na wystawie zobaczycie m.in. opatrzone komentarzem zdjęcia z niewoli i oryginalne jenieckie artefakty, poza tym korespondencję obozową oraz zaaranżowane postaci żołnierzy polskich w mundurach i wojskowym oporządzeniu z września 1939, ponadto sylwetki żołnierza niemieckiego i NKWD-sty.

Wstęp do muzeum z biletem w cenie 15/10 (normalny/ulgowy), dzieci do lat 7 bezpłatnia.
Pełen cennik.