Pamięć zaklęta w ziemi. Wyniki, interpretacje i wnioski z badań osadnictwa kultury przeworskiej na stanowisku Skalmierzyce 27.

Wystawa przedstawia zagadnienie lokalnych podań w konfrontacji z archeologią, na przykładzie stanowiska Skalmierzyce 27. Odkryta tam osada kultury przeworskiej o dużej wartości naukowej, została poddana wieloaspektowym badaniom archeologicznym. Ich rezultaty wraz z interpretacjami prezentowane będą w MAP w terminie marzec - czerwiec 2023.

Lokalna pamięć historyczna to bardzo ważny elementy świadomości społecznej. Jednakże w przypadku stanowisk archeologicznych potrafi ona płatać figle. Dość często spotykana jest sytuacja, gdy zabytki są znacząco starsze, niż głoszą miejscowe podania. Wiele wczesnośredniowiecznych i starszych grodzisk w Polsce interpretowanych jest wśród lokalnych mieszkańców jako "szwedzkie obozy z czasów Potopu", podobnie w sąsiedniej Ukrainie starożytne kurhany określane bywają mianem "kozackich mogił". Dzieje się tak, ponieważ gdzieś na przełomie późnego średniowiecza i wczesnej nowożytności kończy się ta "ludowa pamięć". Stąd też znaczna część dużo starszych śladów ludzkiej egzystencji dopasowana zostaje do późniejszych wydarzeń historycznych.

Analogiczna sytuacja miała miejsce na terenie południowo wschodniej Wielkopolski w miejscowości Skalmierzyce. Istnieje tam legenda, jaka głosi, iż na okolicznych polach zlokalizowane były w minionych czasach kościół, cmentarz i wieś. Obszar ten niemający wyraźnej formy terenowej, nie charakteryzuje się niczym szczególnym. Na bazie archiwalnych korespondencji wytypowano miejsce, w którym jeszcze na początku XX wieku miały znajdować się pozostałości dawnych konstrukcji, a następnie przeprowadzono fam badania rozpoznawcze. W ich rezultacie okazało się, iż owszem, w minionych latach funkcjonowała W tym miejscu osada, lecz nie w średniowieczu czy czasach nowożytnych, a w starożytności...

Marcin Ławniczak

_______________

Na wystawę wstęp z biletem do muzeum.