Kiedy tak naprawdę zakończyła się pierwsza wojna światowa? Ile nowych państw pojawiło się wówczas na mapie? Jak długo trwały działania wojenne mimo zakończenia wojny? Czy milioner był rzeczywiście bogaty i co pierwsza wojna światowa zmieniła w sytuacji kobiet? Na te i inne pytania odpowiada wystawa plenerowa pt. Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918-1923, którą będzie można oglądać w Poznaniu.

Ekspozycja, przygotowana przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność we współpracy z międzynarodowym gronem historyków, stanowi próbę syntezy burzliwych początków dwudziestolecia międzywojennego, ze szczególnym uwzględnieniem historii Europy Środkowo-Wschodniej. Składa się na nią ponad 200 ujętych w interaktywną formę materiałów archiwalnych - fotografii, dokumentów, filmów, map oraz indywidualnych świadectw pamięci. - Chcemy pokazać, że konsekwencje niektórych zjawisk sprzed 100 lat odczuwamy do dziś. Poprzez zestawienie różnych interpretacji procesów, które rozegrały się w naszym regionie po Wielkiej Wojnie, możemy zaprezentować także odmienne wrażliwości poszczególnych narodów i różnorodność obrazów tego konfliktu utrwalonych w zbiorowej pamięci. - mówi prof. Jan Rydel, koordynator strony polskiej w Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność (ENRS).

Bogaty wybór materiałów pokazywanych na wystawie dokumentuje i uświadamia niespotykaną skalę przemian, jakie zaszły w latach 1918-1923 w Europie. Pierwsza wojna światowa (1914-1918) całkowicie zmieniła oblicze kontynentu. Na gruzach czterech mocarstw wyrosło kilkanaście nowych państw. Prawie wszystkie granice zostały wytyczone na nowo, często na fali konfliktów zbrojnych, do których dochodziło jeszcze w ciągu kolejnych pięciu lat od oficjalnego zakończenia wojny. W wielu miejscach procesy te zakończyły się dopiero ok. 1923 roku. W wyniku ścierania się różnych, często odmiennych racji wyłoniła się tzw. Nowa Europa (określenie użyte po raz pierwszy przez czechosłowackiego prezydenta Tomáša G. Masaryka), w której część narodów postrzegała wynik wojny jako ogromną tragedię, a dla innych był on kulminacją wysiłków w walce o niepodległość. Wszystkie jednak połączył trud odbudowy ze zniszczeń wojennych i wysiłki modernizacyjne przebiegające w cieniu zmian nie tylko politycznych, ale także społecznych, gospodarczych i kulturalnych. Wystawa opowiada również o zmianach w sztuce, gdyż pierwsza wojna światowa wzmocniła przekonanie o konieczności dokonania odnowy moralnej dwudziestowiecznego człowieka, co znalazło wyraz w pojmowaniu roli artysty, jako osoby kształtującej rzeczywistość przez sztukę - mówi prof. Piotr Juszkiewicz (UAM),członek Rady Naukowej Wystawy.

Wystawa Po Wielkiej Wojnie. Nowa Europa 1918-1923 prezentowana jest od trzech lat w ramach międzynarodowego tournée. Odwiedziła dotąd Pragę (Czechy), Sarajewo (Bośnia i Hercegowina), Bratysławę (Słowacja), Verdun (Francja), Berlin i Weimar (Niemcy), a w 2020 roku po raz pierwszy zawitała do Polski (Wrocław, Kraków, Warszawa) i Chorwacji (Rijeka). Poznańska prezentacja będzie pierwszym przystankiem na trasie wystawy w 2021 roku.

Kuratorzy wystawy: dr Bartosz Dziewanowski-Stefańczyk (ESPS), dr Robert Żurek

Więcej informacji na temat projektu, ekspertów zaangażowanych w przygotowanie wystawy oraz międzynarodowej trasy można znaleźć tutaj.

Wystawie towarzyszy katalog w angielskiej i polskiej wersji językowej. Publikacja w formacie elektronicznym dostępna tutaj.

Wystawie towarzyszą materiały edukacyjne do pobrania ze strony ESPS.

Ze względu na sytuację związaną z epidemią wirusa COVID-19 prezentacja odbywa się przy zachowaniu dostępnych środków bezpieczeństwa.