Trzaska to artysta, którego sympatykom muzyki improwizowanej nie trzeba przedstawiać. To jeden z tych niewielu dziś twórców, który pozostając artystycznie absolutnie niezależnym, nie idąc na komercyjne kompromisy, odniósł niewątpliwy sukces, jeśli za taki możemy uznać status muzyka powszechnie szanowanego, w wielu kręgach wręcz kultowego. Jego stosunek do innych, mniej znanych instrumentalistów, znakomicie ilustruje fakt, że zaproszony do zagrania koncertu w Śremie, sam ponoć zasugerował, by zagrali z nim wspólnie tamtejsi muzycy.
Mikołaj
Ten charyzmatyczny saksofonista i klarnecista przez długi czas kojarzony był głównie z tzw. sceną yassową i legendarnym zespołem Miłość, z którym nagrał pięć ważnych, znakomitych płyt. Jednak również niezależnie od tej wybitnej grupy stworzył wiele innych pasjonujących dzieł. Do najważniejszych należały płyty zespołu Łoskot, który Trzaska prowadził szczególnie intensywnie w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych. Grywał jednak również w bardziej ekscentrycznych i efemerycznych formacjach jak Masło, NRD, Gdańskie Słoniki czy offowa supergrupa The Users.
Swą pierwszą w pełni autorską płytę, sygnowaną własnym nazwiskiem - "Cześć, cześć, cześć" - nagrał już w 1995 roku. Do solowych nagrań powrócił na początku kolejnej dekady, wydając je głównie we własnej oficynie Kilogram Records. Tam ukazała się płyta "Pieszo" z muzyką teatralną, trzy wspaniałe albumy zrealizowane z braćmi Olesiami ("Mikro Muzik", "La Sketch Up", "Danziger Strassenmusik"), w kolejnych latach także krążki nagrywane z Paulem Wirkusem, Peterem Uuskylą i Peterem Friis Nielsenem, Stevem Swellem, Peterem Brotzmannem, Christianem Bauerem oraz całą plejadą innych artystów, głównie tych, którym nieobcy jest nurt swobodnej improwizacji.
Improwizacja
Trzaska nagrywał i współpracował z legendami muzyki free (obok wspomnianego Brotzmanna, także np. Kenem Vandermarkiem czy Joe McPhee), ale podejmował też współpracę z twórcami z innych kręgów - wybitnym ukraińskim pisarzem Jurijem Anduchowyczem (płyta "Andruchoid"), czołowym polskim poetą, a przy tym liderem rockowej grupy - Marcinem Świetlickim ("Cierpienie i wypoczynek"), liderem poznańskiej eksperymentalnej Bexa Lali - Cezarym Ostrowskim (opublikowany tylko w internecie album "Ostrza"). Zagrał na przepięknej, wydanej właśnie, płycie Oli Bilińskiej "Berjozkele", z żydowskimi kołysankami. Komponował do spektakli teatralnych i filmów - szczególnym echem odbiła się muzyka do filmów Wojciecha Smarzowskiego.
Ostatnie lata to również sukces artystyczny dwóch wspaniałych formacji, prowadzonych przez Trzaskę, a odwołujących się z jednej strony do idei kolektywnej improwizacji, z drugiej - do tradycji żydowskiej. Pierwszym jest finezyjne i jednocześnie transowe trio Shofar, w którym grają też Raphael Rogiński i Macio Moretti. Drugim jest niecodzienny, stworzony wyłącznie przez klarnecistów, zespół Ircha Clarinet Quartet, współtworzony przez Wacława Zimpla, Michała Górczyńskiego i Pawła Szamburskiego. Ten ostatni wydał niedawno najnowszy, tym razem dwupłytowy, album "Black Bones".
Trio
Kim są artyści, którzy zaprosili Trzaskę do Śremu, a których z kolei on zaprosił do wspólnego zagrania? To trio, które tworzą: Tomasz Bittner - perkusja, Marek Nowak - saksofony, klarnet basowy, Akai EWI 4000s (elektroniczny instrument dęty), instrumenty specjalne, elektronika oraz Tomasz Mazurczak - flet, gitara, harmonijki. Jak twierdzą, tworzą swoje utwory zazwyczaj na żywo, na scenie podczas występu - zatem to idea również Trzasce bardzo bliska.
W ramach przygotowań do koncertu już we wtorek, 20 stycznia, o godz. 19.30 w sali kinoteatru Słonko obejrzeć można znakomity film Filipa Dzierżawskiego "Miłość" - głośny dokument o losach czołowej yassowej grupy.
Tomasz Janas
- Mikołaj Trzaska oraz &jazz
- 28.01, g. 19
- Śrem, sala kinoteatru Słonko
- bilety: 15 zł dla młodzieży i 30 zł dla osób dorosłych rezerwować można w Śremskim Ośrodku Kultury lub pod nr tel.: 61 28 35 904
- Seans filmu "Miłość": 20.01, g. 19.30