"Niewinni czarodzieje" (1960) to studium psychologiczne dwojga młodych ludzi - lekarza sportowego (Tadeusz Łomnicki), który po pracy gra na perkusji w zespole jazzowym Krzysztofa Komedy oraz Pelagii (Krystyna Stypułkowska). Para poznaje się przypadkiem w jednej z warszawskich knajp. Z biegiem czasu prowadzona przez nich beztroska gra miłosna zamienia się w coś bardziej angażującego.

Psychologia i kino prawdy

Film ten znacznie różni się od wcześniejszych dzieł Andrzeja Wajdy: nie podejmuje tematyki historycznej oraz poprzestaje na niewielkim opisie relacji międzyludzkich. Spotkanie dwójki młodych ludzi stanowi jego centrum, ale pojawiają się w nim również sceny utrzymane w konwencji zbliżonej do cinéma-vérité, czyli "kina prawdy". Sam tytuł obrazu jest cytatem z pierwszej części "Dziadów" Adama Mickiewicza i opisuje ludzi z różnych środowisk, których łączy wspólny, niezobowiązujący tryb życia.

...Mędrce dawnych wieków
Zamykali się szukać skarbów albo leków
I trucizn - my niewinni młodzi czarodzieje
Szukajmy ich, by otruć własne swe nadzieje.

Gomułkowska rzeczywistość

Wajda opisywane przez siebie powojenne pokolenie traktuje z dystansem i nie popada w moralizatorstwo. Młodość bohaterów, czas ich dojrzewania i buntu pozwala mu na rozprawę na temat przemian cywilizacyjnych, jakie niesie ze sobą świat. W przypadku "Niewinnych czarodziejów" jest to poczucie beznadziei, jakie zafundowała młodym ludziom gomułkowska rzeczywistość.

Film Wajdy wywołał po premierze lawinę komentarzy. Brak wyraźnego potępienia postaw w nich prezentowanych spowodował, że "Niewinni czarodzieje" zostali poddani krytyce ze strony komunistycznej władzy. Mimo ingerencji cenzury film zachował swój charakter, stanowiąc do dziś kompendium wiedzy na temat polskiej obyczajowości i kultury z przełomu lat 50. i 60.  

Po pokazie filmu - 30 września w Sali pod Zegarem w CK Zamek - odbędzie się spotkanie z wcielającą się w postać Pelagii Krystyną Stypułkowską. To wyjątkowa okazja, ponieważ aktorka na stałe mieszka w Waszyngtonie, gdzie przez długi czas - po porzuceniu nauki aktorstwa dla studiów filologicznych - pracowała w administracji rządowej. Do Polski przylatuje po raz pierwszy od kilku lat.

Monika Nawrocka-Leśnik

• pokaz filmu "Niewinni czarodzieje" w reżyserii Andrzeja Wajdy oraz spotkanie z aktorką Krystyną Stypułkowską
• CK Zamek, Sala pod Zegarem
• 30.09, g. 19.30
• bilety: 10 zł