To był wyjątkowo trudny rok dla poznańskiej (i nie tylko) kultury, jednak ta nie dawała za wygraną i mimo trwającej pandemii zaoferowała swoim odbiorcom wiele ciekawych inicjatyw. Nowością była jej ogromna reprezentacja w sieci, większa niż kiedykolwiek i zaskakująco udana, mimo że wynikająca w dużej mierze z konieczności. Poznańscy artyści udowodnili, że potrafią stanąć na wysokości zadania, nie poddawać się przeciwnościom losu oraz na bieżąco reagować i odpowiadać na rzeczywistość, w której przyszło nam żyć.

W tym roku już po raz ósmy tuż przed rozpoczęciem nowego sezonu Czytelnicy IKS-a i portalu Kulturapoznan.pl wybierali Człowieka kultury i Wydarzenie kulturalne przełomu 2019/2020. Nowością w naszym plebiscycie została trzecia, dodatkowa kategoria: Wydarzenie kulturalne online. Postanowiliśmy odnotować, a przede wszystkim wyróżnić w ten sposób twórców, którzy na bieżąco zareagowali na sytuację epidemii i towarzyszący jej najpierw ogólnokrajowy lockdown, a następnie obostrzenia sanitarne, jakim musiały sprostać wszystkie instytucje kultury. To najsilniejszy znak naszych czasów - konieczność izolacji czy dystansu, które mimo to nie sprawiły, że kultura zniknęła z mapy naszego miasta. Na szczęście dla nas - odbiorców, bo to właśnie ona najtrafniej komentuje rzeczywistość, jednocześnie najskuteczniej pozwalając nam od niej odetchnąć.

Pierwszy tytuł zdobyła animatorka kultury, od lat związana z organizującą Malta Festival Fundacją Malta Joanna Pańczak (567 głosów). Wydarzeniem kulturalnym sezonu został Festiwal Słuchowisk (196 głosów), natomiast Wydarzeniem kulturalnym online - Virtual International Choral Project of The Vox Mundi Festival (247 głosów).

Bezkonkurencyjna w kategorii Człowiek kultury okazała się w tym roku Joanna Pańczak, która już na początku wysunęła się na wyraźne prowadzenie na liście nominowanych, ostatecznie zdobywając rekordową liczbę 567 głosów. Na drugim miejscu w tym zestawieniu znalazł się Rafał Zapała (z liczbą 133 głosów) - kompozytor, artysta dźwięku, improwizator, profesor Akademii Muzycznej w Poznaniu, nominowany za intrygujące instalacje dźwiękowe w przestrzeni miejskiej (m.in. w wieży zegarowej CK Zamek) oraz przyczynienie się do powstania Kołorkingu Muzycznego - otwartej sali prób dla muzyków i słuchaczy. Trzecie miejsce przypadło Lechowi Raczakowi (102 głosy) - aktorowi, dramatopisarzowi i reżyserowi teatralnemu, współzałożycielowi kultowego już Teatru Ósmego Dnia, który odszedł nagle w styczniu tego roku.

W kategorii Wydarzenie kulturalne sezonu najwyższe miejsce na podium wywalczył Festiwal Słuchowisk (196 głosów) - projekt prezentujący nowe, oryginalne i unowocześnione podejście do znanej od dekad formy słuchowiska. Niewiele mniej, bo 172 głosy zdobyło Kino samochodowe w Poznaniu. Organizowane od połowy maja przez Ferment Kolektiv pokazy filmowe na terenie Wielkopolskiej Giełdy Odzieżowej przy ul. Głogowskiej to wprawdzie nie pierwsza inicjatywa tego typu w naszym mieście, za to pierwsza zaspokajająca potrzeby kinomanów (i potrzebę bezpieczeństwa) w okresie letniego zamknięcia poznańskich kin. O uczestniczeniu w scenie rodem z amerykańskiego filmu nie wspominając.

W tym towarzystwie jako trzecie uplasowało się 100-lecie poznańskiego Uniwersytetu Artystycznego (151 głosów) - okrągły i imponujący jubileusz kształcenia kolejnych pokoleń artystów w różnych dziedzinach sztuk wizualnych.

Wyniki głosowania Czytelników w ostatniej i najnowszej kategorii plebiscytu - Wydarzenie kulturalne sezonu online przedstawiają się równie interesująco. Najbardziej docenionym działaniem kulturalnym w sieci została międzynarodowa współpraca chórzystów pod szyldem Virtual International Choral Project of The Vox Mundi Festival. Projekt zyskał spore uznanie, zdobywając 247 głosów. Następna w kolejności, i nagrodzona 204 głosami, została Platforma mojeekino.pl - internetowa platforma dostępu do oferty kinowej, w której znalazły się też poznańskie kina Rialto i Muza. Dosłownie po piętach (z różnicą 10 głosów!) do końca deptała jej Ambasada 2.0 Teatru Usta Usta Republika. Nowatorski spektakl o wolności rozgrywany w czasie rzeczywistym w komunikatorze Zoom na kilkunastu aktorów i kilkoro widzów uzyskał 194 głosy.

Podobnie jak w roku ubiegłym nominowanych w plebiscycie wskazali przedstawiciele poznańskich mediów - dziennikarze zajmujący się kulturą: Marta Kaźmierska ("Gazeta Wyborcza" Poznań), Agnieszka Nawrocka (TVP Poznań), Alicja Dec (Radio Emaus), Magdalena Chomczyk (Radio Afera), Waldemar Kuligowski ("Czas Kultury"), Piotr Tomczyk (Radio Poznań). Dziennikarskie jury uzupełniały redaktorki naczelne IKS-a i Kulturypoznan.pl: Katarzyna Kamińska i Anna Solak. W preselekcyjnym głosowaniu wyłonili finałowe piątki, na które Czytelnicy IKS-a i Kulturypoznan.pl w głosowaniu internetowym i analogowym oddali w sumie blisko 2,5 tys. głosów.

Anna Solak

*Joanna Pańczak (567 głosów)

Człowiek kultury sezonu 2019/2020

Wieloletnia animatorka kultury oraz kuratorka i koordynatorka Generatora Malta, który każdego lata ożywiał przestrzeń placu Wolności wydarzeniami towarzyszącymi festiwalowi Malta. Spotkania z twórcami, dyskusje, projekcje filmowe, warsztaty dla dzieci, wyprzedaże garażowe, koncerty, silent disco... Nie ma chyba w Poznaniu nikogo uczestniczącego w programie Malty, kto choć raz nie skorzystałby z bogatej oferty Generatora. Prócz tego jest współinicjatorką powstania pierwszych wierszy-murali na ścianach poznańskich kamienic, akcji Park (Ing) Day, ogrodów społecznych na Łazarzu, Wildzie i Jeżycach oraz Mikro Domu Kultury Lotaryńska 6, które na zawsze zmieniły lokalną tkankę miasta.

**Festiwal Słuchowisk (196 głosów)

Wydarzenie kulturalne sezonu 2019/2020

Słuchowiska wracają do łask. Forma kojarzona dotychczas głównie z przed internetowymi czasami świetności radia przeżywa właśnie drugą młodość. Sięgamy po ten sposób opowiadania sobie historii coraz częściej i liczniej, czego festiwal poświęcony słuchowiskom jest tylko dowodem. To coś więcej niż książka czy telewizja, stymulujące połączenie audiobooku z teatrem, niezwykły mariaż słowa, dźwięku i wyobraźni odbiorcy. Pomysłodawcami festiwalu są Anna Szamotuła, Maria Marcinkiewicz-Górna oraz Patryk Lichota. Dotychczas prezentowali oni głównie premierowe realizacje angażujące  przedstawicieli poznańskich środowisk twórczych - dramatopisarzy, kompozytorów, reżyserów, realizatorów dźwięku i aktorów. W projekcie wykorzystywano często metodę site-specific, w tym opuszczone miejsca, takie jak dawny dworzec PKP czy szpital przy ul. Szkolnej.

***Virtual International Choral Project of The Vox Mundi Festival (247 głosów)

Wydarzenie kulturalne online sezonu 2019/2020

Wirtualny projekt z 21 maja był odpowiedzią na to, że Międzynarodowy Festiwal Chóralny Vox Mundi w rumuńskiej Timişoarze  nie mógł się odbyć  w tradycyjnej formie z powodu epidemii koronawirusa. W ten sposób, dzięki znakomitej koordynacji i zaangażowaniu muzyków z całego świata, utwór Johna Ruttera For The Beauty of The Earth został wykonany online (!) przez... 213 chórzystów z dziewięciu chórów z Australii i Europy. Wśród nich znalazł się poznański Chór Dziewczęcy Skowronki. Realizatorem projektu była Camelia Mingasson - prezes fundacji Kratima, organizatora Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego Vox Mundi, natomiast zaszczytna rola pokierowania ogromnym wirtualnym chórem przypadła Alicji Szeludze, która od 1991 roku jest dyrygentem Chóru Skowronki.

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020