W tym roku, z powodu pandemii koronawirusa, wielu z nas nie zdecydowało się na wyjazd na zagraniczne wakacje. Z planów wakacyjnych wykreśliliśmy Włochy, Hiszpanię, Francję i Grecję. Jeździliśmy nad polskie morze, szukaliśmy ofert agroturystycznych, a spędzenie urlopu na rodzinnych ogródkach działkowych też nikogo nie dziwiło.

W tej sytuacji epidemiolodzy zalecali "mikrowyprawy", czyli całodzienne wycieczki turystyczne po najbliższej okolicy. Często nie zdajemy sobie sprawy, że tuż za rogiem, za granicą miasta, albo o "rzut beretem" od naszego domu, można znaleźć miejsca niezwykłe, ciekawe i nieodkryte jeszcze przez tłumy ludzi. Tak jest właśnie z poznańskimi fortami, które dla wielu mieszkańców naszego miasta są ciągle tajemnicze i nieznane, chociaż są tak blisko.

Organizowane po raz ósmy Dni Twierdzy Poznań to okazja, by je poznać. W założeniu ta impreza, podczas której większość obiektów fortecznych jest otwarta, ma być okazją do promocji i prezentacji zabytków architektury militarnej, przede wszystkim fortów i schronów. Warto więc w ostatni weekend wakacji zabrać rodzinę na spacer, a może nawet zorganizować rodzinną "mikrowyprawę", na której wreszcie odkryjemy, co znajduje się za grubymi stalowymi drzwiami na naszym osiedlu, w pobliskim parku, albo... na skwerku między jezdniami.

Poznań jest otoczony pierścieniem 18 potężnych fortów (głównych i pośrednich), a nad miastem góruje Park Cytadela z resztkami rozebranego po II wojnie światowej Fortu Winiary. Dwa muzea na Cytadeli (Muzeum Armii "Poznań" i Muzeum Uzbrojenia) znajdują się w obiektach dawnego fortu. To pierwsze mieści się w kazamatach tzw. Małej Śluzy, to drugie w dawnym laboratorium prochowym. To jednak nie wszystko. W całym mieście, w różnych dzielnicach, znajdują się różnego typu schrony z różnych okresów historycznych. Większość z nich zbudowali Prusacy w XIX i na początku XX wieku, ale są także późniejsze, polskie z dwudziestolecia międzywojennego oraz niemieckie z okresu okupacji. Część z nich jest pod opieką stowarzyszeń miłośników fortyfikacji i przystosowano je do ruchu turystycznego.

Mimo ograniczeń związanych z pandemią administratorzy fortów i schronów zdecydowali się otworzyć je właśnie z okazji Dni Twierdzy Poznań. Atrakcji przygotowanych w obiektach będzie jednak mniej niż w poprzednich latach. Nie oczekujmy, że obejrzymy spektakularne inscenizacje batalistyczne, pokazy militarne, czy musztrę. Trzeba się przygotować na zwiedzanie w małych grupach, obowiązkową dezynfekcję rąk i prośbę o założenie maseczek. Z zapowiedzi organizatorów wynika, że otwarte dla zwiedzających będą Fort Ia, Fort IVa, Fort Va, Fort VI, Fort VIIa, schron przeciwatomowy przy ul. Babimojskiej, schron w Parku Wilsona przy palmiarni, schron przeciwlotniczy na ul. Kościelnej oraz muzea na Cytadeli. Ta lista na pewno zostanie uzupełniona, program może także ulec zmianom.  

Szymon Mazur

• Dni Twierdzy Poznań
• 29-30.08
  
• program i lista udostępnionych do zwiedzania fortów

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020