Kultura w Poznaniu

Varia

opublikowano:

KULTURA W KAPCIACH. 83 godziny i 83 minuty

Słuchowiska łączą - tych, którzy wolą książki, z tymi, którzy chętniej wybierają filmy. Fanów czytania oraz fanów słuchania. Miłośników różnych gatunków i konwencji. Bo gdy już złapie się tego bakcyla, trudno odmówić sobie spędzenia kilku wieczorów z kolejną superprodukcją, nawet jeśli tytuł początkowo nie zachęca. Jeśli nie przekonuje nas autor, może zrobi to lektor?

. - grafika artykułu
"Narrenturm", fot. materiały prasowe

Czym różnią się słuchowiska od audiobooków? Przede wszystkim rozmachem produkcji. W audiobooku bierze udział zazwyczaj tylko jeden lektor, zaś do słuchowisk zatrudnianych jest czasami nawet kilkadziesiąt głosów. Ważną rolę odgrywa także tło muzyczno-dźwiękowe, dlatego do audio-spektakli powstają często indywidualnie skomponowane ścieżki dźwiękowe. Dzięki temu wszystkiemu, szanowny słuchaczu, zostaniesz wyrwany z miejsca, w którym aktualnie jesteś i żywcem wciągnięty w intrygę, która rozegra się w Twoich słuchawkach. Poniżej przedstawiam 3 słuchowiska, które skrócą Wasz czas siedzenia w domu dokładnie o 83 godziny i 83 minuty!

Niezwyciężony

Czyli kosmos Stanisława Lema jak z horroru. Załoga statku Niezwyciężony dociera na daleką planetę Regis III. Nie wiadomo o niej nic poza tym, że bliźniacza jednostka Niezwyciężonego, Kondor, zaginęła tutaj bez śladu. Wkrótce na planecie dojdzie do przedziwnych wydarzeń, a kapitan wraz z naukowcami zaczną wspólnie deliberować nad zagadką zniknięcia Kondora.

Co słychać? Przede wszystkim magnetyzujący głos Krystyny Czubówny, która sprawdza się nieziemsko dobrze jako lektorka kosmicznej, tajemniczej opowieści. W rolach głównych bohaterów usłyszymy z kolei: Daniela Olbrychskiego, Marcina Kowalczyka, Wiesława Komasę oraz 23 innych lektorów wcielających się w postacie poboczne. Reżyserem słuchowiska jest Grzegorz Pawlak.

Ciekawostką, o jakiej nie wolno zapomnieć przy okazji Niezwyciężonego jest technika binauralna, w której został nagrany cały audio-spektakl. Pozwala ona zachować idealne umiejscowienie dźwięków w przestrzeni (np. przybliżanie i oddalanie), co tylko potęguje wrażenie znajdowania się w samym środku opowieści. A dźwięki są w Niezwyciężonym szalenie istotne. Nie uświadczymy tutaj typowej muzyki, doświadczymy za to symulacji kosmosu, która niejednego słuchacza wprowadzi w hipnotyczny stan. Kosmiczna cisza wibrująca w uszach. Cisza przebijana ostrymi wizgami z przestrzeni, przerywana dźwiękiem deszczu obijającego się o stalowy grzbiet Niezwyciężonego oraz serią innych nieokreślonych hałasów, sprawiających, że włos na głowie się jeży. Technika binauralna rzeczywiście oddziałuje na naszą wyobraźnię tak silnie, że możemy wskazać czy ten kto mówi stoi z naszej prawej, czy lewej strony, czy dźwięk dociera do nas z przodu, czy raczej z góry?

Narrenturm / Boży Bojownicy / Lux Perpetua

Świat ogarnął już zbiorowy bzik wiedźmiński, nie wolno nam jednak zapominać, że Andrzej Sapkowski stworzył jeszcze jedną bardzo nośną opowieść. Narrenturm to seria, która nie odniesie raczej komercyjnego sukcesu i trudno myśleć o przeniesieniu jej na mały lub wielki ekran. Na szczęście na słuchawki przeniesiono ją ze spektakularnym sukcesem.

Młody medyk - Reinmar z Bielawy - daje się wciągnąć w wir wydarzeń historycznych prowadzący do wojen husyckich. W dodatku ciągle ktoś dybie na jego życie i czasem są to agenci wywiadu, a czasem siły diabelskie. Jeśli dodamy do tego jeszcze perypetie miłosne oraz towarzystwo dwóch przyjaciół (z których pierwszy jest bandziorem i intelektualistą w jednym, a drugi prawdopodobnie pochodzi nie z tego świata), otrzymujemy historię od której trudno się oderwać na papierze, a co dopiero, gdy w słuchawkach dźwięczą głosy takich lektorów!

Co słychać? Głos Krzysztofa Gosztyły. Czy można sobie wyobrazić lepszego narratora średniowiecznej i momentami pełnej dramatyzmu historii? Jestem świeżo po przesłuchaniu innej superprodukcji - Filarów ziemi, w której opowieść także snuje Gosztyła i zapewniam, że sprawdza się w tej konwencji rewelacyjnie.

W trylogii Sapkowskiego, rozbrzmiewają jeszcze głosy Lesława Żurka, Henryka Talara czy Krzysztofa Wakulińskiego oraz 112 innych aktorów. Rozbrzmiewa także bardzo klimatyczna muzyka Adama Skorupy, znanego m.in. ze stworzenia ścieżki dźwiękowej do dwóch pierwszych gier o Wiedźminie. W słuchawkach usłyszymy nieraz odgłosy z pola bitew, ze średniowiecznego miasta czy szalonych diabelskich biesiad. Wszystko to wciąga tak bardzo, że można przegapić niejeden wschód słońca, za to mieć za sobą turniej rycerski czy kolejną dramatyczną ucieczkę przed upiornymi szpiegami.

Sherlock Holmes. Odcienie czerni

Ta historia powstała jako scenariusz do audio-spektaklu i próżno szukać jej na księgarskich półkach. Twórcy: Bartosz Szpak i Adam Chyliński, wracają do Londynu Sherlocka Holmesa, tyle że jest to zupełnie inny Londyn niż ten, który pamiętamy z klasycznych powieści.

Londyn strzelisty i steampunkowy, zbudowany jak nigdy dotąd na przeskalowanej hierarchii społecznej. Na samym dole, wśród oparów Tamizy, żyje najbiedniejsza część społeczeństwa, a słońce i niebo oglądają tylko bogacze. W tym mieście-potworze trwają poszukiwania słynnego detektywa, który wiele lat temu, po słynnej kompromitacji, usunął się w cień. Ostatecznie wiadomo, że Sherlock Holmes znajdzie się sam, bo trzeba przecież rozwiązać kolejną zagadkę, kolejną wielopoziomową intrygę, która zahacza o międzynarodowy skandal.

Co słychać? Znakomitego Miłogosta Reczka jako lektora, duet Roberta Więckiewicza i Jacka Braciaka w rolach Holmesa i Watsona, a także 36 innych aktorów.

Muzyka, którą napisał Bartek Szpak, zostaje w pamięci na długo po zakończeniu przygody z słuchowiskiem. Jej bazą są instrumenty smyczkowe, które raz zwiastują przygodę, innym razem ostrzegają przed nieuchronnym niebezpieczeństwem. Podobnie jak w przypadku Narrenturm tutaj także uzupełnieniem do muzyki są karmiące wyobraźnię dźwięki żyjącego miasta. Na najniższym poziomie rozbrzmiewają posępne odgłosy ulicy, fabryk i szemranych spelun, a na najwyższym - stukot dorożek oraz porcelanowych filiżanek w eleganckich restauracjach.

Izabela Zagdan

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020