"Grabarz królów" to historia polskiego emigranta, który po wprowadzeniu stanu wojennego trafia do zachodnich Niemiec. Jest tzw. "męczennikiem ze Wschodu", który szuka dla siebie nowego miejsca. Na początku wydaje mu się, że status uchodźcy mu w tym pomoże, jednak szybko przekonuje się, że konkurencja nie śpi. Pracuje m.in. jako ogrodnik, ale ima się również wielu innych zajęć. W końcu rozpoczyna pracę w krematorium.
Premiera monodramu "Grabarz królów" w reżyserii Mirosława Kocura odbyła się podczas festiwalu Maski w 2001 roku. W rolę emigranta wcielił się wówczas Janusz Stolarski. Jak zapewniali twórcy, nie miał być tylko monologującym aktorem, ale gospodarzem spotkania. Miał zapraszać widzów do wspólnej rozmowy. Artysta znalazł sposób na wciągnięcie widza do tej gry. Spektakl stał się też punktem wyjścia do jego dalszych poszukiwań teatralnych.
Trzy lata później Stolarski wyszedł z "Grabarzem..." na ulicę, w miasto. Zdaniem Moniki Wasilewskiej z "Gazety Wyborczej", przestrzeń ta uprawdopodobniła opowiadaną przez niego historię. "Stolarski umiejętnie wykorzystał energię ulicy, tworząc przy tym intrygujące teatralne metafory. Centrum swojego świata uczynił kubeł na śmieci, degradując towarzyszących mu bohaterów do roli odpadków... Ale to właśnie ci maluczcy otrzymali przywilej ostatecznego decydowania o znaczeniu królów i możnych, jakby realizując Chrystusowe przesłanie: »Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię«" - pisała. Plenerowy "Grabarz królów" powstał z inicjatywy Stowarzyszenia JAROCIN XXI, był efektem warsztatów teatralnych w ramach imprezy Zero Pop.
Przed nami natomiast pokaz najnowszej wersji spektaklu, którego bazą - oprócz sztuki Łukosza - są również teksty realizatorów przedstawienia. Sprawdźmy więc, czy dziś upiorne skojarzenia "Grabarza..." z obozami koncentracyjnymi są tak oczywiste. I zastanówmy się, jaką aktualnie rolę w tym tekście odgrywa wojenna trauma, a jak bardzo uwypuklone w nim zostało zjawisko emigracji? Bo czy w dobie wolnych granic i zamachów terrorystycznych na pewno nie boimy się przejść obok "obcych" i "innych"?
Monika Nawrocka-Leśnik
- "Grabarz królów" Teatru Korybant
- reżyseria: Janusz Stolarski
- muzyka na żywo: Jacek Hałas, Bartosz Stolarski
- obsada: Julia Hałas, Jagoda Gruszczyńska, Monika Błaszczak, Marta Pautrzak, Antoni Hałas, Damian Jurkiewicz, Bartosz Stolarski, Janusz Stolarski, Szymon Stolarski, Bartosz Widawski
- 31.03, g. 19
- ostatni spektakl grany w starej siedzibie Sceny Roboczej (ul. Grunwaldzka 55/1)
- bilety: 15 zł (dostępne w CIM)