Czołowy przedstawiciel Nowej Fali, zaangażowany działacz opozycji. Dał w swojej twórczości świadectwo wydarzeń "Marca '68, "Grudnia "70" oraz codziennego, szarego życia w PRL, za co zapłacił czasowym zakazem druku. Znakomity tłumacz dzieł Szekspira.
Urodził się 13 listopada 1946 r. w Poznaniu. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W latach 1964-68 był członkiem poznańskiej grupy poetyckiej Próby. Od roku 1969 pracował w Zakładzie Teorii Literatury Instytutu Filologii Polskiej UAM, w roku 1973 uzyskał stopień doktora. Od 1971 do 1983 był członkiem Związku Literatów Polskich, od 1989 członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Był związany z grupą poetów i krytyków skupionych wokół krakowskiego dwutygodnika Student, na którego łamach w latach 1972-1976 zamieszczał artykuły, wiersze i przekłady. W grudniu 1975 podpisał "Memoriał 59", wyrażający protest przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji PRL.
Współpracował z prasą niezależną: Zapisem, Krytyką, Biuletynem Informacyjnym. Od 1977 był objęty cenzuralnym zakazem publikacji oraz został zwolniony z UAM. Od tego roku był członkiem Polskiego Pen - Clubu. Po sierpniu 1980 ponownie przyjęty do pracy. W marcu 1981 wyjechał do USA, gdzie objął katedrę języka i literatury polskiej na wydziale slawistyki w Harvard University w Cambridge. W 1982 otrzymał tytuł doktora honoris causa w Curry College w Milton. Od 1982 był członkiem Funduszu Pomocy Niezależnej Literaturze i Kulturze Polskiej (Francja) oraz Komitetu Nagród Fundacji POLCUL (Australia The Polish Review). Był stypendystą American Council for Learned Societies (1987) i Guggenheim Foundation (1989).
Współpracował z prasą literacką: Nurtem (1965-75; 1967-73 jako kierownik działu literackiego), Orientacją (1967-71), Odrą (1967-75), Twórczością (1968-1976). Pełnił funkcję kierownika literackiego studenckiego Teatru Ósmego Dnia (1964-69).
Jest autorem kilkunastu tomów poezji, z których najbardziej znane to: Korekta twarzy (1968), Ja wiem, że to niesłuszne (1977), Tryptyk z betonu, zmęczenia i śniegu (1980), Widokówka z tego świata (1988), Podróż zimowa (1994). Integralnym składnikiem jego twórczości są tłumaczenia: przekładał utwory W. Szekspira, angielskich poetów metafizycznych XVII w.: E. Dickinson, R. Frosta, O. Mandelsztama, J. Brodskiego, T. Venclovę i innych.
Zagadnieniom przekładu poświęcił tom Ocalone w tłumaczeniu (1992). Krytyka i eseistyka Barańczaka współtworzyła ruch Nowej Fali - Nieufni i zadufani (1971), Etyka i poetyka (1979). Zajmował się także kulturą masową - Czytelnik ubezwłasnowolniony (1983) i filozofią poezji Tablica z Macondo (1990).
Za swoją twórczość otrzymał wiele nagród m.in. w 1972 Nagrodę Fundacji im. Kościelskich w Genewie, nagrodę im. A. Bursy, nagrodę "Pióra" za krytykę literacką przyznaną przez Klub Studencki Wybrzeża "Żak" w 1972, 1973, 1980, 1981 r. oraz nagrodę Fundacji A. Jurzykowskiego w Nowym Jorku (1981). W 1988 otrzymał nagrodę pisma wychodzącego poza cenzurą Arka, w 1989 nagrodę Terence Des Pres Poetry Prize (USA) oraz nagrody: Polskiego PEN Clubu, Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich i ZAiKS - u. W 1990 uhonorowany został nagrodą miesięcznika Literatura na Świecie. W 1993 r. otrzymał dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla kultury polskiej w świecie. W 1999 został laureatem Nagrody Literackiej Nike. Wielokrotnie był wymieniany jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla,
Prywatnie - brat Małgorzaty Musierowicz, poznańskiej pisarki, autorki "Jeżycjady".