Pod koniec maja Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego zaprasza na siódmą edycję festiwalu. W tym roku czeka na nas połączenie klasyki i rocka w kameralnym wydaniu. Zaproszeni artyści zaprezentują zarówno znane utwory mistrzów muzyki dwudziestowiecznej, nowe odczytania muzyki Wieniawskiego, jak i przefiltrowaną przez własne doświadczenia i wrażliwość twórczość Radiohead i Kory Jackowskiej.

Festiwal zacznie się mocnym akcentem. Wystąpi jazzowy kwartet smyczkowy Atom String Quartet. U muzyków zamówiono nowe aranżacje Souvenirów Henryka Wieniawskiego. Souveniry to drobne utwory, które kompozytor tworzył na pamiątkę koncertów w danym mieście. Wśród nich znalazł się Poznań. Skrzypek wystąpił tutaj aż 18 razy. Pierwsze koncerty, w duecie ze swoim bratem, uzdolnionym pianistą Józefem, dał w kwietniu 1847 roku w ówczesnym Teatrze Miejskim (dzisiejszej Arkadii) przy placu Wolności. Bracia wrócili do Poznania w czerwcu tego samego roku i zagrali w Sali Białej Bazaru, w Teatrze Miejskim i w posiadłości hrabiego Seweryna Mielżyńskiego w Miłosławiu. Henryka i Józefa podejmowano z najwyższymi honorami, ich koncerty wzbudzały zachwyt. Jak donosiła "Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego", podczas jednego z nich dwie damy musiały opuścić salę, bo tak bardzo poruszyła je gra Wieniawskich. Stało się to podczas wykonania Souvenir de Posen - mazurka dedykowanego hrabinie Joannie Niemojowskiej z Wrześni. Ten Souvenir to niejedyna wielkopolska inspiracja Henryka Wieniawskiego. Romanza/Chanson polonaise powstało dla Ludwiki Torno z Objezierza, a Kujawiak dla Michaliny Czapskiej z Bukowca, którą skrzypek był zauroczony.

Drugi dzień Bezsenności należeć będzie do klarnecisty Andrzeja Cieplińskiego i pianisty Tymoteusza Biesa. Ich debiutancka płyta Irrberge została nominowana w tym roku do Fryderyka w kategorii "Album roku: Muzyka kameralna - duety". Jej klamrą są kompozycje guru polskiej muzyki współczesnej Krzysztofa Pendereckiego: Preludium na klarnet solo i Trzy miniatury na klarnet i fortepian. Pomiędzy nimi znajdują się sonaty Debussy'ego, Weinberga i Poulenca. Album emanuje intymnością i skupieniem, jest dialogiem dwójki znakomitych muzyków.

Dzień trzeci to koncert FudalaRot Duo, czyli Wojciecha Fudali (wiolonczela) i Michała Rota (fortepian). Choć połączyła ich chęć promowania muzyki Mieczysława Weinberga (ich fonograficzny debiut był pierwszym polskim nagraniem utworów kompozytora na wiolonczelę i fortepian), to do Poznania przyjadą z innym programem. Album Transfiguration, konkurent Czaplińskiego i Biesa w tegorocznych Fryderykach, zawiera wiolonczelowe aranżacje utworów Karola Szymanowskiego (aria Roksany z Króla Rogera, Sonata na skrzypce i fortepian), Rebeki Clarke (Cloths of heaven, Sonata na altówkę i fortepian) i Ernesta Blocha (improwizacja ze suity Baal Shem). Autorem części aranżacji jest sam Fudala. I tutaj dominuje oniryczny, intymny dialog: zwiewne Cloths of heaven prawie rozpływa się w powietrzu, Improwizacja Blocha eksploruje ekstazę modlitwy, a Roksana chce ukoić niespokojne sny króla Rogera.

Dwa ostatnie koncerty festiwalu przeniosą nas z krainy muzyki klasycznej w stronę rocka. Pianista Bartek Wąsik zabierze nas w osobistą podróż przez muzykę zespołu Radiohead. Jak sam mówi, piosenki angielskiej grupy "są żyzną glebą, z której czerpie moja własna wrażliwość [...]. Otwierają świat skojarzeń, którymi chciałem się podzielić". Posługując się fortepianem, Wąsik zaciera granice między muzyką klasyczną a rockiem, otwierając drzwi dla fanów obu gatunków.

Na finał wystąpi Michał Pepol - wiolonczelista, współzałożyciel Royal String Quartet i producent, który podzieli się swoimi interpretacjami piosenek Kory Jackowskiej. Wśród nich znajdą się nowe wersje znanych utworów, ale też niesamowita gratka dla fanów Kory: autorskie opracowania nigdy wcześniej niepublikowanych nagrań. Pepol otrzymał od Kamila Sipowicza studyjne taśmy, z których udało mu się odzyskać, a następnie opracować prywatne nagrania artystki. Połączył w nich rock, pop, muzykę klasyczną i alternatywną. Materiał powstał w latach 2019-2020 i ukazał się na płycie Kora nieskończoność.

Muzyka, która zabrzmi podczas tegorocznego festiwalu, niejednokrotnie jest wycofana, introwertyczna, intymna. Jej słuchanie może wywołać muzyczną bezsenność: pokoncertowy stan, w którym zasnąć nie pozwalają emocje i artystyczne przeżycia. A tych z pewnością nie zabraknie.

Paweł Binek

• Festiwal Bezsenność
• 22-27.05
• Bazar Poznański
• więcej informacji tutaj

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023