W tym roku jeden z festiwalowych koncertów zawitał w mury Filharmonii Poznańskiej. Ceniona skrzypaczka i dyrektor artystyczna Festiwalu Viviane Hagner otworzyła wieczór Sonatą na arpeggione i fortepian Franza Schuberta. Arpeggione to instrument, który w XIX-wiecznym Wiedniu cieszył się chwilową popularnością. Schubert otrzymał zamówienie na utwór od jednego z wirtuozów arpeggione, jednak instrument zniknął w mrokach dziejów, a sonata przetrwała w aranżacjach - tym razem zabrzmiała w wersji skrzypcowej.

Hagner pokazała dużą wrażliwość i wyczulenie na zmiany nastrojów, realizowane za pomocą umiejętnie stosowanego vibrata, szerokiej palety dynamiki (wspaniałe pianissimo w dolnym rejestrze) i utrzymanego w ryzach frazowania. Pianista Till Fellner szybko i adekwatnie reagował na wizję skrzypaczki. Cały koncert stał się przykładem umiejętnego słuchania się nawzajem i muzycznej inteligencji.

W Kwartecie smyczkowym nr 3 Szymona Laksa do Hagner dołączyli Sarah Jégou-Sageman (skrzypce), Lisa Sung (altówka) i Bryan Cheng (wiolonczela). Biografia Laksa nabiera szczególnego znaczenia w kontekście idei Krzyżowa Music Festival. II Wojna Światowa zastała kompozytora we Francji, skąd zesłano go do obozu w Oświęcimiu. Tam został wcielony do obozowej orkiestry, dzięki czemu przetrwał. Kwartet smyczkowy nr 3 powstał tuż po wyzwoleniu z obozu.

Pogodny nastrój przerywają od czasu do czasu krótkie, apokaliptyczne wstawki. Być może to echa doświadczonego wcześniej koszmaru, które przebijają się do radosnej, uciekającej od tragicznych przeżyć muzyki. Wykonawcy oddali te kontrasty, pozwalając sobie jednocześnie na dużą dozę werwy i wesołości.

Wybrzmiało to najsilniej w czwartej części Kwartetu nawiązującej do folkloru Podhala. Silnie akcentowana partia basu i prowadzenie melodii (ostry atak pierwszych dźwięków i śpiewne rozwinięcie) sprawiały wrażenie, jakby kwartet smyczkowy przemienił się w góralską kapelę. Przewidziany na finał II Kwintet fortepianowy A-dur Antonína Dvořáka podsumował wrażenia z wcześniejszych utworów. Urzekała współpraca muzyków, duża różnorodność pomysłów interpretacyjnych i wysoka muzyczna jakość.

Dla melomanów kameralne koncerty to zawsze cenne przeżycie. Po tak udanym koncercie mam jednak niedosyt obcowania z dobrą kameralistyką. W muzycznej przestrzeni Poznania z pewnością znalazłaby się przestrzeń na więcej tego rodzaju muzyki.

Paweł Binek

• Krzyżowa Music Festival 2022 - Muzyka dla Europy
• Viviane Hagner, Sarah Jégou-Sageman, Lisa Sung, Bryan Cheng, Till Fellner
• Filharmonia Poznańska
• 7.09

@ Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022