"Od szesnastego wieku nikt tyle po Europie nie podróżował co Polacy, nikt mniej niż oni o tym nie pisał, nikomu innemu też nie wychodziły podróże tak na złe" - informowała Encyklopedia Staropolska, opracowana przez Aleksandra Brücknera, wydana w 1937 roku. W innym jej miejscu przeczytamy, że Wielkopolska "przewyższała kulturą inne dzielnice i dlatego jej przysądzono wytworzenie polskiego języka literackiego, tym bardziej, że nie znała mazurzenia, cechy wybitnej wszystkich innych dzielnic a obcej językowi kulturalnemu". To właśnie wspomniana Encyklopedia stała się jedną z głównych inspiracji dla powstania najnowszego projektu muzycznego, koncertu - spektaklu zespołu Reportaż, którego posłuchamy w najbliższą sobotę.

Artystyczna ucieczka

Ramy wspomnianego programu tworzą zarówno starannie dobrane cytaty ze wspomnianego wydawnictwa, jak i autorskie teksty lidera przedsięwzięcia - Andrzeja Karpińskiego. Twórcy "Domowego wyrobu kiełbas" uważają, że ich najważniejszym osiągnięciem jest, w oparciu o wspomniane źródła, "utworzenie w warstwie tekstowej portretu Wielkopolaka, wcale nie odbiegającego cechami osobowości i obyczajów od dzisiejszego Wielkopolanina". Członkowie Reportażu podkreślają też, że ich najnowszy projekt jest próbą artystycznej ucieczki od jakichkolwiek muzycznych wzorców, również od własnej wcześniejszej estetyki. Ma być zatem "ulgą na uszy dla duszy" oraz "odpoczynkiem, wyciszeniem, powrotem z dalekiej podróży". Satysfakcje przynosi muzykom zespołu fakt, że projekt został przygotowany "bez pieniędzy jakichkolwiek osób, firm lub instytucji". A aktualny skład zespołu tworzą: Marzena Karpińska - głos oraz Andrzej Karpiński - perkusja, głos.

Od Wawrzynka przez Marchewkę

Reportaż zadebiutował w poznańskim klubie Wawrzynek w listopadzie 1982 r. Ogólnopolska publiczność poznała jego twórczość m.in. dzięki występom na legendarnych - i już wówczas kultowych - imprezach, takich jak toruński Festiwal Zespołów Nowofalowych czy warszawska Marchewka. Sławę czołowego przedstawiciela off-rockowej sceny ugruntował też jedyny krajowy analogowy album grupy - "Reportaż". Na tej płycie w składzie zespołu zagrali: Andrzej Karpiński - perkusja, teksty, śpiew, Piotr Łakomy - gitara basowa, śpiew, Arkadiusz Dąbrowski - fortepian, organy, śpiew, Paweł Paluch - fagot, flety, cymbały, śpiew. Członkami i współpracownikami zespołu byli w ciągu jego dziejów cenieni na wielu różnych scenach artyści - m.in. Jacek Hałas, Cezary Ostrowski, a także Marzena Kaczmarek, Andrzej Łakomy, Krzysztof Pajfer.

Gulasz i... do tańca

Reportaż pozostał aktywny także w XXI wieku. W roku 2003 Karpiński, działając solo, wydał dwa świetne albumy: "Muzyka do tańca" i "Gulasz z serc". Pierwszy zawierał obszerne fragmenty muzyki napisanej dla Polskiego Teatru Tańca w Poznaniu, drugi zyskał wówczas również pasjonującą formę koncertową. Kilka lat później artysta połączył siły z Witoldem Oleszakiem. Efektem ich wspólnych działań była m.in. kolejna świetna płyta "Bezsensory".

Reportaż koncertował - również przed kilkoma laty w Poznaniu - wspólnie z Chrisem Cutlerem, jednym z najwybitniejszych przedstawicieli rockowej awangardy, znanym choćby  z zespołów Henry Cow czy Art Bears. Karpiński współpracował także w minionych latach z kontrabasistą Bogdanem Mizerskim oraz francuskimi artystami: grającym na lirze korbowej Pascalem Lefeuvre czy gitarzystą Nicolasem Chatenoudem.

Na nie i na tak

Wracając do sobotniego koncertu. Wśród kilkunastu głównych założeń projektu "na nie" i kilkunastu "na tak", są m.in.: "nie odnosić się do prymitywnych mediów, nie szokować wyglądem lub zachowaniem, nie atakować kościoła, nie używać wulgaryzmów, nie grać na przedmiotach, nie zadziwiać na siłę słuchaczy, nie budować artyzmu i wagi projektu ponad to co zostało wykonane oraz: improwizować tylko w trakcie czytania tekstów, angażować się społecznie lub politycznie tylko w kulminacjach, grać na tradycyjnym, minimalnym zestawie perkusyjnym tradycyjnymi pałkami, głos i perkusję lekko modyfikować elektronicznie w celu nadania spójności, mini syntezator używać ozdobnie, a nie konstrukcyjnie".

Tomasz Janas

• Reportaż
• Pawilon Nowej Gazowni
• 22.02, g. 19
• bilety 15 i 20 zł