Od pasa w górę ubrany jak kawalerzysta, od pasa w dół jak żołnierz piechoty - w jakiego rodzaju formacji służył żołnierz widoczny na zdjęciu? Zdjęcie pochodzi ze zbiorów rodzinnych naszej redakcyjnej koleżanki Marii Zielewicz. Jest na nim jej dziadek Szczepan Łosiński - powstaniec wielkopolski. Fotografia została wykonana w 1919 r. - Dziadek wspominał, że był ułanem, ale dlaczego ma na sobie taki nietypowy mundur? - pyta Maria.

8 lutego 1919 r. dowódca powstania wielkopolskiego generał Józef Dowbor-Muśnicki wydał rozkaz określający mundur dla kawalerii. Rozkaz został wydany dla 1. Pułku Ułanów przemianowanego w sierpniu 1920 r. na 15. Pułk Ułanów i obowiązywał też w pozostałych trzech wielkopolskich pułkach ułańskich. W skład munduru ułańskiego wchodziła miękka rogatywka z otokiem (w 1. Pułku karmazynowym) z przypiętym orłem na przedzie, wypustkami na szwach (w 1. Pułku białymi). Z boku rogatywki umieszczono oznaki stopnia: rozetki w kształcie trefla ze sznurka srebrnego dla oficerów i szarego lub zielonego dla szeregowych. Kurtka ułańska (tzw. ułanka) barwy szarobrązowej miała dwa rzędy guzików i stojący kołnierz, dwa naramienniki i dwie kieszenie na ukos. Na kołnierzu naszyte były barwne proporczyki pułkowe (w 1. Pułku biało-czerwone). Spodnie szyte do długich butów miały lampasy w kolorze charakterystycznym dla pułku.

- Żołnierz ze zdjęcia dobrze siedzi w siodle, jest więc doświadczonym jeźdźcem i niewątpliwie ułanem 1. Pułku, o czym świadczy kurtka ułanka i naszyte na jej kołnierzu proporczyki - mówi Anna Szukalska-Kuś z Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego. - Ułan ma na nogach owijacze do trzewików i spodnie jak w formacjach piechoty. Na obcasach widać jednak ostrogi, co świadczy o tym, że tak właśnie ubrany jeździł konno - dodaje kustosz.

Dlaczego dziadek Marii Zielewicz tak się ubrał? - Zapewne w armii brakowało wystarczającej liczby długich butów - zastanawia się Szukalska- Kuś i określa czas zrobienia zdjęcia na drugą połowę 1919 r., o czym świadczyć może brak trefla na czapce i ozdobnych sznurów, tzw. etyszkietów na ułance. - Mamy w naszych zbiorach jedno zdjęcie ułana w owijaczach na nogach - była to więc zapewne w tym okresie pewna tendencja. Nasz ułan ma jednak spodnie z lampasami - dodaje kustosz.

Szczepan Łosiński urodził się w 1895 r., zmarł w 1997. Przed wojną pracował w Zakładzie Ubezpieczeń. Po II wojnie światowej w ZUS. Od lat 50. XX w. czynnie pracował w Związku Niewidomych.

Karol Szaładziński

• Program tegorocznych Dni Ułana:
• 1-2.05, Hipodrom Wola, g. 8-18 zawody kawaleryjskie
• 3.05, Hipodrom Wola, g. 10-16 zawody kawaleryjskie i festyn rodzinny oraz inscenizacja z szarżą kawalerii, g. 19.30 capstrzyk z przejściem od pl. Mickiewicza pod pomnik 15. Pułku Ułanów Poznańskich, g. 20 uroczysty Apel Poległych pod pułkowym pomnikiem
• 4.05, plac Wolności, g. 10 msza św. polowa, po niej ceremonia przekazania sztandaru 15. batalionowi Ułanów Poznańskich, defilada pod pomnik Ułanów Poznańskich i na Stary Rynek