Kultura w Poznaniu

Film

opublikowano:

PROSTO Z EKRANU. Noce na ziemi

Książki Harukiego Murakamiego mają licznych zwolenników, a sam autor od wielu lat wymieniany jest w gronie faworytów do Literackiej Nagrody Nobla. Teraz z wrażliwością japońskiego pisarza można zapoznać się pośrednio za sprawą obsypanego nagrodami, w tym Złotą Palmą i Złotym Globem, filmu Drive My Car, zrealizowanego na podstawie opowiadania ze zbioru Mężczyźni bez kobiet.

. - grafika artykułu
fot. materiały dystrybutora

Relacja reżysera teatralnego i aktora Yusuke Kafuku z jego żoną i scenarzystką, Oto, jest specyficzna - po intymnym zbliżeniu ona spontanicznie wyrzuca z siebie jakąś opowieść, którą on następnie zapamiętuje, dzięki czemu ona może na drugi dzień wszystko spisać. I choć ich życie nie jest czystą sielanką, to wydaje się, że doskonale się dopełniają i są na swój sposób szczęśliwi. Pewnego dnia jednak Yusuke nakrywa ją na zdradzie. Ponieważ sam został w tej niezręcznej sytuacji niezauważony, postanawia zdusić w sobie emocje. Kiedy Oto niespodziewanie umiera, wiele rzeczy pozostaje między nimi przemilczanych. Dwa lata później Yusuke wyjeżdża na festiwal teatralny do Hiroszimy, by wyreżyserować sztukę, a do jednej z ról zatrudnia byłego kochanka zmarłej żony.

Jest jeszcze cicha, młoda, niepozorna Misaki, która w Hiroszimie pełni funkcję kierowcy Yusuke - z początku ku jego niezadowoleniu, bowiem miał on zwyczaj odsłuchiwania w samotności, podczas jazdy samochodem, historii, nad którą aktualnie pracuje. Po wielu godzinach spędzonych wspólnie w samochodzie, często w godzinach nocnych, po przeciągających się próbach teatralnych, odkrywają, że choć różnią ich wiek, zainteresowania, zawód, pochodzenie, klasa społeczna, to mają ze sobą więcej wspólnego, niż mogłoby się wydawać.

Główny bohater, Yusuke, w pewnym momencie stwierdza, że sztuka Antona Czechowa, którą właśnie stara się zaadaptować, jest dla niego przerażająca - ona wyciąga z niego prawdziwe "ja". W tej scenie wydaje się zawarta myśl przewodnia filmu - prawda i autentyczne emocje są dla protagonistów paraliżujące, dlatego komunikują się oni ze sobą w sposób uprzejmy i taktowny, ale zawsze powierzchowny. Praca nad dramatem Czechowa okazuje się jednak dla nich również pracą nad sobą samym. Nie jest to łatwe zarówno dla nich, jak i dla widza - teksty sztuki powtarzane są w ramach przygotowań do spektaklu do znudzenia, na dodatek aktorzy są różnojęzyczni (jedna z kobiet posługuje się językiem migowym), więc wypracowywanie optymalnego sposobu komunikacji zajmuje im ogrom czasu z tej trzygodzinnej filmowej opowieści.

Nagroda jest jednak tego warta, bo w filmie Ryȗsuke Hamaguchiego każdy szczegół okazuje się mieć znaczenie, a kiedy wszystkie elementy układanki zaczynają układać się w całość, wyłania się z niej piękna opowieść o prawdzie, komunikacji międzyludzkiej, braniu odpowiedzialności za własne czyny oraz przepracowywaniu traum - wszak nie przez przypadek akcja dzieje się w Hiroszimie, na którą podczas drugiej wojny światowej zrzucono bombę atomową. W tle historii rodzi się też szczera przyjaźń, w której mężczyzna i kobieta, obciążeni podobnym bagażem doświadczeń, okazują się dla siebie nieocenionym wsparciem podczas trudnej, wyboistej drogi przez życie.

Adam Horowski

  • Drive My Car
  • reż. Ryȗsuke Hamaguchi

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2022