Celebracja dokonań Rutkiewicz pozwoliła na szersze odsłonięcie kart herstorii polskiego taternictwa i nie tylko. Ta fascynująca historia zaczęła się już w XVI wieku - wtedy księżna Beata Łaska wyruszyła w Tatry (nazywane wówczas Śnieżnymi Górami). Choć podróż była symboliczna i nie nosiła znamion profesjonalnej wyprawy, to z pewnością była wydarzeniem przełomowym. Na kolejne przyszło nam czekać długo, bo aż do XIX wieku. Wtedy w Karpaty wyruszyła powieściopisarka i autorka książek o tematyce podróżniczej, Łucja Rautenstrauchowa. Potem przyszła kolej na krakowską nauczycielkę, Marię Steczkowską, która początkowo podróżowała z przewodnikiem, a potem już bez profesjonalnego wsparcia - wspominamy ją jako pierwszą kobietę, która wspinała się bez góralskiego przewodnika.

To oczywiście zaledwie wycinek historii polskich alpinistek i himalaistek, historii pełnej pokonywania społecznych barier i walk ze stereotypami, historii emancypacji i niepowstrzymanej chęci podążania za pasją.

Już niebawem, bo w najbliższy weekend, ową pasję (nie tylko w kontekście polskim, ale ogólnoświatowym) będzie można zobaczyć na kinowym ekranie. Fundacja Wandalistki we współpracy z Kinem Muza po raz drugi organizują Przegląd Kobiecych Filmów Górskich i Podróżniczych. Zaplanowano nie tylko pokazy filmowe, ale - co ważne - również spotkania z wybitnymi gościniami.

Program pierwszego dnia festiwalu zawiera trzy pokazy krótkich metraży. Stumped (reż. Cedar Wright, Taylor Keating) to portret Maureen Beck, amerykańskiej himalaistki, złotej medalistki Mistrzostw Świata w parawspinaczce w 2014 roku. Z USA przeniesiemy się do Meksyku - Aliento (reż. Ulises Fierro), poetycki obraz wspinaczki, pozwoli nam spojrzeć na tę aktywność przez pryzmat budowania pełnej zaufania relacji z ciałem, intuicji, cielesnej inteligencji. Sobotnie pokazy zamknie film Mothered by Mountains (reż. Renan Ozturk), który opowiada historię Pasang Lhamu, pierwszej w historii Nepalu kobiety, która zdobyła szczyt Mount Everest, himalaistki i przewodniczki wysokogórskiej, która zainspirowała bohaterki filmu, Pasang i Sareenę, do wspólnej spinaczki. Po pokazach zaplanowano spotkanie z Elizą Kubarską, alpinistką, producentką i reżyserką, która pracuje aktualnie nad filmem dokumentalnym o wspomnianej wcześniej Wandzie Rutkiewicz. Rozmowę poprowadzi Kamila Kielar, podróżniczka, dziennikarka i reportażystka.

Drugi dzień festiwalu rozpoczniemy od produkcji Like a Wolf (reż. Montage Production LLC) opowiadającej historię życia w zgodzie ze swoją naturą, które było podstawowym mottem towarzyszącym Kit DesLauriers, głównej bohaterce filmu zajmującej się narciarstwem wysokogórskim. Druga propozycja, czyli Follow Through (reż. Adam Clark, Isaiah Branch-Boyle), to portret Caroline Gleich, narciarki, alpinistki i aktywistki działającej na rzecz ochrony środowiska naturalnego, osoby silnie obecnej w social mediach. Podobnie jak pierwszy dzień, tak jak i ten skończy się rozmową prowadzoną przez Kielar. Tym razem gościnią będzie Anna Tybor, reprezentantka kadry narodowej skialpinizmu (i pięciokrotna mistrzyni Polski w tej dziedzinie), instruktorka narciarstwa alpejskiego.

Będzie niebezpiecznie, ekscytująco, wzruszająco i refleksyjnie - festiwal, choć krótki, został pomyślany jako przegląd różnorodnych produkcji opowiadających historie kobiet z całego świata. Niezwykle interesująco zapowiadają się także spotkania z gościniami - Elizą Kubarską i Anną Tybor, które odsłonią przed nami tajemnice górskiego świata.

Klaudia Strzyżewska

• Przegląd Kobiecych Filmów Górskich i Podróżniczych
• 1-2.04
• Kino Muza

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2023