Tegoroczna edycja odbywa się pod hasłem "Z czułości do świata", dla którego inspiracją była słynna noblowska przemowa Olgi Tokarczuk. To hasło doskonale oddaje nie tylko ducha festiwalu, ale i samo podejście reżyserów kina faktów, wrażliwie badających i reagujących na otaczający ich świat.
Do konkursu głównego weszło 13 filmów autorstwa ośmiu reżyserek i siedmiu reżyserów. Iryna Tsilyk w Ziemia jest niebieska jak pomarańcza pokazuje wojnę na Ukrainie z perspektywy żyjącej w Donbasie rodziny. Samotna matka Anna z czwórką dzieci odnajduje siłę do pozostania na miejscu dzięki kinu, razem tworzą amatorski film o swoich trudnych przeżyciach. - W fabułach i dokumentach stale wracam do tych samych tematów: równowagi między wojną i pokojem oraz obrazu domu i rodziny jako schronienia czy fortecy, nawet jeśli nią tak naprawdę nie jest - mówi reżyserka. Wieloletnie doświadczenie wojny przez kobietę to również temat Dla Samy Waad Al-Kateab i Edwarda Wattsa. To relacja z pięciu lat rewolucji w Aleppo: wideodziennik tworzony z myślą o córce. Waad musi wybrać: albo opuści miasto, aby chronić życie Samy, albo będzie kontynuować walkę o wolność. Agnieszka Zwiefka - znana polskiej publiczności z poruszającej Królowej ciszy - pokaże swój najnowszy dokument. Bohaterka Blizn to charyzmatyczna Vetrichelvi, poetka i bojowniczka Tamilskich Tygrysów. Po latach wojny domowej na Sri Lance rusza w podróż, aby napisać książkę o towarzyszkach broni. W Pogrzebie Stalina Siergiej Łoźnica rekonstruuje przebieg pożegnania Iosifa Wissarionowicza, wykorzystując w tym celu rzadkie i nieznane kolorowe zdjęcia.
Kino tworzone w myśl zasad aktywizmu, a podejmujące problemy łamania praw człowieka jest tym, z czym dziś jednoznacznie identyfikujemy Millennium Docs Against Gravity i jego ważną rolę w polskiej kulturze. Bez wątpienia jednym z najbardziej poruszających i wstrząsających filmów tej edycji będzie Witamy w Czeczenii. Niezwykle odważny, prawy i wrażliwy dokumentalista David France zdecydował się postawić na szali własne życie, aby pokazać światu, jak w Czeczenii pod rządami Ramzana Kadyrowa dokonuje się eksterminacji osób LGBT+. To głos zdecydowanego sprzeciwu przeciw barbarzyńskim zbrodniom. Dla empatycznej widowni będzie to przeżycie skrajne. Taki dokument trzeba też jak najszerzej oglądać w Polsce, w której sytuacja osób LGBT+ staje się coraz bardziej trudna. Powinno się również traktować Witamy w Czeczenii jako mroczną przestrogę przed tym, do czego mogą prowadzić rządy okrutnych ludzi nienawidzących bliźnich, którym odmawiają człowieczeństwa.
Podczas 17. edycji festiwalu po raz pierwszy odbędzie się Konkurs Polskich Filmów Dokumentalnych. Organizatorzy chcą w ten sposób dodatkowo podkreślić, jak wysoką jakość posiada rodzime kino faktów. Polska Szkoła Dokumentu to przecież wielka i wspaniała tradycja, a przy tym cenna kulturalna "marka". Do konkursu włączono 11 produkcji. Po raz pierwszy będzie można obejrzeć oczekiwany film Bartosza Paducha Skandal. Ewenement Molesty. Światową premierę na festiwalu będzie też miał Tony Halik Marcina Borchardta - portret znanego polskiego podróżnika. W dokumencie Z wnętrza poznamy rodzinę Beksińskich od innej strony. Tym razem usłyszymy opowieści jej członków, uwiecznionych na domowych taśmach wideo Zdzisława Beksińskiego. W konkursie zostaną przyznane dwie nagrody: Nagroda dla Najlepszego Polskiego Filmu oraz Nagroda za Najlepszą Produkcję w Konkursie Polskim od studia postprodukcyjnego Smakjam.
W sekcji Cinéma, mon amour będzie można zobaczyć najnowsze obrazy poświęcone wybitnym filmowcom i gatunkom kinowym. Nie zabraknie portretów geniuszy kina popularnego. Zobaczymy Tarantino: bękart kina. Tara Wood odtworzyła losy ekscentrycznego filmooglądacza i reżysera, począwszy od czasów, gdy pracował w kalifornijskiej wypożyczalni Video Archives, aż po premierę Dawno temu w Hollywood. Praca nad tym projektem zabrała jej aż pięć lat - głównie z powodu niechlubnego udziału studia Harveya Weinsteina i skandalu wokół jego osoby. Wood odzyskała prawa do projektu dopiero w lipcu 2018 roku i ogłosiła z ulgą: "Jesteśmy podekscytowani, a także gotowi, by przeprowadzić ostatnie wywiady i ukończyć nasz dokument, nareszcie uwolnieni od Harveya Weinsteina i kohorty jego popleczników". W studium kultowego horroru, czyli Na wiarę. "Egzorcysta" Williama Friedkina. Alexandre O. Philippe stworzył liryczny esej, badając nie tylko proces powstawania i charakter tego arcydzieła, ale i osobliwe wątki wiary i losu w życiu jego twórcy. W przeszłości ten wytrawny dokumentalista-kinofil poddał w 78/52 wiwisekcji słynną scenę z Psychozy, a w Pamięci: Geneza "Obcego" przyjrzał się powstawaniu Aliena Ridleya Scotta. Z kolei Komedii romantycznej z pomocą pisarki, muzyczki i aktorki Elizabeth Sankey przyjrzymy się bliżej filmom, które osiągają niesamowite sukcesy i są kochane przez wielu widzów. Uznawane za należące do sfery wstydliwych przyjemności, rzadko bywają jednak obiektem krytycznej analizy. A jednak warto na nie spojrzeć trochę chłodniej i uważniej, bo komedie romantyczne - jak problematyczne by nie były - odbijają przecież nasze doświadczenia i miłosne pragnienia.
W programie znalazły się filmy ukazujące religię w jej skrajnościach. Filip Remunda i Vít Klusák w Jak Bóg szukał Karela jadą do turbokatolickiej Polski: odwiedzają ultrakiczowaty Licheń, pielgrzymują na Jasną Górę czy poznają członków radiowej rodziny niesławnej rozgłośni Ojca Dyrektora. Na festiwalu zobaczymy też najnowsze filmy mistrzów: Nomada. Na tropie Bruce'a Chatwina Wernera Herzoga i Epicentrum Huberta Saupera.
Festiwal w wersji stacjonarnej odbędzie się w Poznaniu w kinie Muza w dniach 4-13 września. Sukces majowej akcji w sieci Docs Against Isolation pokazał, że widownia internetowa z chęcią ogląda artystyczne kino dokumentalne. Dlatego organizatorzy zadecydowali, że od 19 września do 4 października wybrane tytuły z programu będzie można obejrzeć online na stronie mdag.pl.
Marek S. Bochniarz
- Millennium Docs Against Gravity
- kino Muza: 4-13.09
- bilety: 12 zł
- strona mdag.pl: 19.09-4.10
- szczegółowy program na mdag.pl
© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2020