Miotła służy do sprzątania podłogi. Dywan ociepla podłogę. Parasol osłania przed deszczem. Buty chronią stopy podczas chodzenia. Żyjemy pośród przedmiotów, które spełniają określone, wypracowane kulturowo funkcje. Nie od razu wiemy do czego służą. Dziecięca wyobraźnia podpowiada, że miotła może stać się koniem, a parasol - umożliwiać latanie. Dopiero dorastając dostosowujemy się do uprzednio zaprojektowanego świata, w którym każda rzecz ma swoje miejsce i zastosowanie. A gdyby spojrzeć na nie inaczej?

Turecki artysta Şakir Gökçebag, którego wystawę "Der, die, das" otwiera w piątek galeria Arsenał, celowo odrzuca instrukcję obsługi przedmiotów życia codziennego i podejmuje grę z ich konwencjonalnym użyciem. "Trans layers" to zwiewna, abstrakcyjna kompozycja skonstruowana z rolek papieru toaletowego, która przywodzi na myśl dekoracyjne fałdy materiału. W instalacjach z serii "Pop Art" ziarna prażonej kukurydzy poniewierają się między kawałkami spalonego drewna czy łuskami po nabojach. W "Tired ladder" przecięta na pół drabina, opiera się o ścianę jakby odpoczywała.W "Reorientation" artysta wykorzystuje pocięty na paski dywan, z którego tworzy wiszącą na ścianie przestrzenną reprezentację dywanu. W "Guests 2" ustawionym w równym rzędzie butom odcina czubki, które wydają się podążać w różnych kierunkach przed siebie.

W swoich instalacjach Gökçebag wykorzystuje też paski od spodni, wiklinowe kosze, parasole, szczotki, miotły, łyżki cedzakowe, grzebienie czy kawałki drutu. Często są to przedmioty, które odwołują się do tureckiej kultury, jak charakterystyczne rzędy butów stojące w przedsionku do meczetu czy miotły używane do zamiatania ulic.

Zdaniem Michaela Glasmeiera, Gökçebag w ciekawy sposób łączy tradycję Marcela Duchampa, dadaistyczną zasadę montażu, surrealistyczne metamorfozy, konstruktywistyczne podejście do koloru i formy przedmiotów oraz krytykę traktowania rzeczy jako towarów uprawianą przez pop art czy postmodernizm. Artysta pozbawia znalezione obiekty pierwotnych funkcji, deformuje je, przecina, powiela i ustawia w nowych konfiguracjach tworząc abstrakcyjne wzory geometryczne czy zaskakujące estetyczną formą przestrzenne kolaże. Jak zauważa Marta Smolińska: "wszystko jest absurdalne, uwodzi lekkością i klimatem zabawy, ale jednocześnie nie da się nie dostrzec, z jaką siłą instalacje i obiekty Gökçebag obejmują we władanie przestrzenie galeryjne, w których się pojawiają - mają one bowiem zdolność do wchodzenia w interakcję nie tylko z wyobraźnią odbiorców, lecz również z zastanym kontekstem wnętrza". Artysta zrywa ze schematami postrzegania rzeczy i zachęca widzów do zaprojektowania swojego świata na nowo.

Aleksandra Glinka

• Şakir Gökçebag "Der, Die, Das"
• kurator: René Block
• Galeria Miejska Arsenał
• wernisaż: 27.09, g. 18
• wystawa czynna do 20.10
• oprowadzenia kuratorskie (wstęp wolny): 3.10 oraz 12.10, g. 17