Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych "Animator" po raz pierwszy odbył się w 2008 roku. Stanowił wtedy kulminację obchodów 60-lecia polskiej animacji. Tegoroczna edycja będzie wyjątkowa, bo festiwal właśnie osiąga symboliczną pełnoletniość. - Osiemnastka to, jak wiemy, wiek na krawędzi. Można już robić różne dorosłe rzeczy, ale wciąż można też obchodzić Dzień Dziecka. I właśnie z tą dziecięcą radością chcemy świętować 18. edycję Animatora - mówi Adriana Prodeus, dyrektorka artystyczna festiwalu. - Tegoroczna odsłona potrwa dłużej od poprzednich, bo inaczej nie zmieścilibyśmy się z mnogością wydarzeń jakie przygotowaliśmy dla naszych widzów - śmieje się.
Co roku podczas festiwalu prezentowanych jest około 300 filmów z całego świata, w tym retrospektywy, przeglądy, premiery czy klasyki animacji. W programie znajdują się także sekcje związane z grami oraz wirtualną rzeczywistością. Nie inaczej będzie i tym razem. W ramach hasła przewodniego "Rotamina - Chemia w nas" Animator 2025 zachęca do dojrzałego, świadomego spojrzenia na ciało, psychikę, technologię i społeczne mechanizmy, które kształtują nasz świat. To zresztą tematy otwartego konkursu tematycznego, w ramach którego zobaczymy 25 produkcji, w tym m.in. "And don't call me crazy" Doroty Skupniewicz (bohaterka filmu to osoba, która przeszła leczenie psychiatryczne, a teraz staje w obliczu instytucji szpitalnej przywodzącej na myśl "Proces" Kafki), "Body Burden" Benjamina Foxa (mroczna animacja o tym, jak toksyczne chemikalia i zanieczyszczenia gromadzą się w ludzkim ciele, malowana sprayem na papierze), "Family Dinner" Margot Fabre (zainspirowana prywatnym życiem reżyserki surrealistyczna podróż obrazująca niepokojące sposoby, w jakie rodzinne tradycje zakorzeniają się w naszych ciałach i życiach) czy "Hootchu" Jung Hyun Kim (o tym, jak irytujące potrafią być... alergie).
Na ekranie
Festiwal otworzy polska premiera pełnometrażowej animacji science fiction "Dandelion's Odyssey" (oryg. "Planètes") w reżyserii Momoto Seko. Jak czytamy w opisie filmu: "to wizualnie hipnotyzująca opowieść o czterech niezwykłych przyjaciołach - nasionach mniszka lekarskiego, które po zagładzie Ziemi zostają wyrzucone w przestrzeń kosmiczną. Dandelion, Baraban, Léonto i Taraxa przemierzają planety i konstelacje w poszukiwaniu miejsca, które będą mogli nazwać domem". Animacja zdobyła uznanie i nagrodę na tegorocznym Międzynarodowym Festiwalu Filmów Animowanych w Annecy. Premiery filmowe z festiwali w Annecy i Cannes to zresztą nieodłączny smaczek towarzyszący poznańskiemu Animatorowi.
Nim jednak rzucimy się w wir wydarzeń, warto zaplanować sobie czas na kilkudniową rozgrzewkę tuż przed rozpoczęciem głównego programu festiwalu - a więc lubianego Animatora bez selekcji. To właśnie podczas tej sekcji organizatorzy pokazują publiczności filmy z naboru konkursowego, które nie przeszły oficjalnego procesu selekcji. Te - głosami widzów - mają szansę otrzymać tak zwaną "dziką kartę" i ostatecznie wejść do selekcji dwóch konkursów: Konkursu Polskich Filmów Animowanych oraz Międzynarodowego Konkursu Filmów Krótkometrażowych.
Pegaz z Animuszem
Stałym elementem Animatora są dwa konkursy towarzyszące festiwalowi od początku: Międzynarodowy Konkurs Filmów Krótkometrażowych i Międzynarodowy Konkurs Filmów Pełnometrażowych. Kolejne to Konkurs Polskich Filmów Animowanych (rozpoczęty w 2018 roku, tu do zdobycia jest Grand Prix konkursu - Złoty Animusz) oraz najmłodszy, zainaugurowany w 2021 roku jako odpowiedź na fenomen popularności festiwalowej sekcji pod tym szyldem, Międzynarodowy Konkurs Animowanych Seriali. O nagrodę specjalną w ostatniej kategorii walczą pojedyncze odcinki polskich i zagranicznych seriali animowanych - zarówno tych skierowanych do dzieci, jak i do widzów dorosłych.
Warto pamiętać, że od 2017 roku poznański Animator jest jednym z pięciu polskich festiwali filmowych i jedynym polskim festiwalem filmu animowanego kwalifikującym do Nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej Oscar®. Animowany film krótkometrażowy, który decyzją jury Konkursu Międzynarodowego otrzyma Grand Prix - Złotego Pegaza, ma ułatwioną drogę do wymarzonej oscarowej nominacji - nie musi już spełniać wymogu standardowej dystrybucji kinowej. Jest więc o co powalczyć. Równie cenna, bo przyznawana przez samych widzów, jest Nagroda Publiczności wyłaniana w głosowaniu po seansach pokazów konkursowych w kategoriach: film krótkometrażowy, film pełnometrażowy oraz serial animowany.
Byli sobie... goście
- Najbliższa edycja największego święta animacji w Europie Środkowo-Wschodniej przyniesie z sobą nową energię, odważne tematy oraz wyjątkowych gości i gościnie - zapewniają organizatorzy.
Pojawią się prawdziwe legendy światowej animacji, m.in. Mike Hollingsworth, reżyser nadzorujący i współproducent wykonawczy wszystkich sześciu sezonów serialu "BoJack Horseman", czy Joe Holman, doświadczony rzeźbiarz i modelator, mistrz tworzenia lalek m.in. do "Gnijącej panny młodej" Tima Burtona czy "Fantastycznego Pana Lisa" Wesa Andersona. Do Poznania przyjadą także Rose Bond, ikona animacji eksperymentalnej i twórczyni spektakularnych projekcji miejskich (po raz pierwszy w Polsce!), czy Yoshimi Itazu, reżyser "Konsjerżki", który współtworzył filmy takich mistrzów jak Satoshi Kon, Hayao Miyazaki czy Mitsuo Iso. Japoński animator także po raz pierwszy odwiedzi Polskę, a podczas festiwalu będzie można spotkać go aż trzykrotnie: podczas pokazu filmowego legendarnego filmu "Paprika" Satoshiego Kona (psychodelicznej animacji, przy którym Itazu pracował jako animator, a która stała się inspiracją dla Christophera Nolana przy kultowej już "Incepcji"), podczas seansu krótkich metraży, na którym zostanie pokazany m.in. jego debiutancki "Pigtails", oraz podczas zajęć masterclass, gdzie opowie o swojej drodze twórczej, technikach pracy i kulisach powstawania filmów.
Będzie też gratka dla widzów wychowanych na przełomie lat 80. i 90. - okazja do spotkania na żywo współtwórców kultowej, edukacyjnej serii "Było sobie życie!" Jean Barbaud i Afroula Hadjiyannakis, związani z legendarnym francuskim studiem DIC, opowiedzą o swojej pracy nad niezapomnianymi animacjami Alberta Barillé, które wychowały całe pokolenia widzów. To niepowtarzalna okazja, by poznać kulisy powstawania serii i posłuchać twórców, którzy nadali życie postaciom znanym i kochanym przez miliony, z Maestro w roli głównej. Podczas festiwalu twórcy opowiedzą o tym, co ich inspirowało ("Pamiętam, że jako dziecko zawsze rysowałem, kopiując postacie Walta Disneya. Czytałem dużo komiksów, ponieważ moi dziadkowie mieli sklep z gazetami i książkami" - opowiadał w jednym z wywiadów Jean Barbaud) i co robili już po swoim wielkim sukcesie. Będzie można także zobaczyć wybrane odcinki serii (konkretnie: "Krew", "Neurony" i "Hormony") tak, jak na to zasługują, czyli na dużym ekranie.
Praca w toku
Festiwal to nie tylko święto kina animowanego, ale także okazja do spotkań dla przedstawicieli branży filmowej. Sekcja Animator PRO, skierowana do profesjonalistów i profesjonalistek, przybierze formę czterodniowego cyklu wydarzeń (8-11.07) obejmującego spotkania, panele dyskusyjne i prezentacje.
- Każdy dzień rozpocznie się "Śniadaniem z Animatorem" - serią rozmów z twórcami filmów konkursowych. Popołudniami zaplanowaliśmy wykłady mistrzowskie (masterclass), prezentacje typu work in progress oraz case studies z udziałem reżyserów, animatorów, producentów i ekspertów światowej branży animacji - wyliczają organizatorzy. I dodają: - W ramach Animatora PRO odbędą się także panele i dyskusje z udziałem przedstawicieli czołowych międzynarodowych magazynów poświęconych animacji, a także spotkania z twórcami, którzy podzielą się doświadczeniem w zakresie strategii produkcyjnych, współpracy międzynarodowej oraz wyzwań współczesnego rynku.
Otwarcie festiwalu już 5 lipca o g. 18 w kinie Muza. Inne lokalizacje, w których będzie można uczestniczyć w poznańskim święcie animacji i towarzyszących im wydarzeniach (np. koncertach), to m.in. Scena Quadro na poznańskim rynku, Scena na Piętrze czy kluby Rewiry oraz Schron. Więcej informacji i szczegółowy program znajdują się na stronie animator-festival.com oraz kanałach społecznościowych. - Nie mogę się już doczekać tegorocznej odsłony festiwalu - przyznaje Adriana Prodeus. I dodaje: - Mamy nadzieję, że dla wszystkich będzie to cudowne doświadczenie. Bądźcie z nami!
Anna Solak
- 18. MFFA Animator 2025
- 5-13.07
- kino Muza
- więcej: animator-festival.com
© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2025