Spektakl teatru Ba-Ku pt. "Ćma" opowiada o Kazimierze Iłłakowiczównie. Była apodyktyczną starszą panią. Ta poetka, poliglotka, pracownica MSZ, sekretarka Józefa Piłsudskiego, znajoma Witkacego i Tuwima podobno nie znosiła słabości. Tymczasem pod koniec życia musiała się zmierzyć ze słabością w samej sobie - starością. - "Ćma" to studium starości, ale zastanawiamy się też, czy w ogóle możliwe jest porozumienie między pokoleniami - czy młodzi mogą zrozumieć starość - mówi Monika Chuda, współautorka scenariusza.

Starość to też pretekst do pokazania wciąż pobudzającej wyobraźnię postaci samej Iłłakowiczówny. Fascynacją Iłłą skutecznie zaraża Elżbieta Andrzejewska, opiekująca się Pracownią-Muzeum Iłłakowiczówny w jej mieszkaniu przy ulicy Gajowej 4. Również sama Iłła przyciąga jak magnes. - To osobowość mieszcząca w sobie dużo sprzeczności - przekonuje Przemek Prasnowski, reżyser przedstawienia - poetka uważająca się za urzędniczkę, niezależna a pod koniec życia ubezwłasnowolniona przez chorobę, pragmatyczna do bólu, a posiadająca przy tym artystyczną duszę.

Spektakl nie jest lekcją polskiego. Autorzy zgodnie przyznają, że bardziej od twórczości interesowała ich biografia poetki. Mimo że od jej śmierci upłynęło trzydzieści lat, jest w niej dużo luk i niedopowiedzeń. - To, co prezentujemy na scenie, to nasza interpretacja jej życia i nie rościmy sobie prawa do bycia poprawnymi - zastrzega Przemek Prasnowski.

Iłłakowiczównę w "Ćmie" gra Iwona Kotzur. Trudno wyobrazić sobie bardziej odpowiednią kandydatkę do tej roli - jako jedyna osoba z ekipy spotkała Iłłę osobiście. Traf chciał, że w latach sześćdziesiątych w Teatrze Polskim, na premierze "Ziemi rozdartej", jedynego dramatu Iłłakowiczówny na poznańskiej scenie, zajęła miejsce na widowni obok pewnej, starszej już, pani. Aktorka do dziś wśród pamiątek przechowuje opis przedstawienia z autografem Iłły.

"Ćma" to spektakl teatru Ba-Ku. Zaczynali w 2009 roku happeningiem "Romeo i Julia na ulicy św. Marcin" oraz akcją teatralną "Schron" prezentowaną podczas festiwalu Malta. Teatr Ba-Ku to teatralna odsłona Fundacji Barak Kultury, zajmującej się animacją życia kulturalnego w Poznaniu. Liderem Ba-Ku jest Przemek Prasnowski, aktor i animator kultury, laureat wyróżnienia im. Radlińskiej przyznawanego dla najlepszych polskich animatorów społecznych.

Natalia Grudzień

Napisz do redakcji: kulturapoznan@gmail.com

• Teatr Ba-Ku
• "Ćma"
• Realizacja:
• scenariusz: Monika Chuda, Dorota Słomczyńska, Przemysław Prasnowski
  reżyseria: Przemysław Prasnowski
  scenografia: Piotr Tetlak
  kostiumy: Dorota Słomczyńska
  dźwięk: Maciej Kuśnierz
  światło: Krzysztof Urban
  aktorzy: Iwona Kotzur, Marta Sobczak/Aleksandra Marzec-Hubka
  głosy: Iga i Jan Wojak
  produkcja: Fundacja Barak Kultury