Za dwa lata przypada 1050. rocznica chrztu Polski. Z tej okazji rozpoczęto prace dokumentacyjne dla pawilonu, który eksponowałby odkryte przez Pani zespół pozostałości palatium Mieszka I. Czy to dobry pomysł?
Od 15 lat prowadzimy badania archeologiczne, podczas których odsłanialiśmy stopniowo relikty palatium książęcego i kaplicy pałacowej, która w świetle naszych badań jest najstarszą świecką i sakralną budowlą na ziemiach piastowskich. Ma zupełnie wyjątkowy wygląd, odbiegający od innych pałaców z kaplicami z czasów wczesnośredniowiecznych. Zwłaszcza kaplica, jest to bowiem niewielki kościółek salowy z absydą. Co ciekawe, jej stan jest na tyle dobry, że można ją pokazywać w formie rezerwatu.
Czy palatium nadaje się w ogóle do pokazania?
Owszem, zachowały się relikty jego fundamentów i ścian, co więcej - także wejście do głównej sali, które można wyeksponować we wnętrzu kościoła. To, jak je odpowiednio pokazać, jest zadaniem dla projektantów, ale na pewno warto je uwidocznić. Daje dobry wgląd w sposób osadzania drzwi w przedromańskiej architekturze monumentalnej państwa Piastów.
Jak rezerwat miałby wyglądać?
Relikty kaplicy leżą na południe od kościółka Najświętszej Marii Panny, a więc na terenie wolnym od innej zabudowy. Dotykają jednak bezpośrednio murów kościoła, dlatego trzeba będzie harmonijnie połączyć zabytkową architekturę gotyckiego kościoła z zadaszającym je pawilonem. Fragmenty są położone na tyle wysoko, że nie podlegają zalewowi Warty, więc ich ekspozycja nie powinna być zbyt kosztowna. Tę inwestycję należałoby połączyć z udostępnieniem wnętrza kościoła NMP, ponieważ palatium książęce w swojej głównej części znajduje się pod posadzką zachodniej części świątyni. Utworzenie w tym miejscu rezerwatu archeologicznego łączyłoby się także z renowacją wnętrza kościoła. Należy przede wszystkim zmienić jego posadzkę, gdyż gotycka świątynia nie może być wyłożona lastrykowymi płytkami, tak jak obecnie.
Gdyby ten obiekt powstał, byłby kolejną atrakcją Ostrowa Tumskiego.
Niewątpliwie uzyskalibyśmy kolejną istotną wartość kulturowo-turystyczną na terenie Ostrowa Tumskiego. W połączeniu z istniejącym już Rezerwatem Archeologicznym Genius loci pokazującym wały grodu, rezerwatem pod katedrą, odnowioną Akademią Lubrańskiego i znajdującym się w niej Muzeum Archidiecezjalnym stworzyłoby to zwarty zespół o zabytkowym charakterze. Wartość tę w szczególny sposób uzupełnia Brama Poznania ICHOT, która objaśnia znaczenie Ostrowa Tumskiego w dziejach miasta i kraju, przygotowując zwiedzających do poznania jego autentycznych, historycznych obiektów.
Rozmawiał Jan Gładysiak