"Inni", "wykluczeni" - określeń tych, którzy wymykają się kategorii społecznego monolitu jest wiele. Język dał swoim użytkownikom narzędzia do nazywania grup i jednostek niezrozumiałych i niezrozumianych, niemieszczących się w ramach obowiązujących konwenansów.

"Sztama" w reżyserii Doroty Abbe to kolejny spektakl zrealizowany z grupą Wikingowie stworzoną cztery lata temu przez mieszkańców Ośrodka dla Bezdomnych w Szczepankowie. Historie życiowe jej członków, początkowo w sposób istotny wpływające na scenariusz przedstawień, w "Sztamie" ustępują jednak opowieści o bardziej uniwersalnym charakterze.

Przedstawienie nie tylko nazywa problem wykluczenia. Idzie o krok dalej i ukazuje konfrontację dwóch środowisk zmagających się ze społecznym ostracyzmem. A ta następuje, gdy do grupy bezdomnych z prośbą zwracają się pozbawieni dofinansowania na stworzenie spektaklu osoby homoseksualne. - Czy jednak jedni wykluczeni zaakceptują innych wykluczonych, czy będą wykluczać się nawzajem? Czy uda się zrealizować wymarzone przedstawienie? - pytają twórcy spektaklu i na tych właśnie pytaniach opierają prezentowaną historię.

Opowieść o trudnej sztuce empatii i akceptacji zostanie podana jednak w lekkiej formie. "Sztama", która opiera się na scenariuszu filmu "Dumni i wściekli" w reżyserii Matthew Warchusa, tak jak filmowy odpowiednik, będzie utrzymana w komediowym duchu. - Ważne jest, żeby w spektaklu było obecne poczucie humoru - zwraca uwagę reżyserka i dodaje: - W teatrze powinno być miejsce na śmiech i łzy. Spektakl dotyczy poważnego problemu, jednak dzięki elementom komediowym fragmenty dramatyczne, poważniejsze, są bardziej wyraziste.

Słodko-gorzka opowieść o strachu, uprzedzeniach, ale też odwadze i pracy na rzecz realizacji wspólnego celu, zada widzom kilka, ostatnio coraz częściej eksploatowanych, ale nadal ważnych pytań: Czy uprzedzenia wynikają jedynie z lęków? Dlaczego boimy się tego, czego nie znamy? Skąd biorą się i jak powstają uprzedzenia i stereotypy? Czym jest wykluczenie? Czy wykluczony może... wykluczać?

Aleksandra Skowrońska

• "Sztama", reż. Dorota Abbe
• Grupa Teatralna Wikingowie, Studio Aktorskie STA
• CK Zamek
• premiera: 30.09, g. 20
• bilety: 10/15 zł